سابقه و هدف: خشکسالی یک پدیده آب و هوایی است که در همه‌ی مناطق اقلیمی اتفاق می‌افتد. هر پدیده خشکسالی با سه مشخصه تداوم خشکسالی، شدت خشکسالی و بزرگی خشکسالی شناخته می‌شود. از جمله شاخص‌های خشکسالی، شاخص شناسایی خشکسالی (Reconnaissance Drought Index) می‌باشد. تغییر اقلیم و به دنبال آن تغییر در خصوصیات پدیده خشکسالی و تاثیر آن بر اکوسیستم‌ها باعث نگرانی در جوامع بشری و در بین محققان شده‌است. ویژگ...

از جمله مهم‎ترین تحوّلات تاریخ اجتماعی ایران، وقوع حوادث و سوانح طبیعی است. تاریخ‎نویسی ایرانی، به‎رغم نقاط قوت خود در تعدّد و تنوّع، به علت بی‎توجهی به شرح سوانح و بلایای طبیعی محل نقد جدی است، زیرا این حوادث طبیعی نقطۀ شروع بسیاری از تحوّلات تاریخی بوده‎ است. لذا، پژوهش پیش رو می‎کوشد تا این برش از تاریخ اجتماعی را که منشأ تحوّلات فراوانی بوده، در دوران حکومت ناصرالدین‎شاه قاجار (1264 - 1313ق) نما...

یکی از پیش نیازهای ارزیابی آسیب پذیری مانگروها، ارزیابی احتمال وقوع انواع مخاطرات محیطی در این رویشگاه ها است. لذا در این مطالعه، احتمال وقوع وقوع شش نوع مخاطره محیطی شامل خشکسالی، کاهش رواناب سطحی حوضه های آبخیز، باد، دمای هوا، فعالیت های صیادی و فرسایش و رسوب گذاری در رویشگاه های مانگرو استان هرمزگان مورد نقشه سازی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بر اساس طیف تغییرات مقادیر نمایه احتمال وقوع (73/...

تغییر اقلیم یکی از مسایل مهم زیست -محیطی به شمار می رود که مطالعات زیادی را به خود اختصاص داده است. شهر یزد، از جمله شهرهای واقع در منطقه خشک است که‌ در سالهای اخیر به دلیل افزایش کارخانجات صنعتی و آلودگی هوا، ناهنجاریهای اقلیمی درخور توجهی را تجربه کرده است. به دلیل اهمیت این موضوع، این تحقیق بر آن است که با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از مدل رتبه ای من- کندال به مطالعه تغییرات عناصر ...

این مقاله با هدف واکاوی نظام معنایی جامعۀ کشاورزی از پدیدۀ خشکسالی، می‌کوشد تا نشان دهد کشاورزان، این پدیده و پیامدهای مربوط به آن را چگونه درک، تفسیر و ارزیابی می‌کنند، چه دلایلی برای بروز این پدیده در ذهن دارند و بر اساس این دلایل و تفاسیر چگونه به آن واکنش نشان داده‌اند. روش مطالعه کیفی از نوع نظریۀ بنیادی است. پس از کشف مفاهیم اولیه و مقولات عمده، در مرحله کدگذاری محوری فرایند اتصال مقوله­ه...

  در پژوهش حاضر، خصوصیات احتمالی خشکسالی از قبیل احتمال­ مانای وقوعِ خشکسالی، خاتمه خشکسالی و میانگین دوره تناوب در هر گروه خشکسالی با بکارگیری شاخص SPI اصلاح شده (با سری­های زمانی 3، 6 و 12 ماهه) و زنجیره مارکف، در استان مازندران مورد بررسی قرار گرفت. بنابر نتایج با افزایش سری زمانی (از 3 به 12 ماهه) زمان خاتمه خشکسالی و میانگین دوره تناوب گروه­های مختلف خشکسالی به ترتیب افزایش و کاهش ­یاف...

خشکسالی به عنوان یکی از مهم ترین بلایای طبیعی، هزینه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی زیادی را به همراه دارد. اگرچه خشکسالی بیشتر به عنوان یک پدیده طبیعی یا فیزیکی در نظر گرفته می شود اما اثرات آن حاصل کنش متقابل میان یک پدیده طبیعی و نیاز آبی جامعه می باشد و اغلب اثرات آن توسط فعالیت های انسانی تشدید می شود. روش مرسوم برای مدیریت خشکسالی، مدیریت بحران می باشد. با توجه به اشکالات وارده به مدیر...

ویژگی‌های جغرافیایی ایران به‌عنوان کشوری که در منطقه نیمه خشک و همواره در معرض کم آبی قرار دارد، در طول تاریخ به‌عنوان یک عامل مهم و تأثیرگذار در مناسبات قدرت و تحولات اقتصادی و اجتماعی مطرح است. سوانح طبیعی از جمله خشکسالی یکی از پدیده‌های طبیعی است که نقش قابل توجهی در تحولات تاریخی دارد و از قضا به‌طور معمول و با توجه به تمرکز بر وقایع سیاسی، کمتر مورد بررسی قرار گرفته است.پژوهش...

برنامه‌ریزی و مدیریت خشکسالی مبتنی بر شناخت خشکسالی، مشخصه‌های آن و گستردگی مکانی و زمانی آن است. ‏در تحقیق حاضر شاخص بارش و تبخیر و تعرق استاندارد شده (‏SPEI‏) دوازده ماهه در دوازده ایستگاه قدیمی حوضه زاینده‌رود ‏با اعمال چهار کرنل شامل مستطیلی، مثلثی، دایره‌ای و گوسی با حداکثر وزن ماه پنجم برآورد گردید‌ و تاثیر کرنل‌ها بر مشخصه-‏های خشکسالی ارزیابی شد. نتایج بررسی سری زمانی شاخص ‏SPEI‏ در ارت...

بارندگی یکی از مهمترین متغیرهایی است که از آن در تعریف خشکسالی استفاده می شود. نمایه های مختلفی بر پایه بارش برای ارزیابی خشکسالی ارائه شده است که می توان به نمایه های درصد از بهنجار(pn)، بارش معیار شده (spi) ، دهک ها (dpi) و شاخص ناهنجاریهای بارش(rai) اشاره کرد. هر یک از این نمایه ها برای توصیف خشکسالی ، در طبقاتی تقسیم بندی می شوند که هر طبقه بیانگر وضعیتی از شدت خشکسالی می باشد. این تحقیق با...