صرف نظر از نگاهِ اخلاقی به ماجرای ابلیس، که صوفیّه آدمی را از دسیسه های او برحذر می دارند، مسأله «نافرمانیِ وی در امرِ سجود بر آدم(ع)»، همواره موضوع بحثِ گروهی از عارفان مسلمان بوده است. از جملة این عرفا که در این باره دیدگاهِ به نسبت نو و کاملی دارد، عین القضات همدانی است. از منظرِ وی، سجده نکردنِ ابلیس بر آدم(ع)، ناشی از عشق راستینِ او به معشوق ازلی و نیز جریان قلم تقدیر الهی است. طبق نگرش دوگانة او، ...

شیطان فرینبنده آدم و حوا، بزرگترین مانع بشریت برای رسیدن به کمال ، و موجودی است که در همه قرون و اعصار از بدو آفرینش آدم ابوالبشر تا قیام قیامت در پی اغوا و اغفال نوع بشر بوده؛ و به عزت الهی سوگند یاد کرده که انسانها را گمراه کند. اصل واژه شیطان مفاهیم گستردهای را در بر دارد و هر موجود موذی ، سرکش و طغیانگر را شامل میشود، اما در متون متفاوت از این موجود با تعابیر کاربرد بیشتری داشته است . « ابل...

هرجان بیداری ازخود می پرسد‘این اقیانوس بیکران وپرتلاطم وجود سرچشمه اش کجاست ؟جان عالم دنائی حقیقی کیست ؟ وجودشکوفا از محو حقیقت خود ‘جواب می شنود‘((لاهوالاهو))او که این سؤال و جواب ازاوست ‘او که در حجاب کبریائی خود محتجب است و فقط از وراء اسماء و صفات با چشم جان مشاهده می شود. گره تاریکی و محدودیت ادراک حسی ‘ اهل دنیا را به خود مشغول داشته و از دیدن نور محروم مستند ولی ضمیر و دل اولدالالباب و ...

  یکی از خصایص اشعار عرفانی- رمزی کاربرد باژنما یا تعبیر باژگونه است که در دسته ها و طبقات بزرگ و متعدد قابل مطالعه و تحقیق است. فسق و گناه و مترادفات گوناگون آنها یکی از این دسته باژنماهاست که در دیوان حافظ بیش از دیگر باژنماها به کار رفته است. این نوع باژنماها که از تیره الفاظ و تعابیر حرام و مذموم اند، نشانه ها و رموزی اند، برای حالات و مستیهای قلبی و عاشقانه که باعث حرکتهای جوهری در ذات آدم...

موضوع زن و مسائل مربوط به آن مانند؛ آفرینش ،پوشش وازدواج،یکی از مباحث قابل توجه در کتاب مقدس وقرآن است. قرآن کریم، خلقت «حوا»را مانند «آدم»نوظهور و مستقل می داند ، وبر تصور اغوای آدم توسط حوا خط بطلان کشیده است که این باور ،زمینه ی استقلال شخصیت و انسانیت زن ست. ولی عهدین آفرینش ام البشررا بعد از"آدم"از (دنده ی) "آدم" و در خدمت او می داند،ومقامی فروتر را برای وی به تصویر کشیده اند.در متون عهدین...

قصص و داستان های قرآن یکی از موضوعات مهم علوم قرآن بوده و بی شک آگاهی از آن در تفسیر آیات بسیار موثر خواهد بود. قصص قرآن از زندگی پیامبران و امت های آنان سخن می گوید . داستان حضرت آدم (ع) یکی از مهمترین آنها ست که در سوره های مختلف بیان شده است. قصه آدم ویژگی هایی دارد که طبیعتا بیش از دیگر قصص قرآن جلب نظر می کند و حجم قابل ملاحظه ای از نگاه های تأویل گرا را به خود جذب کرده است . نخستین کسانی ...

این پایان نامه در سه فصل تدوین شده و بخشی نیز برای نتیجه گیری درخاتمه اختصاص یافته است. در فصل نخست پس از ارائه صلاحیت و توضیح انواع آن از طریق مثال های متعدد ، اصول صلاحیت به صورت جداگانه مورد بحث و بررسی قرار گرفته و در هریک از مباحث سعی شده است که تمام جوانب امر روشن گردد و اگر اختلاف نظرهای نیز وجود دارد بدانها اشاره شود. در بحث اصل صلاحیت سرزمینی که مهمترین بحث صلاحیت است در حد امکان ریشه ...

یهودیتّ و اسلام دو دین بزرگ هستند که باور به توحید و یگانگی خداوند، در محور عالمقدسی آنها قرار دارد. این رویکرد درگرایشات عرفانی ا ین دو دین نیز لحاظ شده است؛ به این گونهکه زُهر، مهمترین مکتوب قباّلای یهودی و فصوص الحکم به مثا بۀ مؤثرّترین متن تصو فّ اسلامی ،هر دو با محور یتّ توحید تدوین یافته اند . در هر دو اثر ، خداوند دارای دو ش أن تنزیهی وتشبیهیاست و فرایند خلقت که از میل خداوند برای ظهور نشات گر...

حوا همسر آدم نخستین زنی است که در اساطیر و حکایات از او یاد می‏شود. آیات قرآن چگونگی آفرینش حوا را به روشنی بیان نکرده‏اند. در مقابل برخی روایات در منابع اولیه حدیثی یافت می‏شوند که حوا یا به طور کلی جنس زن را آفریده شده از آدم یا جزئی از بدن او می‏دانند. در این مقاله این روایات پس از دسته بندی و گزارش، نقد و بررسی می‏شوند. در نقد متن عرضه روایات بر قرآن‏، عقل و دیگر ملاک‏ها مبنا قرار می‏گیرند....