نظریه های کلامی عمدتاً در مبانی فلسفی پیشین ریشه دارند و برای نقد آن ها می توان ریشه های آن ها را کاوید و نقد کرد. از این رو در این مقاله، ریشه های فلسفی نظریه بسط تجربه نبوی بررسی و تحلیل شده است تا زمینه نقد نظریه مزبور فراهم تر شود. در این تحلیل، از مبانی فلسفی عبدالکریم سروش در طرح نظریه بسط تجربه نبوی پرده برداشته شده و نشان داده شده که نظریه یادشده بسیار وامدار رویکرد سوبژکتیویستی کانت و پ...

آیرونی (irony) اصطلاحی ادبی است که معاصران کوشیده اند آن را به کلماتی نظیر طنز، طعنه، کنایه، کنایۀ طنزآمیز، تهکّم، تجاهل العارف، استهزاء، وارونه گویی، پنهان سازی و ... ترجمه کنند، اما در این مقاله خواهید دید که هرکدام از این واژه ها فقط بخشی از مفهوم آیرونی را در نظر مخاطب می آورد. این مقاله بر آن است تا تفاوت آیرونی را با طنز، طعنه، کنایه و صنایع بدیعی و بلاغی مشابه با آیرونی توضیح دهد. طنز یکی...

هدف از پژوهش حاضر شناسایی صفات زیربنایی آزمون هوش وکسلر کودکان نسخه چهار با توجه به توانایی‌های باریک نظریه کتل-هورن –کارول و با استفاده از مدل تشخیصی شناختی جی‌دینا بود. جامعه آماری در این پژوهش کلیه دانش آموزان ابتدایی کشور بودند که به صورت تصادفی خوشه ای 1222 نفر از آنها انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری نیز آزمون هوش وکسلر کودکان نسخه 4 بود. نتایج تحلیل نشان داد که از بین نزدیک به 70 توانایی ب...

مقالة حاضر چنانکه از عنوان آن برمى آید، تطبیقى است بین طنز و طنزپردازى در ادبیات ایران و عرب. در این تطبیق، طنز عبیدزاکانى به عنوان نمونه اى از طنز ادبیات ایران و طنز شاعران عصر انحطاط به عنوان نمونه اى از طنز ادبیات عرب با هم مقایسه شده است. در این مقاله کوشیده ام تصویر کاملى از عبید ارائه دهم، اما به منظور پرهیز از برخى سوءتفاهمات اجتماعى لازم دیدم از ذکر پاره اى از طنزهاى درخشان او صرف نظر ک...

در این پژوهش شعر این دو شاعر در مبحث ادبیات اعتراض مورد تجزیه و تحلیل و شباهت­ها و تفاوت­های مفهومی و کلامی آنان مورد بررسی تطبیقی قرار می‌گیرد. موضوعاتی که به صورت تمثیلی در شعر سید حسن حسینی شامل مسائل اخلاقی، اجتماعی و فرهنگی می­شود. از قبیل فراموشی آرمان­های انقلاب، کم­رنگ شدن ارزش­های انسانی و معنوی و اعتراض به خود از نمونه­های موضوعات نمادین اعتراضی وی هستند. شیوۀ بیان اعتراض در اشعار حسی...

در این تحقیق، ضمن شناخت و تبیین معیار اخلاقی مقوله طنز، ایراداتی از قبیل عدم سازگاری طنز با برخی منهیات اخلاقی بررسی و پاسخ داده می‌شود. به کارگیری ابزارهایی همچون مبالغه که منجر به دروغ‌گویی می‌شود، کنایه و استهزاء، کودن نمایی، تشبیهات توهین آمیز، تخریب شخصیت و سایر سازنده‌هایی که در طنز وجود دارد، مورد اشکال و انتقاد اخلاقی قرار گرفته و بررسی می‌شود. همچنین بیهودگی، خنده مذموم، غلطیدن به ورطه...

  طنز نوعی گفتمان است که جهت انتقاد و یا التذاذ مخاطب به کار گرفته می­شود. ادبیات معاصر ایران از طنز برای بازتاب دیدگاه­های انتقادی استفاده می­کند چنانچه داستان­پرداز جدّی­نویسی چون چوبک، زمانی که قلمِ جدّ احساس عجز می­کند، از طنز یاری می­جوید. واکاوی طنز داستان­های او می­تواند در درک گفتمان­های مسلّط داستان­های وی و دوره­ای از تاریخ ایران، نقش تأثیرگذاری داشته ­باشد. طنزهای چوبک را از لحاظ درون­ما...

شعر طنز یکی از گونه های ادبی است که بیشتر، از انقلاب مشروطه به این طرف در زبان و ادبیات معاصر فارسی جا باز کرده و توانسته است حضور خود را فارغ از دیگر انواع شوخ طبعی مانند هزل و هجو و فکاهه در بین مخاطبان خود تثبیت نماید. با پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن57 و شادی زاید الوصف مردم از آن پیروزی عظیم، احساس نشاط و سرزندگی در جامعه پیدا شد و به همین لحاظ فعالان عرصه ی فرهنگ و ادب به انتشار نشریات متع...

شوخ طبعی، از عناصر جدایی ناپذیر زندگی بشری است. شوخ طبعی در گفتار و نوشتار در صورت های مختلفی چون طنز، هزل، هجو و لطیفه نمود پیدا می کند. هر یک از این نمودها، بنا بر تعاریف خاص خود در موقعیّت های متفاوت کاربرد دارد. طنز در میان مطالعات ادبی، جامعه شناسی، روان شناسی، زبان شناسی و مردم شناسی دیده می شود و کسانی چون فروید، فوناژی، گرِمِس و راسکین نظریه هایی در این زمینه مطرح کرده اند. طنز با ادبیات ...

طنز حافظ از نوع سیاسی، اجتماعی و البته هنرمندانه و زیرکانه وتأویل پذیر و در بسیاری از موارد معصومانه، نجیب، ظریف و عمیق است که در ادراک و احساس منطقی ریشه داردو در لبخندی افسوس ناک تجلی می یابد . حافظ دو الگوی کلّی را در ساختار طنز خود به کار می گیرد : یکی، طنز اجتماعی صریح که به طور مستقیم از طبقه یا گروهی انتقاد می کند،دیگر، طنز اجتماعی با واسطه که وی درآن بی پروا، خود را نماینده ی طبقه ای مع...