تحلیل گفتمان انتقادی رویکردی است که از دل جریان زبانشناسی انتقادی دهه 1970 میلادی برخاست و توانست در تحلیل گفتمان­های خبری و آشکارسازی روابط ایدئولوژیک حاکم بر آنها بسیار موفق عمل کند. تحلیل انتقادی اخبار و محصولات رسانه‌ای یکی از پربسامدترین و پربازده‌ترین شاخه های تحلیل گفتمان انتقادی بوده است. در پژوهش حاضر رویکرد جدیدی به تحلیل اخبار با عنوان الگوی معناشناختی ارزش‌گذاری ارائه می‌شود که بیش­...

بین زبان و جامعه ارتباط متقابل وجود دارد که در این فرایند ارتباطی، ویژگی های اجتماعی و فرهنگی گروه های جامعه در زبان آن ها منعکس می شود؛ بنابراین زبان می تواند ابزاری برای شناخت این ویژگی های اجتماعی و خرده فرهنگی باشد. در این مقاله قصد بر این است که از طریق بررسی زبان عامیانه جوانان به مناسبات اجتماعی آنان با گفتمان مسلط جامعه و نهادهای اجتماعی، پی ببریم. بر این اساس هدف نهایی، بیان نقش و کارک...

در پژوهش حاضر تلاش می شود نقشمایه های لباس شاه در سه دوره ی ساسانی، آل بویه و قاجار با رویکرد نشانه شناسی گفتمانی بازخوانی شود. این رویکرد در بازخوانی و تبیین نمونه ها در عین تأکید بر عناصر نشانه شناختی به زمینه ی های اجتماعی، سیاسی و ایدئولوژیکی وارد می شود. در پژوهش حاضر متن تصویری مورد بررسی، نقش لباس شاه، یعنی مسند اول قدرت است و نگاه نشانه شناختی، به طور اجتناب ناپذیری در تعامل با روابط و ...

چکیده جریان های سیاسی-فکری ایران و دموکراسی دوره های پهلوی دوم و جمهوری اسلامی یکی از محورهای اساسی روند تحولات سیاسی، اجتماعی ایران از مشروطه به بعد، دموکراسی خواهی بوده است. کوششی که از پیش از انقلاب مشروطه تاکنون تعطیل نشده و از زمینه های جنبش های اجتماعی دو قرن اخیر ایران محسوب می شود. در شرایطی دموکراسی به عنوان یکی از مسأله های نظری و اجتماعی مهم جریان های فکری سیاسی ایرانی اعم از ...

در این نوشتار کوشش بر این بوده است تا به تحلیل و بررسی دو گفتمان امنیّتی موجود در جمهوری اسلامی از ابتدا تا کنون، سیر تکوینی و علل شکل‎گیری آن در جمهوری اسلامی ایران بپردازد. گفتمان نخست، به‎نام گفتمان انقلابی، مایه‎های نظریه‎ای خود را از اندیشه‎ی سیاسی اسلام، قانون اساسی و دیدگاه‎های تصمیم‎سازان دریافت می‎دارد که تفسیری فراملّی و امّت‎محور و از دیدگاهی گسترده‎تر و مستضعف‎نگر از امنیّت ملّی جمهوری ا...

کی از مسائلی که تحلیل گفتمان انتقادی در پی آن است افزایش آگاهی مخاطبین از رابطه میان زبان و ایدئولوژی است. گفتمانی که توسط اعضای یک نهاد اجتماعی استفاده می شود تمایل دارد ایدئولوژی محور باشد. پس تحلیل گر انتقادی در پی آن است تا رد پای این ایدئولوژی را نشان دهد و با استفاده از ابزارهای زبانی، اساس ایدئولوژیک گفتمان را منعکس کند. از آنجایی که استعاره در زبان رخ می دهد میتواند ابزاری مناسب در جهت ...

محقق در این پژوهش درصدد است تا با استفاده از روش تحلیل انتقادی گفتمان و رویکرد فرکلاف، در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین با تکیه بر نظری? چارچوب سازی، ایدئولوژی خبر(گلاسکو) و نظری? هنجاری رسانه ها، نظام گفتمانی دو روزنام? شرق و رسالت را بررسی کند. محقق به دنبال یافتن پاسخی برای این سوال است که پایگاه قدرت مالکان هر یک از این دو روزنامه به قدرت حاکم در جامعه چه سمت و سویی می بخشد؟ متون مورد نظر با ...

هر‏چند قرار بود ادبیات پس از جنگ جهانی دوم نقشی ابزاری و تبلیغاتی در بازسازی جامعه سوسیالیستی بخش شرقی آلمان به عهده بگیرد و رسالت سیاسی داشته باشد، اما سیطرة ایدئولوژی مارکسیستی بر این گستره در عمل چندان آسان نیفتاد. جستار حاضر به نقد سه اثر مهم می پردازد که نقش برجسته ای در شکستن سدهای ایدئولوژیک و گشایش فضاهای خلاقانة ادبی داشتند و توانستند به مدد مضمون ها و ساختارهای ویژة خود ، از گفتمان تک...

جهان اسلام به ویژه خاورمیانه در هزاره جدید بیشتر ماهیت ایدئولوژیک به خود گرفته است. بر همین مبنا، مقاله حاضر تلاش دارد تا از منظر هویتی و ایدئولوژیک، نقش تقابل ایدئولوژی وهابیت با گفتمان انقلاب اسلامی ایران را بر ایجاد ژئوپلتیک جدید خاورمیانه پس از وقوع بیداری اسلامی مورد تبیین و بررسی قرار دهد. این پژوهش در چهارچوب رهیافت تئوریک سازه انگاری استدلال می کند که بروندادهای سیاست خارجی عربستان و جم...

طرح گفتمان اعتدال گرایی آقای روحانی به عنوان رئیس جمهور دولت های یازدهم و دوازدهم به همراه رویکردهای تعاملی و انعطافی، با استقبال کشورهای اتحادیه اروپا روبرو شد و با شروع مذاکرات هسته ای که منجر به توافق هسته ای برجام گردید، فصل نوینی از همکاری ها و تعامل را با اتحادیه اروپا گشود. ارزیابی روابط طرفین از محدوده سال های 1392 تا کنون نشان می دهد که همه عوامل و متغیرهای تحول آفرین گفتمانی در سیاست ...