اندیشه‌ی گذار از جهانی‌شدن، سال‌هاست که در حوزه‌ی نخبگی و آکادمیک – به ‌ویژه در غرب - مطرح است. این موضوع اگرچه در بنیان خود، اقتصاد محور است، اما دارای مبانی فرهنگی و هویتی جدّی‌‌ای نیز هست. در فرایند این گذار، در مؤلّفه‌ها، اصول، نشانه‌ها، مدلول‌ها و مصادیق، فرایندها، ساختارها و رویکردها، بازخوانی‌هایی اساسی صورت گرفته است. یکی از این مفاهیم که در گذار به عصر پَساجهانی‌ شدن دستخوش تحول بسیار شده...

یکی از مهم ترین شاخصههای سیاست مدرن، عمومی شدن سیاست ومشارکت هرچه بیشتر افراد در امور مربوط به اداره کلی جامعه وکشور است . از این ویژگی در ادبیات سیاسی به مردمسالاری یا همان دموکراسی یاد میکنند. این پدیده اگرچه در اشکال سنتی آن در جوامع اسلامی نیز قابل بررسی ومشاهده بوده؛اما در شکل مدرن آن پدیده وارداتی است. ازهمین رو با آشنایی اندک اندک اندیشمندان معاصر دنیای اسلام با این پدیده و وجوه متعدد آن...

با ظهور مطالعات نظری دربارۀ امنیت ملی، امکان طرح امنیت در چارچوب های اندیشۀ سیاسی نیز فراهم شد. یکی از محور های برجستۀ اندیشۀ سیاسی امام خمینی(ره) جایگاه و اهمیت نظام سیاسی است که در مجموع می توان از آن با نام جایگاه نظام سیاسی تعبیر کرد. در این مقاله از این مضمون با نام امنیت سیاسی نام می بریم. پرسش اصلی مقاله این است که معنا و مرجع امنیت سیاسی در نزد امام خمینی(ره) چیست؟ فرضیۀ مقاله با این عب...

هنگام بررسی اندیشه حکما و فلاسفه اسلامی برخی اندیشمندان علم سیاست در صدد استخراج اندیشه سیاسی منسجمی از میان اندیش ههای سیاسی فلاسفه یونان باستان همچون افلاطون و ارسطو درگذشته و یا برگرفته از مکاتب مدرن فکری در فلسفه سیاسی معاصر به صورت منفعلانه م یباشند و براین اساس داوری نموده و معتقدند اندیشه سیاسی و علم سیاست در دوران این فیلسوفان تقلیدی یا ترویجی بوده است و معتقدند اندیشه سیاسی در فلسفه مل...

به‌طورکلی، فرهنگ سیاسی یعنی همة جنبه‌های ذهنی و بینا‌ذهنی نظام معنایی مرتبط با سیاست که دارای وجه شناختی (تعیین، تعریف و تشریح) و هنجاری (توجیه یا تقبیح) است. بنابراین فرهنگ سیاسی معانی مشترک ساخته و پرداخته‌شده در فرایند جامعه‌پذیری است که ضمن تعیین و تعریف امر سیاسی، نهادها، مقامات و اندر‌کنش‌های سیاسی را توجیه یا تقبیح می‌کند. از این طریق، فرهنگ سیاسی امکان‌ اندرکنش سیاسی و درنتیجه، مناسبات ...

فقه سیاسی به مثابة شاخه‌ای از اندیشه و فهم سیاسی اسلام، با تکیه بر روش‌شناسی اجتهاد، مربوط به ادارة مسائل اجتماعی و سیاسی کشور و مشتمل بر دستورها، احکام و راهکارهایی در زمینة عرصه‌های گوناگون قدرت، نظام، سیاست و اجتماع است. این دانش فقهی دارای هویت جمعی است که رسالت سامان دادن به زندگی اجتماعی و سیاسی را برعهده دارد. یکی از مصادیق مهم فقه سیاسی «امر به معروف» و «نهی از منکر» است که برای تحقق اه...

چکیده اندیشمندانی چون پل ریکور، هانا آرنت و شنتال موف، سیاست و امر سیاسی را به گونه‌ای تفکیک کرده‌اند که متضمن نوعی دوپارگی و تقابل است. چنین نگرش هایی خوانش و ارزییابی بخش مهمی از ادبیات را، که همانا ادبیات و به ویژه شعر ریتوریک است، دچار مشکل می‌کند. مقالۀ پیشِ رو دربرگیرندۀ پژوهشی است برای شناخت این که تغییر برداشت در نسبت سیاست و امر سیاسی چگونه بر فهمِ پیدایش و معنای این ادبیات تأثیر می‌گذا...

این مقاله بر آن است تا در بررسی تعاملات دو حوزه دینی و دنیوی در سه دوره فکری در تاریخ فلسفه سیاسی غرب، قبل از مسیح، دوره کلیسا و جدید نشان دهد جدایی دین از سیاست در اندیشه سیاسی غرب پدیده‌ای دولایه در حوزه سپهر و عرصه عمل است. به عبارت دیگر لایه درونی فلسفه به دنبال بازخوانی امور و تفکیک ذهنی امر سیاسی از امر غیرسیاسی است تا معیار روشنی جهت عاملین سیاسی تجویز کند؛ هرچند در عرصه عمل عاملین سیاسی...

در این تحقیق با تمرکز بر تئوری لاکلائو درباره ی پوپولیسم، چگونگی برساخت مردم در سیاست ایران در میان سال های 1384-1388 نشان داده شده است. از منظر لاکلائو "مردم" داده ای از پیش موجود نیست، بلکه از طریق گفتمان های پوپولیستی و با شکل گیری هم ارزی میان مطالباتی متحقق نشده و کشیدن مرزی آنتاگونیستی با گفتمانی دیگر در مقام یک دیگری یا دشمن ساخته می شود. به لحاظ روش شناختی با استفاده از رئوس کلی نظریه ...

اندیشۀ سیاسی از آغاز، نقش بسزایی به عناصر غایت شناختی در میان مؤلفه های تمایزبخش سامانه ها و نظام های سیاسی داده است. تفاوت در غایت ها و در اولویت بخشی آنها به ساخت نظام های سیاسی گوناگون، باعث شده است رابطۀ بین امنیت، عدالت و الفت (مسئله)، (به عنوان سه غایت بنیادین نظام سیاسی اسلامی) مورد بی توجهی قرار گیرد. از این رو، با این سؤال که چه نسبتغایت شناسانه میانالفت و نظام سیاسی در اسلام وجود دارد...