ابوالفضل مشکینی
استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس
[ 1 ] - ادارک امنیت محله‌ای و استفاده از فضاهای عمومی: تفاوت‌های جنسی و سنی در مرکز شهر تهران
امر مسلم این است که شهروندان باید بدون توجه به شرایط جنسی و سنی بتوانند به فضاهای عمومی دسترسی داشته باشند. با وجود این، ساختارهای اجتماعی، بی‌نظمی‌های اجتماعی و کالبدی و ویژگی‌های فردی موجب تفاوت میان گروه اجتماعی مردان و زنان از نظر ادراک امنیت اجتماعی میشود و تفاوت در ادراک، سبب نابرابری در استفاده از فضاهای عمومی میشود. هدف پژوهش حاضر تجزیه و تحلیل تفاوت‌های فوق در محله نُه منطقه دوازده ش...
[ 2 ] - ارزیابی سطوح توسعه یافتگی خدمات بهداشتی-درمانی با مدل تصمیم گیری چند معیاره (مطالعه موردی : شهرستان‌های استان خراسان رضوی)
خدمات بهداشتی-درمانی در سطح شهرستان‌ها با سلامت بهداشت و روان شهروندان ارتباط مستقیم دارد. بهبود وضعیت خدمات بهداشتی-درمانی شهروندان یکی از نشانه‌های ارتقاء و توسعه انسانی است. ارزیابی سطوح توسعه یافتگی با استفاده از روشهای کمی از سوی منجر به شناخت میزان نابرابری بین مناطق میگردد و از سوی دیگر تلاشی در زمینه کاهش و رفع نابرابری‌های موجود میباشد. پژوهش حاضر با هدف بهرهگیری از شاخصهای مدنظر،...
[ 3 ] - رابطه تحول کارکرد مرز با ارتقای وضعیت پیرامونی شهرهای مرزی (مطالعه موردی: شهرهای مرزی بانه و سقز)
شواهد زیادی وجود دارد که با گذشت زمان، مرزهای سیاسی بخش عظیمی از کارکردشان را به عنوان مانع از دست داده و تعاملات و همکاری‌های میان مرزی به طور روزافزون از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شوند. در این حالت مرز به عنوان منطقه تماس، به فضایی کارکردی برای تبادلات و تعاملات اقتصادی_ اجتماعی فرامرزی تبدیل میشود و اثرات مثبت خود را در مناطق و شهرهای مجاور بر جای می‌گذارد. بنابراین این تحقیق با هدف تحلیل ر...
[ 4 ] - ارزیابی رابطه دوسویه نوع کاربری اراضی بر پراکندگی و فراوانی جرم در منطقه 12 شهرداری شهر تهران
فرآیند پیشگیری قبل از درمان در احتمال وقوع جرایم، یکی از جدیدترین رویدادهای حال حاضر جرم شناسی در مجامع علمی و اجرایی دنیا در حوزه شهرسازی به شمار می آید که کانون تمرکز آن بر فضاهای غیر قابل دفاع شهر می باشد. بر همین اساس در پژوهش حاضر به تحلیل فضایی جرایم شهری و رابطه آن ها با کاربری های اراضی در منطقه 12 کلانشهر تهران مبادرت شده است. روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و از نوع کاربردی می باشد و بر...
[ 5 ] - ارزیابی تأثیر رسانه های مجازی در توسعه صنعت گردشگری از دیدگاه کاربران شبکه های مجازی
صنعت گردشگری پس از نفت به عنوان دومین اقتصاد جهان، درآمدهای بسیاری را برای کشورهای مختلف در پی دارد و از طرفی این گسترده‌ترین صنعت دنیا در حال حاضر به یکی از مؤلفه های تفکیک ناپذیر زندگی انسان معاصر نیز تبدیل شده است. صنعت گردشگری به علت سازوکار منحصر به فرد اقتصادی خود به عنوان صادرات نامرئی نیز یاد میشود. گردشگری به عنوان پدیده ای چند بعدی و فرا بخشی از عناصر و اجزایی تشکیل شده است که ارتباط...
[ 6 ] - بررسی عوامل موثر بر احساس امنیت اجتماعی گردشگران شهری (مطالعه موردی: شهر طرقبه)
امروزه صنعت گردشگری به عنوان یک صنعت پویا در کنار سایر فعالیت‌ها و خدمات شناخته شده است. در این بین شهرها توانایی و پتانسیل لازم برای جذب گردشگران به سمت خود را دارا می‌باشند. از آنجای که فضاهای شهری گردشگرپذیر بستر رشد و توسعه هستند. شناسایی و توجه به احساس امنیت اجتماعی گردشگران در این شهرها امری لازم و ضروری میباشد. در این بین نبود امنیت و احساس امنیت اجتماعی در فضاهای شهری گردشگرپذیر می‌ت...
[ 7 ] - طراحی فضایی محلات شهری با تأکید بر اصول دین اسلام در شهر ایرانی-اسلامی (مطالعه موردی : محله شهدای شهر زنجان)
شهر اسلامی مفهومی است که پژوهشگران متعدد، تحقیقات مختلفی برای رسیدن به آن انجام داده اند. حال آنکه ارائه الگودر سطح محله از دغدغه های موجود در این زمینه می باشد.از این رو الگوی ایرانی-اسلامی محله، درواقع اطلاق نقشه هایکلی فضاهای از پیش تعیین شده در سطح محله با توجه به وضعیت موجود کالبدی است. هدف این پژوهش شناساییویژگی های کالبدی شهرهای ایرانی-اسلامی و ارائه یک الگوی فضایی از محله و ساختار آن بر...
[ 8 ] - تبیین راهبرد رشد هوشمند شهری در منطقه 19 کلانشهر تهران
راهبرد رشد هوشمند از جدیدترین و مهمترین انگارههای شهرسازی پایدار بوده و از مهمترین استراتژیها در پراکندگی شهری به حساب میآید. پژوهش حاضر به صورت توصیفی – تحلیلی و بهرهگیری از مدل تاپسیس و ضریب پراکندگی ضمن تبیین مفهوم، اصول، روشها و مزایای رشد هوشمند در منطقه 19 شهرداری تهران با استفاده از 7 معیار و 72 به بررسی شاخصهای رشد هوشمند و توسعه پایدار در منطقه مورد مطالعه پرداخته است. نتایج حاص...
[ 9 ] - الگوی پراکنش فضایی و ساماندهی پایگاههای پشتیبانی مدیریت بحران با استفاده از تصمیمگیری چند معیاره (MCDM) و تحلیل‌های GIS (مطالعه موردی: منطقه 18 شهر تهران)
مخاطرات طبیعی بخشی از جهان پیرامون ما بوده و همیشه یک خطر جدی برای توسعه به شمار رفته و خواهند رفت، به عبارتی زندگی بشر بدون در نظر گرفتن این مخاطرات غیرقابل‌تصور خواهد بود. نکته حائز اهمیت این است که از وقوع بحران نمیتوان جلوگیری کرد اما تمرکز و توجه برنامهریزی بحران شهرها در مرحله آمادگی میتواند باعث کاهش تلفات انسانی و خسارات مالی در اثر بروز سوانح گردد. دراین‌بین پایگاههای پشتیبانی مد...
[ 10 ] - تبیین پیامدهای گفتمان جهانی گرایی بر الگوی حکمروایی قلمرویی کلانشهرها (نمونه موردی: کلانشهر تهران)
در سالهای اخیر گفتمان جهانی گرایی به گفتمان غالب در بسیاری از کشورها تبدیل شده و الگوهای حکمروایی حاکم بر فضای جغرافیایی را با میانجی گری دولت در سطوح مختف فضایی متأثر کرده است. براساس این چشم انداز، هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین پیامدهای گفتمان جهانی گرایی بر الگوی حکمروایی قلمرویی کلانشهر تهران است. با توجه به هدف پژوهش، روش تحلیل گفتمان انتقادی که یک روش کیفی به شمار می رود، برای تحلیل داده ها ا...
[ 11 ] - تحلیل عوامل مؤثر در تفکیک از مبدأ پسماندهای جامد محیط‌زیست شهری ناحیه3 منطقه 1 تهران
انجام عمل تفکیک زباله از مبدأ تولید علاوه بر رعایت اصول بهداشتی، که منجر به سلامت کالاهای تولید شده از مواد بازیافتی میگردد، بخش زیادی از هزینه‌های جمع‌آوری و ساماندهی زباله نیز حذف میشود. هدف این پژوهش تحلیل عوامل مؤثر در تفکیک از مبدأ پسماند جامد محیط‌زیست شهری ناحیه 3 منطقه یک شهرداری تهران میباشد. نوع تحقیق کاربردی روش تحقیق دارای رویکرد توصیفی‌ـ تحلیلی جهت جمع‌آوری اطلاعات تحقیق از ...
[ 12 ] - شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر شکوفایی شهری با رویکرد آینده نگاری (مطالعۀ موردی: کلانشهر تبریز)
چالشهای زندگی نوین شهری نظیر؛ رقابت بین شهرها و نواحی شهری، پایداری شهری، نیاز به استفاده از فرصتها و دوری از تهدیدها در تحولات اجتماعی و فرهنگی، تغییرات جمعیتی انبوه و مشکلات محیطی و اجتماعی موجب روی آوردن به رویکرد آیندهپژوهی در برنامهریزی شهری و بهرهگیری از ابزارهای گوناگون برای ساختن آینده مطلوب شده است. پژوهش حاضر با بهرهگیری از تکنیک تحلیل اثرات متقاطع که یکی از روشهای متداول و مور...
[ 13 ] - سنجش کیفیت محیط شهری در شهرهای کوچک استان آذربایجان شرقی
در دهههای اخیر موضوع کیفیت محیط شهری به یکی از مباحث کلیدی در حوزه مطالعات انسان و محیط تبدیل شده است. سنجش کیفیت نه فقط براساس محیط عینی بلکه هم‌چنین بر پایه ادراک افراد از محیطی که به آن تعلق دارند صورت میپذیرد. در این راستا کیفیت محیط براساس رضایتمندی شهروندان نیز قرار می‌گیرد. بنابراین باید بررسی شود که برداشت ذهنی افراد از کیفیت مکانی که در آن زندگی میکند چگونه است. ویژگیهایی که شهرهای...
[ 14 ] - تبیین نابرابری در توسعۀ صنعت گردشگری با نگاهی به ایران
این مقاله نگاهی فلسفی بر مطالعۀ نابرابری در سطح عاملیت و ساختار در توسعۀ صنعت گردشگری و کاستی‌های دانش گردشگری دارد. در این راستا، به بررسی دیدگاه‌ها و الگوهای اساسی دانش گردشگری می‌پردازد و ضرورت تغییر روش‌شناختی در این زمینه را مطرح میکند. هدف این مقاله، مبنیبر مطالعۀ نابرابری‌ها در توسعۀ صنعت گردشگری در ایران در دو دورۀ کلی قبل و بعد از انقلاب اسلامی، رئالیسم انتقادی، رویکردی متمایز در مط...
[ 15 ] - ارزیابی وضعیت مسکن در محلههای شهر بناب با استفاده از تحلیل خوشه‌ای
برنامه‌ریزی‌های نامطلوب و توزیع ناعادلانة منابع مالی و انسانی، مسائل عمده‌ای را با ابعاد گوناگون و پیچیده، در روند توسعه‌یافتگی شهرها به‌خصوص شهرهای کوچک ایجاد کرده است. مسکن به‌عنوان موضوعی چندبعدی، تأثیر بسزایی بر توسعه‌یافتگی شهرها دارد و از مهمترین نیازهای انسان بهشمار می‌رود. در ارزیابی توسعه‌یافتگی شهرها در بخش مسکن، گام نخست شناخت وضع مسکن در شهرهاست. این امر، زمینة مناسب برای ارائة را...
[ 16 ] - مقایسۀ تطبیقی و تحلیل کیفیت زندگی شهری در محلههای جدید و قدیم (محلۀ جدید ظفریه و محلۀ قدیمی قطارچیان سنندج)
هدف اصلی این پژوهش، مقایسة کیفیت زندگی در دو بافت قدیمی (محلة قطارچیان) و جدید (محلة ظفریه) شهری سنندج و شناسایی مؤلفه‌های مؤثر بر بهبود کیفیت زندگی در هردو بافت است. در این پژوهش، با تأکید بر بعد ذهنی کیفیت زندگی، میزان رضایتمندی ساکنان دو محلۀ انتخابشده با استفاده از شاخصهای کیفیت زندگی ارزیابی میشود. مدل نظری ارائه‌شده، براساس چارچوب دیدگاه تحقیقات تجربی و با توجه به میزان رضایتمندی بنا ش...
[ 17 ] - ارزیابی هویت اجتماعی در محله های شهری (مطالعۀ موردی: محلۀ اوین شهر تهران)
امروزه هویت، از مهمترین دغدغه‌های انسان است. شهر و بهدنبال آن، محلههای شهری به‌عنوان زیستگاه دائمی و مکان زندگی، توسط انسان تشخص یافتهاند و همواره متأثر از فرهنگ انسانی درحال تحولاند. از نگاه محله‌ای، بعد اجتماعی، هویت پایه و اساس شکلگیری احساس تعلق مکانی است. هویت اجتماعی ساکنان محلۀ اوین، با قدمتی بیش از هزار سال و تمدنی اصیل در پهنۀ یک محیط شهری، متأثر از شرایطی دچار تحول شده است. کاهش...
[ 18 ] - توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاههای غیر رسمی شهر ابهر
رشد شتابان شهرها طی دهههای اخیر و دگرگونی‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آنها، موجب مشکلهای عدیدهای مانند شکلگیری سکونتگاههای غیر رسمی و به تبع آن، پیشیگرفتن نیازها از امکانات موجود در شهرهای مختلف شده است. در شهر ابهر، گرایش به شهرنشینی و زندگی در شهر، با تفاوت در میزان درآمد و پایگاه اجتماعی و اقتصادی افراد همراه بوده است. این موضوع در اکولوژی اجتماعی شهر با مشخصه‌های کالبدی، اقتصادی، اج...
[ 19 ] - تحلیل آسیب پذیری بافت شهری در برابر زلزله (منطقه مورد مطالعه: منطقه دو شهرداری تهران)
علیرغم توسعة نظامهای اجتماعی- اقتصادی و شهرنشینی، انسانها بهطور فزاینده از اثرات زیانبار بلایای طبیعی رنج میبرند. زلزله یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی است که به‌دلیل خرابی ساختمانها و زیرساختهای شهری، خسارات فراوانی را به اموال و داراییها، در نواحی شهری و اطراف آن وارد می‌آورد. از این رو نواحی آسیبپذیر شهرها، از جمله مناطقی هستند که می‌توان با شناخت، پهنهبندی و سیاستگذاری درست، آثار ...
[ 20 ] - جایگاه و رسالت دانش جغرافیا در ادبیّات نوین برنامهریزی شهری و منطقه‌ای با تأکید بر ایران
ادبیّات برنامهریزی شهری و منطقه‌ای بهگونهی قابل توجّهی تغییر یافته است و لازم است رشته‌های مرتبط با آن جایگاه منطبق با این تحوّلات را مشخّص کنند. پژوهش پیشرو با بهکارگیری رهیافت جغرافیا به‌عنوان علم ناحیه‌ای، شبکه‌ای از مفاهیم مرتبط را برای تشریح نقش جغرافیا در برنامهریزی با تأکید بر ایران پیشنهاد میکند. این نوشتار با بهرهگیری از منابع کتابخانه‌ای موجود و روش نظری در سه بخش اصلی شامل فلسفه...
[ 21 ] - تحلیل فضایی ـ مکانی تجهیزات شهری و کاربست مدل تحلیل سلسله‌مراتبی در محیط GIS (مطالعه موردی: ایستگاه‌های آتش‌نشانی هسته مرکزی تهران)
ایستگاه‌های آتش‌نشانی از جمله مراکز مهم و حیاتی خدمات‌رسانی در شهرها هستند که نقش مهمی در تأمین ایمنی و آسایش شهروندان و توسعه شهرها دارند. بدیهی است خدمات‌رسانی به‌موقع ایستگاه‌های آتش‌نشان بیش از هر چیز مستلزم استقرار آنها در مکان‌های مناسب است که بتوانند در اسرع وقت و بدون مواجه شدن با موانع و محدودیت‌های محیط شهری از یک‌سو و با ایجاد کمترین آثار منفی بر زندگی ساکنان شهر از سوی دیگر، به محل ...
[ 22 ] - تحلیل شاخصهای ذهنی کیفیت محیط در بافتهای فرسوده شهری (مطالعه موردی: محله آبکوه مشهد)
مبحث کیفیت در محیطهای سکونتی خاص همچون بافتهای فرسوده شهری بهواسطه برخورداری این سکونتگاهها از ویژگیهایی همچون سطح بالای تراکم جمعیتی و ساختمانی و تمرکز در محیطی بعضاً فاقد ارتباطی ارگانیک با ساختار شهر، دارای حساسیت و پیچیدگی مضاعفی نسبت به سایر بافتهای شهری است. بدین منظور، با هدف شناخت و بررسی شاخصهای کیفیت محیط شهری و سنجش وضعیت فعلی آن در بافتی فرسوده و مسئلهدار، شناسائی مؤلفهه...
[ 23 ] - نقش توسعه یافتگی کلاسیک در شکل گیری و گسترش سکونتگاه های غیررسمی شهری مطالعه موردی: شهر خوی
سـکونتگاههای غیررسمی به عنوان شهرهای سایه بـعد از شروع انـقلاب صنعتی و بوجود آمدن بازتوزیع جغرافیایی جمعیت در اروپا شکل گرفت سپس آرام آرام در کشورهای در حال توسعه پس از شروع فرآیند صنعتی شدن و نوسازی به عنوان ویژگی اصلی اکثر شهرهای چنین کشورهایی نمود پیدا کرد اما این پدیده در کشورهای اروپایی به عنوان یک پدیده میرنده عمل نموده و در طی زمان و در بستر مکان در بطن شهرها حل شدند؛ بهطوری که دیگر ...
[ 24 ] - امنیت سکونت، کلید ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی مورد مطالعه: حوزه کلانشهر تهران (اسلامشهر، نسیم شهر و گلستان) و کرج در استان البرز
یکی از ویژگی‌های سکونتگاههای غیررسمی که از آن بعنوان کلید حل سایر مشکلات نام برده میشود، مساله رسمی نبودن مالکیت و نبود امنیت در سکونت است. این مقاله به بررسی نمونه‌هایی از سکونتگاههای غیررسمی در ایران پرداخته است و هدف از آن، پی بردن به شرایط مالکیت و شرایط رسمیت سکونتگاههای غیررسمی است. مسأله حاضر این است که آیا مشکل مالکیت و رسمیت در اغلب یا همه سکونتگاههای مورد مطالعه کشور حاکم است؟ هد...
[ 25 ] - تحلیل تأثیر کاربری اراضی در پایداری محلههای شهری (مطالعۀ موردی: محلههای ناحیۀ 1 منطقۀ 14 تهران)
فرایند شهرنشینی پدیده‌ای جهانی است که در سراسر جهان و هرجا که انسان ساکن است واقع میشود که در کشورهای درحال‌توسعه با رشد طبیعی جمعیت، مهاجرت روستاییان به شهر، تقارب در سبک زندگی روستایی و شهری و فرایندهای سیاسی و اقتصادی در ارتباط با جهانی‌شدن همراه است. شهرنشینی سریع اغلب به شیوة استفاده از زمین منجر میشود که بی‌اعتنا به نیازهای نسل آینده است و موجب ناپایداری شهری میشود. توسعة پایدار و برنا...
[ 26 ] - نقدی بر مدیریت زمینشهری کشورهای درحال‌توسعه (مطالعۀ موردی: ایران)
در پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر، با استفاده از رهیافت نهادی به‌عنوان نظریۀ پژوهش، مدیریت زمینشهری در ایران تحلیل میشود. پس از بررسی مطالعات پیشین، مسائل پیش‌روی مدیریت مذکور طبقه‌بندی شد و با بهرهگیری از روش دلفی، شاخصهای استخراج‌شده با شرایط کشورهای درحال‌توسعه تطبیق داده شد. پس از این، عواملی که با شرایط کشورهای درحال‌توسعه انطباق نداشت حذف، و از عوامل باقی‌مانده بهره‌برداری شد. ارزیابی سیاست...
[ 27 ] - تغییرات کاربری زمین شهری و اقتصاد سیاسی فضا: ارائۀ مدل مفهومی - تلفیقی
با عمومیشدن نئولیبرالیسم در دهههای اخیر تغییراتی در راستای رفع موانع انباشت و گردش سرمایه در شهرها صورت پذیرفته است که از نمونههای بارز آن تغییر در کاربری فضاهای شهری میباشد. در این پژوهش در پی ارائۀ یک الگوی نظری تبیین کنندۀ عوامل موثر بر تغییر کاربری زمین شهری در شهرهای جهان سوم با رویکرد اقتصاد سیاسی فضا میباشیم. بدین منظور، مدل نظری اقتصادسیاسی در دو سطح عوامل درون شهری و عوامل جهانی م...
[ 28 ] - ارزیابی پراکنش فضایی طبقه خلاق در ایران
در سالهای اخیر نظریه طبقه خلاق ریچارد فلوریدا، به عنوان یک منبع رشد، توجه قابل‌ملاحظه‌ای را به خود جلب کرده است. این طبقه خاص، توسط افرادی که دارای حرفه خلاق می‌باشند، شکل می‌گیرد، یعنی شغلی که نیاز به مهارت‌های خلاق جهت انجام کارهای تولیدی و خلاقانه دارد. به باور این نظریه، جذب افراد خلاق موجب قدرتمند شدن شهرها و بالندگی اقتصادی آنها میگردد. فلوریدا با در نظر گرفتن زمینه‌های اقتصادی و اجتما...
[ 29 ] - ساماندهی فضایی پایگاههای پشتیبانی مدیریت بحران با استفاده از تکنیک‌های تلفیقی مدل تصمیمگیری چند معیاره (MCDM) و تحلیل-های GIS مطالعه موردی: منطقه 18 شهر تهران
مخاطرات طبیعی بخشی از جهان پیرامون ما بوده و همیشه یک خطر جدی برای توسعه به شمار رفته و خواهند رفت، به عبارتی زندگی بشر بدون در نظر گرفتن این مخاطرات غیرقابل تصور خواهد بود. توسعه زندگی اجتماعی به ویژه شهرنشینی و گسترش روزافزون شهرها نیز ابعاد این حوادث را وسعتی دوچندان بخشیده و همواره یکی از دغدغه‌های اصلی تمامی مدیران شهری و شهروندان بررسی شیوه‌های مقابله با این بحران‌ها بوده است. نکته حائز ...
[ 30 ] - تحلیل ساختاری موانع توانمندسازی اجتماع محور در مناطق اسکان غیررسمی (مطالعه موردی: محله بانبرز شهر ایلام)
پدیده اسکان غیررسمی به عنوان یک مسئله ساختاری-کارکردی در عرصه مدیریت شهری به ویژه در کشورهای در حال توسعه مطرح است. با توجه به علل متعدد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی-فضایی در ایجاد این مشکل، برخی بر عوامل اجتماعی به عنوان ظرفیت سازی و توانمندسازی محلات تأکید می‌کنند. از اینرو مقاله حاضر نیز با روش توصیفی-تحلیلی، عوامل و موانع اصلی در توانمندسازی ساختاری اسکان غیررسمی در محله بان برز شهر ایلام را...
[ 31 ] - ارزیابی و سنجش فضایی محیط‌زیست شهری با رویکرد شهر سبز (مطالعة موردی: کلانشهر تهران)
برنامهریزی و مدیریت شهری در شهر سبز برمبنای مدیریت اکولوژیکی است که با تطبیق شاخصهای زیست‌محیطی بهدنبال پایداری اکولوژیکی و به‌تبع آن توسعة پایدار شهری است. تهران از جمله شهرهایی است که در دهههای اخیر به‌دلیل تمرکز شدید، ازدحام ترافیک، آلودگی هوا و افزایش منابع آلوده‌کنندة محیط‌زیست، فشار اکولوژیکی گسترده‌ای بر طبیعت وارد کرده است. در پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر با هدف شناسایی شاخصهای شهر سبز...
[ 32 ] - ارزیابی روند تغییرات فضای سبز در مناطق شهری با رویکرد عدالت فضایی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(نمونه موردی منطقه یک شهر زنجان)
تحقیق حاضر در پی ارزیابی روند تغییرات فضای سبز با رویکرد عدالت فضایی در منطقه یک شهر زنجان است. روش تحقیق در این پژوهش؛ ترکیبی از روش های توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات، استفاده از تصاویر ماهواره ای می باشد. تحلیل تفاوت های سرانه فضای سبز در منطقه 1 شهر زنجان طی سالهای 213- 2007 استخراج گردید؛ که در سال 2007 سرانه فضای سبز برابر با 8/16 مترمربع ...
[ 33 ] - اثرگذاری مشارکت در توانمند سازی سکونتگاههای مساله دار شهری (مطالعه موردی : محله بانبرز ایلام)
روند فزاینده ی شهرنشینی مسائل را در ابعاد مختلف در پی داشته که یکی از این مسائل سکونتگاههای مساله دار شهری هستند که به شکلی خودرو و بدون برنامه شکل می گیرند. حل این مسئله نه با برخورد مقطعی، گزینشی و پراکنده کاری یا رهاسازی بلکه باید از طریق یک راهکار بنیادینی و بصورت ریشه ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. جدای از روش های برخورد با این سکونتگاهها، لحاظ کردن دیدگاه و نگرش ساکنین محلی از مهمترین م...
[ 34 ] - تحلیلی بر برنامهریزی راهبردی فضایی سیاست های مسکن با استفاده از مدل متا-سوات (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه)
تأمین مسکن مناسب برای زندگی مطلوب به‌عنوان نخستین توقع جوامع از حکومتها مطرح و دولتها بسته به دیدگاههای خود ناگزیر از توجه به مقوله تأمین مسکن بودهاند. با توجه به ناکارآمدی رهیافت‌های ﺳﻨﺘﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی در ﺣﻞ ﻣﻌﻀﻼت و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ به ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ روزاﻓﺰون رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ ﻋﺮﺻﻪﻫﺎی ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﯽ، در دﻫﻪ اﺧﯿﺮ ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ روﯾﮑﺮد از برنامهریزی به‌منظور رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﺻﺮف، برنامهریزی فضایی راهبردی با ارائه سیاستهای اجرایی ...
[ 35 ] - تحلیل آثار سیاستهای جهانی بر غیررسمی‌شدن فضای شهری (مطالعه موردی: کشورهای جنوب)
با وجود سیاسی‌بودن تصمیمگیری برای برنامهریزی از سوی بسیاری از متفکران معاصر، توجه کمی به درک روابط میان رهیافت‌های برنامهریزی و گفتمان‌ها یا نظریه‌های سیاسی جهانی شده است. اهمیت امر به این دلیل است که آزمون تفکر سیاسی در رهیافت‌های مختلف برنامهریزی میتواند روشها و منافع سیاسی نهفته در فرایند برنامهریزی را روشن کند. در مقالة تحلیلی-مفهومی حاضر، تأثیر گفتمان‌های مختلف توسعه و برنامهریزی ...
[ 36 ] - City-Region as the Extension of Urban Fabric
Introduction City-region qua a system of concepts has a theoretical, empirical and epistemological significance. On the strength of such a capacity, this system is applied to better understand the structures of production of space in different scales (global, international, national, regional and urban). Materials and Methods Using Henri Lefebvre’s conception of Urban Fabric, this paper tr...
[ 37 ] - تحلیل فرایندهای محلی در پراکنش فضایی شهری (مطالعۀ موردی: شهر گرگان)
در این پژوهش، به واکاوی علل و عوامل پراکنش افقی شهر گرگان پرداخته شده است. گردآوری داده‌ها براساس مستندات موجود و مصاحبه با 30 متخصص کشوری در زمینة پراکنش افقی و 150 متخصص محلی انجام شد که در فرایند توسعة شهر مشارکت داشته‌اند. ابتدا با ارائة مستنداتی از روند توسعة شهر مشخص شد که رشد شهر بیرونی است و در دو الگو صورت گرفته است: الگوی خوشه‌ای در بخش‌های شمال شرق، جنوب و جن...
[ 38 ] - تبیین سطوح خلاقیت شهری در نظام شهری کلان شهرها (مطالعه موردی : کلان شهر کرج)
شهر خلاق شهری است با جایگاهی برای خلاقیتهای هنری، نوآوری علمی و فناورانه و صدای فرهنگهای رو به رشد شهری. چنین شهری با قابلیت استفاده از خلاقیت در عرصههای عمومی و خصوصی؛ ایدههای ممکن و راهحلهای بالقوه را برای حل همة مشکلات شهرهای پیچیدة امروزی به همراه دارد.شهرها مکانی برای شکوفایی خلاقیتاند. خلاقیت در شهرها معمولاً به اندیشههای مرتبط با فرهنگ، هنر، دانش، و یادگیری اطلاق میشود. هدف از ا...
[ 39 ] - تبیین سناریوهای مسکن گروه های آسیب پذیر شهری (مطالعه موردی: کلان شهر تهران)
در این پژوهش با بهرهگیری از روش سناریونگاری سعی در ترسیم آیندة منطقی و باورپذیر(سناریوها) برای مسکن اقشار آسیبپذیر شده است تا از این طریق به برنامهریزان کمک کرده باشد راهکارهای بهینه برای حل این مشکل ارائه دهند. بر همین اساس، پس از مرور مبانی نظری، مجموعة پیشرانهای اثرگذار در آیندة کلانشهر تهران شد و براساس روش تحلیل اثرات متقاطع بررسی شد. براساس نتایج تحلیل اثرات متقاطع، چهار پیشران، وضع...
[ 40 ] - Explaining the pattern of resilience of the city in the against of biological disasters and Contagious diseases "Case study: Covid 19 in Zanjan city"
Resiliency models emphasize on the capabilities and methods by which people and societies deal with crises and calamities. With the aim of explaining city resiliency, this study investigates suitable approaches used to combat biological disasters including Covid-19 pandemic. In terms of goal, this study is of applied type and in terms of type of research it is a descriptive- analytical study. B...
[ 41 ] - Modernity and the nature of power space production in Iran Relying on the views of Henri Lefebvre
This article examines the relationship between space and history in general and in particular the relationship between the space of power or, in Luffy's view, abstract space and modernity. The methodology of this article is historical-formative and analytical; This means that the study of structural changes and progress and movement (both internal and external) phenomenon that considers it in t...
نویسندگان همکار