بررسی گویشها و لهجه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از یک سو این گویشها جزء میراث فرهنگی یک ملت محسوب می شوند و از دیگر سو می توان بابررسی آنها به غنا زبان فارسی افزود. در این پایان نامه که به بررسی مقایسه ای صرفی و نحوی دو گونه زبانی کرمانی و کوهبنانی می پردازد از گویشوران مختلفی استفاده شده است که همگی مرد و مسن بوده اند. جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه، ضبط صدای گویشوران و نیز با مراجعه به...

هدف این پایان نامه بررسی و توصیف ساخت واجی، تصریفی و اشتقاقی واژه در گویش سیستانی ادیمی بوده است. این گویش یکی از گویشهای شرقی زبان فارسی است. برای نیل به این هدف، تعداد از گویشوران محلی از میان روستاییان در محدوده جغرافیایی منطقه ادیمی سیستان انتخاب شدند. این گویشوران بیسواد یا فقط دارای سواد خواندن و نوشتن بودند. یادآور می شود که نگارنده خود نیز گویشور گویش سیستانی ادیمی است و بیشتر عمر را در...

چکیده این مقاله به منظور بررسی ملاک‌های رده‌شناختیِ واجی، صرفی، نحوی و معنایی گویش کردی ایلام، بر پایۀ داده‌های گردآوری‌شده از این گویش نوشته شده است. داده‌های مقالۀ حاضر، حاصل یک پژوهش میدانی است که در شهر ایلام و روستاهای اطراف انجام گرفته است؛ بدین منظور، بر اساس پرسش‌نامه‌ای که از قبل طراحی شده بود، با 20 گویشور که اکثراً مردان میانسال به بالا بودند، مصاحبه شد. تحلیل این داده‌ها نشان داد که ...

ایل کلهر، یکی از بزرگ‌ترین ایل‌های بومی ایران است و گویش کلهری نیز یکی از گویش­ های آن - از شاخهٔ زبان­ های شمال غربی- به شمار می‌آید. از مطالعۀ واژه‌های موجود و مستعمل در این گویش(گویش کلهری) چنان برمی‌آید که این واژه‌ها از چنان قدمتی برخوردارند که پیشینهٔ آن‌ها به زبان فارسی میانهٔ پهلوی می‌رسد. پاره‌ای از این واژه‌ها در گذر زمان بدون تغییر باقی مانده و پاره‌ای نیز تحت تأثیر دگرگونی‌های زبانی، د...

تشدیدزدایی فرایندی واجی است که در بعضی از زبان ها از جمله فارسی مشاهده می شود. از آنجا که مطالعات تاریخی از گرایش زبان ها به این فرایند حکایت می کند و از سوی دیگر تاکنون در زبان فارسی، پژوهش جامعی در این زمینه صورت نگرفته است؛ هدف این تحقیق، معرفی فرایند تشدیدزدایی و بیان ویژگی های آن در زبان فارسی و گویش های آن است. در این مقاله، رابطه تشدیدزدایی و تشدید با فرایندهای واجی نظیر تضعیف، تقویت، هم...

پژوهش حاضر به ریشه شناسی گویش خنجی-یکی از گویشهای لارستانی-می پردازد. واژگان بررسی شده به فارسی امروز نرسیده یا اگر معدودی از آنها در فارسی نو دیده می شوند با دگرگونیهای معنایی ، آوایی، و یا هر دو همراهند. نگارنده در پی آن است با ریشه شناسی واژگان ضمن زنده کردن و ثبت آنها-که در حال فراموشی و خاموشی اند-هر چند اندک بر ثروت واژگانی زبان فارسی بیافراید و با اثبات اینکه گویش گفته شده ادامه منطقی زب...

پژوهش حاضر به بررسی واج¬شناختی گویش کردی دهلرانی بر اساس نظریه¬ی زایشی می¬باشد. در این پژوهش داده¬های مورد نیاز از میان واژه¬ها، عبارات و جملات جمع¬آوری شده از گویشوران این گونه¬ی زبانی و از گفتگوهای محاوره¬ای آنها استخراج شده است. این پژوهش به روش توصیفی – تحلیلی و گردآوری داده¬ها به صورت میدانی انجام شده است. برخی از نتایج حاصل از پژوهش عبارتند از: الف) گویش کردی دهلرانی بر خلاف فارسی معیار، ...

گویش لری از پارسی میانه جنوبی ( پارسیک ) منشعب شده است و تعدادی از کلمات آن به فارسی میانه بر می گردد و در شعر دوره ی خراسانی و عراقی کلماتی از آن وجود دارد؛ دستگاه واجی و کلمات و افعال آن به فارسی نزدیک می باشد، تشبیهات و استعارات و سایر آرایه هایی که در کلام شاعران گویش لری وجود دارد به اندازه شعر فارسی زیباست در این رساله دستگاه واجی اسم فعل و پیشینه ی کلمات و بدیع در اشعار محلی تشریح گردیده...

بر اساس آنچه در آثار مورخین دوران اسلامی آمده است، قدمت شهر شیراز به نخستین سده پس از اسلام بازمی‌گردد؛ امّا پیشینه زبان‎‌شناختی گویش شیرازی حاکی از دیرینگی باستانی این شهر دارد. گویش مردم شیراز در طول حیات خود سه دوره تاریخی را پشت‌سر گذاشته ‌است: دوره نخست، دوران باستان و پیش از اسلام است که با شواهد غیرمستقیم، امّا بر پایه اصول زبان‌شناسی قابل ردیابی است. دوره دوم، در بازه‎ای مابین قرون هفتم ت...

یکی از روش­های نشان دادن روابط دستوری بین سازه­های جملات حالت­نمایی است. در این پژوهش به بررسی حالت­نمایی در چهار گویش فارسی خوزستان یعنی دزفولی، شوشتری، بهبهانی و هندیجانی پرداخته می­شود. داده­های این پژوهش به صورت میدانی و با استفاده از پرسش­نامه و گفت­وگو و مصاحبة حضوری با 33 گویش­ور جمع­آوری شده است. رویکرد نظری اصلی این پژوهش، نظام پنج­گانة حالت­نمایی کامری (1978) است که پنج ردة زبانی را ا...