سرآغاز فرمانروایی صفویان- عصر سلطنت اسماعیل و طهماسب- دور? بالندگی هنر خوشنویسی در ایران است. این هنر در این عصر، سه دوره تقریباً برابر را گذراند. نخست دور? گذار و انتقال از سنت های پیشین به ویژه عصر تیموری به صفویان تبریز است؛ دور? دوم که مقارن با نخستین سال‌های سلطنت طهماسب و اقبال او به هنر کتاب‌آرایی است، دور? قاعده مند شدن برخی از خطوط به ویژه نستعلیق و کاربرد آن برای نخستین بار در کتابت قر...

پیدایش هنرهای تزئینی و معماری عصر تیموری، معلول عواملی چند می­باشد که از مهمترین آنها می­توان به این موارد اشاره کرد. تأثیرپذیری تیموریان از فرهنگ ایرانی، انتقال هنرمندان و فرهیختگان ایرانی و سایر بلاد توسط تیمور به سمرقند و نقش­آفرینی آنها، مرکزیت­یافتن هرات در عصر جانشینان تیمور و حمایت­های بی­شائبه آنها از ارباب فضیلت، ارتباط مکتب هنری هرات با سایر مکاتب هنری این دوره و تأثیرپذیری آن از ویژگ...

حکومت شاه تهماسب و شاه عباس صفوی در ایران و دوران حکومت سلطان سلیم و سلیمان عثمانی در ترکیه، دوران شکفتگی صنعت قالی و گسترش بازرگانی آن است. گسترش امکانات، حمایت دولت، ارتباطات سیاسی و استقبال ممالک دیگر و پیشرفت در صنعت رنگرزی همه باعث شدند قالی نیز مانند سایر هنرها پیشرفت درخوری داشته باشد. با توجه به گسترش و تنوع قالیهای صفوی و عثمانی در جهان، هنوز شناخت اصولی از نظر زیبایی شناسی و میزان، چگ...

مجموعه گنجعلی¬خان در کرمان که از زیباترین نمونه های معماری و تزئینات عصر صفوی در ایران می باشد، شامل میدان وسیعی است که به سرای گنجعلی¬خان مشهور است. بناهایی مانند کاروانسرا، مسجد، حمام، آب انبار و ضراب¬خانه در چهارگوشه میدان قرار دارند و گرداگرد میدان را بازار احاطه کرده است. هریک از بخش¬های این مجموعه به نوبه خود اثری ارزشمند از معماری و انواع تزیینات دوره صفوی را به نمایش گذاشته است. کاروانس...

قالی از مصادیق هنر اسلامی است که از جلوه‌های زیبایی و آیینی برخوردار می‌باشد. این هنر ملی در دوران حکومت خاندان صفوی مورد توجه قرار گرفت. از این عصر قالی‌هایی با طرح‌ها و نقش‌های متفاوت بجای مانده که هر یک از مفاهیم ویژه‌ای با هدف ترویج تشیع برخوردار است. از این جمله قالی‌ها و قالیچه‌های محرابی می‌باشد که به سبب کاربرد مذهبی در این دوران مورد توجه قرار گرفته و در کارگاه‌های درباری در انواع و اب...

چکیده: نگارگری ایرانی ،با حفظ ارزش های هنری خود در بطن تمدن اسلامی، نه تنها تدوام یافت بلکه رشد و تعالی نیز نمود و علارغم سازگاری موضوعات آثار هنری با سلیقه قدرت حاکم، نگار گران ایرانی تجربه های نوینی را آزمودند و به خلق دستاوردهای شگرفی نائل آمدند و در این میان کاربرد ادبیات تمثیلی در نگارگری موجب مصور سازی موضوعات ادبی گردید. چنانکه عالی ترین نمود آن در نگارگری را می توان در وابستگی به ادبیا...

تذکرۀ تحفۀ سامی یکی از تذکره‌­های درخور تعریف و ذکر عهد صفوی است. در این اثر سام میرزا صفوی، شاهزادۀ دانشمند، هنرمند و خوش‌­ذوق، با رعایت کلام و ادب و در نهایت راستی و صداقت دست به تألیف زندگینامۀ 722 تن از شاعران کمی قبل از خود و هم‌­عهد خود زده است و الحق، که در این گنجینۀ گرانقدر از ذکر هیچ دانش و هنر و اصول و فنونی دریغ نورزیده است به طوری که تذکرۀ تحفۀ سامی را می‌­توان آی...

باغ ایرانی یکی از موضوعات تصویری رایج در حوزه نگارگری و قالی است. گونه‌های مختلف هنر ایرانی بعد از اسلام توجه خاصی به بازنمایی باغ داشته‌اند. پژوهش حاضر بر آن است که باغ‌ایرانی و ساختار باغ‌سازی دوره صفوی را در دو حوزة تصویری قالی و نگارگری مورد مطالعه قرار دهد. لذا این پژوهش به بررسی تطبیقی ترکیب‌بندی و زوایای دید در قالی‌های‌باغی و نقاشی دوره صفویه و ارتباط آنها با یکدیگر می‌پردازد تا از این ...

نفوذ عرفان شیعی در جامعة ایران در سده‏های هفتم تا یازدهم ق به شکلی است که بر ذهن و رفتار مردم تأثیر گذاشته و در حوزه‏های مختلف، از جمله هنر، نتایج عملی به همراه داشته است. چگونگی ظهور هنر خاتم مربع می‏تواند نشانه‏ای از حصول نتایج عملی مبانی فکری عرفان شیعی باشد. در این پژوهش سعی شده، با شیوة مطالعة کتابخانه‏ای و تاریخی و بهره‏گیری از مشاهدات عینی و استدلالی، صحت فرضیة مطروحه ارزیابی شود؛ فرضیه‏...

تاثیر دین و مذهب بر هنر همواره یکی از مسائل اساسی و پرسشهای بنیادین در عرصه ی پژوهش هنر، بالاخص تاریخ هنر بوده است؛ در این میان تاثیراتی که دین (مذهب) می تواند بر هنر قالیبافی داشته باشد، تا به حال مورد تحقیق و بررسی قرار نگرفته است؛ به همین علت در این رساله تحولات مذهبی ناشی از تحولات سیاسی (تغییر دین رسمی یا دین دولتی) بر هنر قالیبافی ایران در گذار از تیموریان به صفویان بررسی می شود. چرا که ز...