ساختارگرایی و ساختارشکنی به عنوان دو رویکرد تأثیرگذار به دنبال فرمالیسم در نقد ادبی قرن بیستم موفق شدند، از متن ادبی و ادبیات علمی مستقل بسازند. مهمترین اصحاب این دو رویکرد یاکوبسن، اشتروس، فوکو و ژاک دریدا بودند که نظریات آنها در کنار افرادی چون بارت و لاکان تحولی عظیم در نقد ادبی و حتی غیر ادبی ایجاد نمود. علاوه بر شناخت آراء و نظریات ساختارشکنان و ساختارگرایان پیشرو و طلیعه دار در این دو ...

زبان مجموعه‌ای از نشانه‌هاست که برای پیام‌رسانی به کار می‌رود. برای آنکه این پیام‌ها میان فرستنده و گیرنده به‌راحتی انتقال یابد، گاهی با نشانه‌هایی همراه می‌گردد تا گیرنده همان پیامی را دریابد که مورد نظر فرستنده است. یکی از این نشانه‌ها در زبان عربی و فارسی، «تأکید یا توکید» نامید می‌شود و بر اساس نقش‌های ششگانه‌ای که یاکوبسن (Jakobsen) برای ارتباط کلامی بیان می‌کند، خود را بیشتر در نقش ترغیبی...

زبان مجموعه ای از نشانه هاست که برای پیام رسانی به کار می رود. برای آنکه این پیام ها میان فرستنده و گیرنده به راحتی انتقال یابد، گاهی با نشانه هایی همراه می گردد تا گیرنده همان پیامی را دریابد که مورد نظر فرستنده است. یکی از این نشانه ها در زبان عربی و فارسی، «تأکید یا توکید» نامید می شود و بر اساس نقش های ششگانه ای که یاکوبسن (jakobsen) برای ارتباط کلامی بیان می کند، خود را بیشتر در نقش ترغیبی...

ساختار تعبیری است که از گسترش پیدا کردن مفاهیم و کارکردهای مکتب فرمالیستی پدید آمده است . فرمالیست ها در جستجوی یافتن پاسخی برای علل گوناگونی ادبیات و تغییر ژانرها به آشنایی زدایی رسیدند ، آنها گفتند که کلیت ادبیات ، خود را همراه با تحول ژنراهای جدید نو می کند . پس از آنکه یاکوبسن و همفکرانش در پراگ بسط و تکامل این نظریه را ادامه دادند ، برجسته سازی را جایگزین آشنایی زدایی نمودند . ساختارگر...

رویکردهای متن محور در بررسی متن ادبی در قرن بیستم تحت تأثیر دیدگاه های مبتنی بر زبان شناسی شکل گرفتند. در این میان زبانشناسان روس و مکتب فرمالیسم روسی در تحوّل نقد ادبی قرن بیستم سهم به سزایی داشتند. آن ها در تحلیل متن ادبی معتقد بودند که :تمام چیزهای ارزشمند یک اثر در خودش نهفته است و عواملی مانند ظرف تاریخی ، ساخت اثر یا هدف از آن و زندگی شاعر، در درجات بعدی اهمّیّت قرار دارد. فرمالیسم در ادبیّات...

حقوق مالکیت فکری در معنای عام خود عبارتست از حقوق قانونی منتج از فعالیت های ذهنی ، فکری در زمینه های صنعتی، علمی، ادبی و هنری حق مولف از مصادیق حق مالکیت معنوی است و به پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری تعلق می گیرد. این حق فارغ از هرگونه قرارداد وشروط قراردادی ، حقوقی را برای پدیدآورنده اثر مقرر داشته است که همه افراد جامعه مکلف به رعایت آن هستند. حق مولف خود شامل دو بخش حقوق معنوی و حق مادی یا ...

چکیده «آشنایی زدایی» از مهم ترین مباحث ِ«مکتب فرمالیسم» روسیه است. اصطلاحی است که نخستین بار «ویکتور شکلوفسکی» روسی در سال 1917 م. در مقاله «هنر چونان شگرد/ هنر به مثابه تمهید» مطرح کرده است. از نظر او هنر با آفریدن ِشگردهایی، شکل ِخودکار و خوگرفته دریافت انسان را از بین می برد و دریافتی نو، پدید می آورد. بعد از او «رومن یاکوبسون»، «یوری تین یانوف» و «ژان پل سارتر» از آن با نام «بیگانه سازی» ی...

مطالعات بینا رشته ای همواره نقش مهمی در پیشبرد و کاربرد نظری یک رشته عملی محض داشته است. بدین منظور، در این پژوهش تلاش شده است تا بواسطه ابزارهای نشانه شناختی و با داشتن نگاهی متفاوت به پدیده ی اقتباس، بین دو نظام نشانه ای زبان و سینما بررسی تطبیقی انجام شود. در این تحقیق اثر ادبی به عنوان پیش متن و اثر سینمایی به عنوان فرامتن در نظر گرفته شده، مطالعه موردی در این رساله شامل رمان شازده احتجاب ن...

مهم ترین ثمره در عرصه ی نقد و نقادی، روشنگری خواننده و نویسنده است. در این راستا نقد فرمالیستی که حدود یک قرن با اصول و قواعد علمی در عرصه ی نقادیِ هنر های مختلفی به ویژه شعر فعالیت دارد، دارای اهمیت است. گرچه در مسکو به طور جدی آغاز شد، پیشینه ای دیرین دارد و افرادی، چون «افلاطون، ارسطو، آگوستین، کانت و ...» به آن اشاره داشته اند. از زمان شکل گیری اصولی این نقد در مسکو تا اوج گیری آن در چک و ام...

چکیده نقد فرمالیستی به رویکردی از نقد اطلاق می شود که بین سال های 1915 تا 1930 در روسیه با هدف آفرینش علمی مستقل بر پایه ی کیفیات درونی ماده ادبی جریان یافت. این حوزه نقد ادبی، ادبیات را یک مسئله صرفاً زبانی می داند و فرم و شکل اثر ادبی را مبنای تحلیل زیبایی شناسی و راه رسیدن به معنای نهفته در اثر ادبی در نظر می گیرد. فرمالیسم در ادبیّات ملل گوناگون به خصوص ادبیّات روسی با ظهور بزرگانی چون یاکوبس...