هدف این مقاله معرفی و روشن ساختن برداشت‌های متفاوت از منظر شهری، از طریق مطالعۀ نمونه‌‌هایی است که در طی فعالیت‌های حرفه‌ای و دانشگاهی نگارنده بازدید شده‌اند. در این بررسی‌ها این‌طور به‌نظر می‌رسد که مسایل و پرسش‌های مربوط به منظر شهری، بیانگر دیدگاه‌هایی است که از شهر به شهر تغییر می‌‌کند و خود نشان‌دهندۀ رویکردهای بسیار متنوع، برنامه‌های مختلف برای توسعه و برداشت‌های چندگانه از شهر است. مفهو...

بخش راهبرد توسعه شهری بانک جهانی در گزارش سال 2009 خود چنین آورد که با گذشت 37 سال از فعالیت این بانک و صرف 37 میلیارد دلار برای بهبود شرایط سکونتی جوامع شهری جهان سوم، هنوز هم بیش از یک میلیارد نفر از ساکنان این شهرها در سکونتگاه های غیررسمی ساکن اند. این بانک معتقد است دلیل اصلی روند مذکور را باید در ناکارآمدی نگرش ها، پارادایم ها و رویکردهای برنامه ریزی و مدیریت شهری این کشورها جستجو کرد. هم...

سال‌هاست که تحقق آرمان پایداری یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بسیاری از حوزه‌های دانش بشری به‌شمار می‌رود. در همین راستا چنانکه رویکردهای تخصصی برنامه‌ریزی و طراحی شهری به مفهوم پایداری و جنبه‌های آن بی‌توجه باشد، در زمان فشارهای فزاینده جمعیتی بر منابع طبیعی تجدیدپذیر یا تجدیدناپذیر و فرآیندهای بوم‌شناسی و روند گرم‌شدن محیط زمین از معنای چندانی برخوردار نخواهد بود. بر این اساس در این پژوهش، موضوع "...

شهرهای مدرن در طی قرن‌ها بر پایه زیرساخت‌های تکنولوژیک شکل‌گرفته و پایدار شده‌اند. امروز شهر و زندگی شهری بدون، بزرگراه‌ها و شبکه‌های حمل‌ونقل ریلی، فرودگاه‌ها، شبکه‌های تأمین آب، شبکه‌های فاضلاب، تلفن، برق، و اخیراً شبکه‌های اینترنت و موبایل غیرقابل ‌تصور است و حضور پایه‌ای‌شان به‌مانند نور آفتاب، درختان، هوای پاک و… برای شهروندان عادی و طبیعی به نظر می‌رسد. این شبکه‌های زیرساختی بیش از ه...

باغ فتح‌آباد در کرمان نمونه‌ای از باغ‌های ایرانی دورۀ قاجار است که کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. این باغ در عین پایبندی به شاخصه‌های اصیل باغ ایرانی، در کلیت و اجزا با ساختار کلاسیک باغ ایرانی تفاوت‌هایی دارد. در سال ۱۳۹۴ این باغ بعد از دهه‌ها بی‌توجهی و زمانی که کاملاً رو به نابودی می‌رفت، مرمت و به روی عموم بازگشایی شد. امروز در بازدید از این باغ خوانش این باغ به‌مثابۀ باغی ایرانی و مطابق با ...

رشد بی‌رویه و شتابان شهرنشینی و شهرگرایی، مشکلات زیادی را به همراه داشته است. یکی از این مشکلات عمده، وجود بافت‌های ناکارآمد شهری است؛ یعنی پهنه‌هایی از فضاهای شهری که در مقایسه با سایر پهنه‌های شهر از جریان توسعه و چرخة تکاملی حیات عقب افتاده‌اند و به کانون مشکلات و نارسایی‌های شهری تبدیل شده‌اند. در سال‌های اخیر، رویکرد بازآفرینی شهری به‌عنوان رویکردی متأخر در حوزة مرمت، برای حل مشکلات بافت‌ه...

توسعۀ شهری با دو رویکرد توسعۀ درونی و مرمت شهری بافت‌های فرسوده سعی در احیا و بازگرداندن حیات شهری به عرصه‌های ناکارآمد داشته است. به منظور تسهیل این روند و توجه به پیوند بافت‌های قدیمی با توسعۀ شهری، برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌های محرک توسعه به‌عنوان یکی از راهبردهای به‌کار گرفته شده در جهت فراهم کردن بسترهای لازم برای حضور ساکنان و توجه به پتانسیل‌ها و ابعاد توسعه مورد توجه قرار گرفت. در این م...

پیش از سال‌های دهه 40 شمسی، فعالیت‌های انجام شده در حوزه حفاظت از نقاشی‌های دیواری در ایران، با مبانی نوین مرمت مطرح شده توسط هیئت متخصصان ایتالیایی (ایزمئو)1 در سال‌های پس از این دهه، منطبق نبوده است. "اگر چه ریختن و یا تیشه‌ای‌کردن نقاشی‌های دیواری آسیب‌دیده و کشیدن گچ روی آنها توسط نقاشان، که در دوره‌های مختلف و با هدف بازسازی نقاشی انجام شده، نوعی رویکرد حفاظتی محسوب می‌شود، اما شیوه‌ای است...

حمام های سنتی و تاریخی ایران به عنوان یکی از نشانه های شهری و اجتماعی ایران دارای شاخصه های خاصی نسبت به دیگر اجزا سازنده تاریخ گذشته این مرز و بوم هستند. وجود صدها بنای ثبت شده در فهرست آثار تاریخی بیانگر این ادعا می باشد. وجود حمام های تاریخی در کنار دیگر بناها برای معرفی تمدن و فرهنگ گذشته ایران بسیار ارزشمند خواهد بود اگر در معرفی درست این بناها اقدامات درستی صورت پذیرد از جمله راه های شناس...

احیا و بازآفرینی بافت­‌های تاریخی سال­ها است که به ­عنوان یک مسئله اساسی در حرفه‌­های مرتبط مطرح است و نظریه‌های مختلفی بر مبنای شرایط و تجربه‌های گذشته وجود دارد. عدم شناخت و تحلیل صحیح از روابط میان عوامل مختلف، نبود اطلاعات دقیق، نداشتن درک مناسب از شرایط ویژه و چگونگی فرایند فرسودگی بافت­‌های تاریخی را می­توان از دلایل اصلی شکست بسیاری از طرح‌­های مرمت شهری دانست؛ بنابراین نخستین و مهم­ترین...