در دوره معاصر، شاعران و نویسندگان مردمی برای دفاع از ارزش های انقلاب و ترویج افکار انقلابی، مشکلات، مسائل و ... را با قلم انتقاد بیان کرده اند. از میان آن ها، راکعی و کاشانی از جمله زنان شاعر منتقد به شمار می روند. هدف از این پژوهش، که به روش تحلیلی ـ آماری انجام شده، تحلیل اشعار انتقادی این دو شاعر و هم چنین پاسخ به این مسئله است که این گونه اشعار در چه زمینه هایی سروده و به چه شیوه هایی بیان ...

داوری درباره نیچه به عنوان منتقد فرهنگ مدرن و آغازگری نو در فرهنگ و اندیشه روزگار جدید، کاری است بس مشکل. ولیکن پرداختن به اسباب نقد اخلاق، فلسفه و فرهنگ دوران گذشته تلاشی است که فریدریش ویلهلم نیچه در قالب فلسفه اراده خویش بدان همت گمارده و بدین سان استلزامات تباهی اراده انسانی و زندگی او را گوشزد کرده است. نیچه در این آغازگری نو، در واکنش به فرهنگ و گفتمان حاکم بر قرون هجده و نوزده میلادی درص...

لاتور گرچه خود یک برساخت‌گرا است، منتقد سرسخت برساخت‌گرایی اجتماعی و نقطة مقابل آن، واقع‌گرایی متداول (که لاتور آن را خام می‌داند) است؛ مسئله و مشکل لاتور با این دو رویکرد برمی‌گردد به مبانی هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی آن‌ها، یعنی تقابل سوژه ـ ابژه و نحوة ارتباط آن‌ها؛ به نظر وی، این تقابل چیزی جز شکاکیت و نسبی‌گرایی برای فلسفه، به‌ویژه فلسفة علم، در بر نداشته است. وی، با استفاده از نظریۀ کنش‌گر...

پژوهش حاضر، تبلور دفاع مقدس را در سینمای ایران، بین سال‌های 1360 تا 1385 از نظر جامعه‌شناسیِ هنر مورد بررسی قرار می‌دهد. چارچوب نظری این پژوهش بر دو نظریه‌ مکمل، بازتاب و شکل‌دهی، استوار است که طبق آن هنر بازتابی از شرایط اجتماعی است و در عین حال برای شکل‌دهی به افکار عمومیِ اجتماع، از آن بهره برده می‌شود. در این پژوهش از روش تحلیل محتوای کیفی برای درک عمیق‌ترِ ساختار و کارکرد آثار سینماییِ دفاع مق...

برنامه‌های نوسازی متمرکز دولتی گفتمان پهلوی دوم از آغاز دهه 1340، به دنبال تغییر ساخت قدرت اجتماعی - اقتصادی و سامان سیاسی  به طبقه جدید با ایدئولوژی مطابق با نظام معنایی تبلیغی خود و نظارت بر گروه‌های منتقد با ایدئولوژی متضاد پیاده گردید. با رویکرد گفتمان انتقادی  فرکلاف مقاله حاضر می‌کوشد به تبیین مفاهیم دوگانه مستضعفین – مستکبرین در منظومه فکری امام خمینی و دولت آرمانی مورد نظر ایشان بپردازد...

تضارب آرا و نقد و انتقاد میان دو مکتب رایج کنونی ـ لیبرالیسم و اجتماع‌گرایی ـ در عرصۀ اندیشۀ سیاسی معاصر جایگاهی جدی را به خود اختصاص داده است. لیبرالیسم در دورۀ معاصر بی‌شک یکی از ـ اگر نگوییم تنها ـ اندیشه‌های سیاسی غالب است و شاید بتوان مدعی شد که نگاه اجتماع‌گرایی در این دوران قوی‌ترین منتقد و نقدکنندۀ آرای لیبرالی است. درحالی‌که اغلب این اجتماع‌گرایان هستند که به نقد آرای لیبرال‌ها پرداخته...

کریستوفر سیمز یکی از پیشروان مشهور در حوزۀ اقتصادسنجی سری‌های زمانی و اقتصاد کلان کاربردی است. از افتخارات متعدد او این است که رئیس انجمن اقتصادسنجی بوده و درحال‌حاضر عضو آکادمی ملی علوم است. وی سهم اساسی در نظریه آماری سری‌های زمانی و اقتصاد کلان تجربی داشته است. کارهای سیمز بسیار تأثیرگذارند دقیقاً به این دلیل ‌که کارهای او نشأت‌گرفته از مسائل مهم اقتصاد کلان بوده‌اند. وی نه تنها به مطالعه...

ساخت‌گرایی یکی از شیوه‌های نقد ادبی است که به بررسی ساختار‌های اجتماعی در آثار ادبی می‌پردازد. ایدئولوژی، از مهم‌ترین مباحث مورد توجه منتقدان ساخت‌گرا و ازجمله مباحث مهم داستان‌نویسی عصر صادق چوبک است. چوبک در داستان‌های خود به انحاء و روش‌های مختلف، ایدئولوژی‌های گوناگون حاکم در جامعة وقت، ازجمله ایدئولوژی اجتماعی(مرد‌سالاری، طبقاتی و... )، سیاسی و مذهبی را به چالش می‌کشاند. در این مقاله، ایدئ...

گابریل مارسل فیلسوفِ اگزیستانس، نمایشنامه‌نویس، موسیقی‌دان، منتقد تئاتر و موسیقی معاصر فرانسوی است. نمایشنامه‌های مارسل پیوندی ناگسستنی با مفاهیم فلسفی او دارد. مارسل خود می‌گوید که عشق به موسیقی و تئاتر در او از علاقه پرُشور به فردیت موجودات و جذابیت مقاومت‌ناپذیر رازهای بی‌پایان به سوی حقیقت سرچشمه می‌گیرد. مارسل در فلسفه اگزیستانس راه امید را برای انسان می‌گشاید؛ در نمایش‌هایش انسان و موقعیت‌ه...

                   یکی از مشهورترین مکتب­های روایت­شناسی که در بررسی متون ادبی بکار می­رود، ساختارگرایی است. این رویکرد در مقام روشی قاعده­مند سعی می کند با تقلیل متن به اجزاء سازنده در روساخت و ژرف­ساخت و گره زدن آن­ها به یکدیگر، به نقطه­­ای مرکزی در متون دست  یابد و از این طریق، ابهام روابی متون ادبی را بگشاید. رسالت و کارکرد ساختارگرایی حاکی از آن است که روش مذکور فقط برای تفهیم ابهام روایی ...