ضابطه‌مندسازی تعدد جنایات از جهت شیوۀ استیفای قصاص یا دیه، بخش قابل توجهی از آموزه‌‌های فقهی مربوط به ضوابط قصاص بوده است. برخلاف قاعدۀ تعدد جرم که یکی از مؤلفه‌های تشدید کیفر می‏باشد، تعدد جنایات، به ویژه در جنایات عمدی، از قواعد عام تشدید کیفر خارج بوده و دارای احکام متفاوت است. تعدد جنایات، فروض مختلفی دارد؛ گاه ممکن است جنایت از سوی یک فرد علیه نفس یا عضو یک فرد یا افراد مختلف یا از ...

چکیده: در عصر ما افزایش بی رویه جرائم و ناکارآمد بودن شیوه اعمال کیفر در مبارزه علیه جرم، گرایش روز افزون به استفاده از نتایج تحقیقات جرم شناسی و یافته های آن در پیش گیری از جرم را در سیاست گذاری جنایی در سطح ملی، منطقه ای و بین المللی از سوی دولت ها غیر قابل اجتناب کرده است. به طوری که امروز اهتمام دولت ها به امر پیشگیری از وقوع جرم و اصلاح مجرمین بر اساس یافته های جرم شناسی یکی از اقدامات مه...

«مرتدّ فطری» کسی است که پدر یا مادرش مسلمان بوده و پس از بلوغ و پذیرش اسلام، از دین اسلام برگردد. در قرآن کریم و قانون مجازات اسلامی ایران، مجازاتی (حدّی) برای مرتد تعیین نشده است. امّا طبق اصل 167 قانون اساسی، اگر قاضی حُکمی را در قوانین مدوّنه نیافت، باید با استناد به منابع معتبر اسلامی و فتاوی معتبر، حُکم قضیه را صادر کند. طبق مادّه 26 قانون مطبوعات نیز اگر کسی به وسیله مطبوعات، به دین اسلام و مقدّس...

چکیده: اسباب سقوط مجازات یکی از مباحث بسیار اساسی و مهم در حقوق جزا به شمار می آید که شناخت این اسباب می تواند اثرات زیادی در سرنوشت دعوای کیفری داشته باشد. این اسباب در حقوق جزای ایران عبارتند از: عفو، توبه، گذشت متضرر از جرم، مرور زمان کیفری، فوت متهم یا محکوم علیه، جنون و نسخ قانون جزا. گاهی این اسباب در زمره عوامل عینی مانند مرور زمان کیفری، عفو عمومی، نسخ قانون جزا و گاهی نیز در زمره عوام...

      پایداری در بزهکاری با افزایش بحران بزه در جوامع، از دهه 1980 میلادی مورد توجه جرم شناسان واقع شد. وضعیتی که در آن بزهکارِان پیش­رس، در صورت عدم مدیریت عدالت کیفری در بستری خطر ساز گرفتار شده و در نتیجه آن، بزهکاران بالقوه پایدارِ امروز به بزهکاران پایدار فردا مبدل می­گردند. در کنار بسترهای جرم زای زیستی، روانی و اجتماعی، رویکرد عدالت کیفریِ جوانان، به مجازات­گرایی و سزادهی صرف که عاری از هرگ...

یکی از مخاطراتی که بشر سبب وجودی آن بوده، تحت عنوان جرم مطرح و واکنش واضعین قوانین در برابر آن کیفر نامیده می¬شود. به این معنی که واضع قانون با جرم انگاری بعضی اعمال مخاطره آمیز، فرد عامل را در شرایطی مسئول دانسته و برای وی کیفر معین می¬نماید. اما برای مجازات عامل، قانون از رعایت عدالت که عقلاً حسن است، غافل نشده و شرایطی را برای آن تعیین نموده است. چرا که وجود جرم عقلاً به تنهایی نمی¬تواند موجب ...

در سنوات اخیر معضل اطاله دادرسی به لحاظ اهمیت و آثار زیان بار مترتب به آن به عنوان یک ناهنجار اجتماعی، بیشتر از گذشته گریبانگیر نظام قضایی کشور بوده و همواره نظام خواهان را از نعمت دادرسی عادلانه محروم و موجبات دلسردی دست اندرکاران امر قضا اعم از کادر اداری و قضایی و همچنین بی اعتمادی عمومی را فراهم آورده است. تلاش ها و اقدامات نسبتا خوبی در جهت این بحران از ناحیه مسئولین قوه قضائیه و برخی صاحب...

کارکرد و پیامد کیفر، از اساسی ترین مسائل حقوق کیفری است. شالوده فلسفه حقوق کیفری مبتنی بر دو رویکرد سزاگرایی و پیامدگرایی است. رویکرد نخست، کیفر را ذاتاً مطلوب می داند؛ لکن در رویکرد دوم، مطلوبیت و بهداوری کیفر مبتنی بر تحصیل نتایج مطلوب است. بخش بزرگی از فلسفه کیفری خود را موظف به توجیه و چیستی رویکرد پیامدگرایی و استوار کردن قواعد و سازکارهای نظریه خود بر آن می داند. به انضمام این ضرورت، برخی ...

به موازات ظهور اندیشه های آزادی خواهانه وتوجه به حقوق و آزادی های فردی و همچنین توجه به بزه دیده به عنوان یکی از مولفه های پدیده کیفری و نیز پیدایش جلوه های جدید عدالت کیفری از جمله عدالت ترمیمی که بزه دیده مهمترین رکن آن به شمار می رود، موضع گیری و برخورد با جرایم بدون قربانی وارد فاز و دوران جدیدی شد به طوری که بیشتر کشورها، اکثر جرایمی را که مربوط به حوزه اخلاقی و دین می شدند و بزه دیده ی مس...