یکی از ویژگی‌های سکونتگاه‌های غیررسمی که از آن بعنوان کلید حل سایر مشکلات نام برده می‌شود، مساله رسمی نبودن مالکیت و نبود امنیت در سکونت است. این مقاله به بررسی نمونه‌هایی از سکونتگاه‌های غیررسمی در ایران پرداخته است و هدف از آن، پی بردن به شرایط مالکیت و شرایط رسمیت سکونتگاه‌های غیررسمی است. مسأله حاضر این است که آیا مشکل مالکیت و رسمیت در اغلب یا همه سکونتگاه‌های مورد مطالعه کشور حاکم است؟ هد...

یکی از مراحل اولیه و در عین حال اصلی مطالعات ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاه‌‌‌های غیررسمی، تعیین درجه توسعه یافتگی و محرومیت مناطق، محلات، حوزه ها و بلوک‌‌‌های آماری (واحد‌‌های همسایگی) در مقیاس شهر با هدف شناسایی محلات فرودست شهری و سپس تعیین و گزینش «محلات در اولویت برنامه» جهت انجام مطالعات مرحله سوم، چهارم و پنجم شرح خدمات تیپ در محدوده این محلات می باشد. بررسی‌‌‌های بعمل آمده نشان می دهد ...

شهر رشت به عنوان مرکز استان گیلان و بزرگترین شهر ناحیه خزری، با حدود513000 نفر جمعیت(1382) جزء ده شهر بزرگ کشوراست که همچون سایر شهرهای بزرگ با پدیده حاشیه نشینی و اسکان غیر رسمی روبروست. مناطق محروم و آسیب پذیر همچون هلالی؛ جنوب، جنوب غرب و جنوب شرق این شهر را در برگرفته که البته این مسأله در قسمتهای شمالی شهر وضعیت بهتری دارد و علاوه بر آن محلات نا متعارف و غیر استاندارد در میان مناطق مرفه نش...

یکی از مهمترین مسائلی که شهرهای کشورهای در حال توسعه را با بحران مواجه کرده است، مسئله گسترش سکونتگاه های غیررسمی در آنها می باشد. این سکونتگاه ها با تفاوت در تعریف به عنوان مسکن های کنترل نشده، غصبی، در حال تغییر و تحول، حاشیه ای و خود ساخته خوانده می شوند. طبق برآوردهای صورت گرفته در حدود یک میلیارد نفر، در سرتاسر جهان در این سکونتگاه ها زندگی می کنند. این پهنه ها بستری برای بروز و گسترش ناهن...

  طی دهه‌های اخیر به تدریج محلات نابسامان و سکونتگاه­های غیررسمی، به طور عمده در حاشیه شهرهای بزرگ کشور، خارج از برنامه رسمی توسعه شهری و به صورت خودرو شکل گرفته و گسترش یافته است. این پدیده در مطالعات شهری به­عنوان یکی از آسیب‌های شهری مطرح می­باشد. در فرایند آسیب‌شناسی شهری یکی از مراحل بسیار مهم، شناخت دقیق و همه‌جانبه از آسیب می‌باشد. به عبارتی تنها با شناخت دقیق از عوامل ایجاد آسیب است که ...

محمد شیخی*  سعیده امینی**آناهیتا نظامی***                            تاریخ دریافت: 26/1/94                              تاریخ پذیرش: 12/6/94چکیدهحس تعلق مکان از مهم ترین عوامل اثرگذار بر رابطه فرد با محیط است. این حس دربرگیرنده عوامل گوناگونی است که کیفیت زندگی فرد در مکان را متأثر می سازد. وجود حس تعلق و یا عدم وجود آن بر رفتارهای افراد در جامعه تأثیر می گذارد. این پژوهش باهدف بررسی و مقایسه ع...

شکل گیری سکونتگاههای نامتعارف و غیررسمی در نظام شهرنشینی ایران و بخصوص کلان شهرها ناشی از نابرابری های اقتصادی، اجتماعی است که در سطوح ملی و منطقه ای و حتی درون مناطق وجود دارد. کلانشهر تهران هم با دارا بودن رتبه اول در نظام سلسله مراتبی کشور با پدیده‌ی اسکان غیررسمی مواجه می باشد. از جمله سکونتگاههای غیررسمی در تهران، منطقه‌ی فرون آباد می باشد که در این مقاله به پدیدار شناسی این منطقه و نقش مد...

امروزه توجه به ظرفی تهای توسع های درون مناطق شهری را به عنوان سیاست نوین و عمل یای در حوزۀ برنامه ریزی شهری پذیرفته اند. این توجه به ویژه با گسترش مفهوم توسعۀ پایدار شهری که درآن بهره گیری موثر و پایدار از ظرفی تهای توسعه ای رهاشده درون مناطق شهری )به صورت بافتهای ناکارامد و موسوم به فرسوده(را توصیه میکند، اهمیت مضاعف پیدا کرده است. مقالۀ حاضر به طرح الگویی برای شناسایی ظرفی تهای توسعۀ محله ای ...

از آنجا که سکونتگاه‌های غیررسمی مسکن بخش عمده‌ای از فقرای شهری را تدارک می‌بیند و زمینۀ اشتغال آنان را فراهم می‌سازد، در مواردی به مثابه فرصتی در توسعه شهری نگریسته می‌شود، اما در عین حال در بر دارنده مشکلاتی هستند که پایداری شهرها را تهدید می‌کند؛ امنیت شهری از جهاتی با ویژگی‌ها و شرایط سکونتگاه‌های فقیرنشین شهری ارتباط تنگاتنگی دارد. در این نوشتار با روشی توصیفی و با بررسی متون و منابع مکتوب ...

رشد سریع شهرها و توسعه کالبدی آنها موجب نزول کیفیت محیط زندگی بویژه در محلات خودرو شده است. از اینرو هدف از تحقیق حاضر بررسی میزان رضایتمندی ساکنان سکونتگاه‌های غیررسمی شهر بابل از کیفیت محیط زندگی است. روش مورد استفاده در تحقیق توصیفی- پیمایشی می باشد. این پژوهش براساس دو روش کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری سکونتگاههای غیررسمی شهر بابل شامل محلات موزیرج، کتی، هفت تن و سادات مح...