پهنه وسیعی از بخش‌های مرکزی ایران در قلمرو شرایط اقلیمی خشک و بیابانی قرار دارد. توپوگرافی نسبتاً هموار و پست، خشکی محیط و استمرار وطول تونل باد در این ناحیه موجب غلبه فرایند فرسایش بادی در این مناطق شده است. مشخص‌ترینلندفرم حاصل از این فرایند، تمرکز توده‌های بزرگی از ماسه‌های بادی( ارگ‌ها) است. تاکنون علل تشکیل و تمرکز این توده‌های ماسه‌ای را توپوگرافی سطحی، جهت وزش باد و وجود موانع و شرایط باد...

سامانه کم فشار سودانی یکی از عناصر سازنده گردش عمومی جو در شمال آفریقا می باشد که در بیشتر ایام سال بر روی غرب اتیوپی و کشور سودان تشکیل می شود . با عمیق شدن ناوه شمال آفریقا در دوره سرد سال ‘ این سامانه حالت ترمودینامیکی پیدا کرده و با حرکت رو به شرق ‘ این ناوه بر روی ایران گسترش می یابد و سبب ایجاد بارندگی می شود . نحوه آرایش سامانه های سیبری ‘ و چراخند شمال آفریقا و شبه جزیره عربستان و ناوه ...

در ماه مارس 2019 در اثر عبور متوالی چند سامانه بارشی قوی از ایران، طغیان رودخانه‌ها، سیلاب و آبگرفتگی شدیدی در مناطق مختلف کشور ایجاد شد که در طول دوره آماری ایستگاه‌های هواشناسی کم سابقه بود. در این مطالعه سه سامانه هواشناسی که در اثر فعالیت بارشی آنها، خسارات فراوانی در مناطق مختلفی از استانهای گلستان، لرستان، فارس و خوزستان وارد شد، از دیدگاه همدیدی بطور کوتاه بررسی شد. نتایج آماری نشا...

برای مطالعه بارشهای سیل¬زا در جنوب شرق دریای خزر از نقشه¬های سینوپتیک روزانه سازمان هواشناسی در چهار سطح (سطح زمین، تراز 850 ، 700 و 500 هکتو پاسکال) از سال 1992 - 2003 استفاده شد. نتایج به¬دست آمده بیانگر آن است که پنج نوع توده هوا و سامانه¬های فشاری در ریزش بارش جنوب شرق دریای خزر مؤثر است که عبارتند از: سامانه پرفشار مهاجر اروپایی، سامانه پرفشار سیبری، پرفشار جنب حاره¬ای، کم فشار موسمی و سام...

سامانه کم فشار سودانی یکی از عناصر سازنده گردش عمومی جو در شمال آفریقا می باشد که در بیشتر ایام سال بر روی غرب اتیوپی و کشور سودان تشکیل می شود . با عمیق شدن ناوه شمال آفریقا در دوره سرد سال ‘ این سامانه حالت ترمودینامیکی پیدا کرده و با حرکت رو به شرق ‘ این ناوه بر روی ایران گسترش می یابد و سبب ایجاد بارندگی می شود . نحوه آرایش سامانه های سیبری ‘ و چراخند شمال آفریقا و شبه جزیره عربستان و ناوه ...

به‌منظور بررسی ویژگی‌های همدیدی ـ ترمودینامیکی سازوکار ابر در منطقه آذربایجان در دوره آماری 2009-2000 با استفاده از دو شاخص بارش متوسط 15 میلی‌متر و بارش فراگیر، 13 روز شاخص انتخاب شد. برای بررسی نحوه تکوین سامانه‌های همدیدی از میدان فشار سطح دریا و ارتفاع ترازهای 850 و 500 هکتوپاسکال استفاده‌ شد. از مقدار نم­ویژه 850 و 700 هکتوپاسکال برای بررسی فرایند تشکیل ابر و نحوه انتقال بخار آب به منطقه م...

توفان های تندری یکی از پدیده های آب و هوایی هستند که به دلیل همراهی با تندر، آذرخش، جست باد و بارش شدید افزون بر پیامدهای مثبتی که می توانند داشته باشند، موجب آسیب های فراوانی در نقاط مختلف دنیا می شوند. با توجه به تنوع شرایط آب و هوایی ایران، رخداد این پدیده در نقاط مختلفی مشاهده شده است. شمال غرب ایران به خصوص استان زنجان نیز از این پدیده در امان نبوده است. در این پژوهش جهت بررسی شرایط آماری ...

این بررسی در پی بازکاوش علل رخداد موج یخبندان سخت و گستردۀ آذرماه 1382 ایران است. برپایۀ مطالعات پیشین، علت ایجاد و دوام این موج یخبندان شدید، حاکمیت سامانۀ فشار زیاد سیبری معرفی شده است. برای این منظور از داده های شبکه ای دمای کمینه ایران، داده های شبکه ای فشار تراز دریا و سری های زمانی الگوهای پیوند از دور نیمکره شمالی استفاده شده است. بر پایۀ نمایه های آغاز، پایان و دوام موج سرما و با لحاظ گ...

   پیامدها و تهدیدهای ناشی از مخاطرات اقلیمی از یک‌طرف و فرصت‌هایی مانند استفاده در منابع آب، کشاورزی و سایر بخش‌های اقتصادی از طرف دیگر باعث شده است تا در سال‌های اخیر سامانه‌های همرفتی بارش زا بیشتر موردتوجه قرار گیرند. بدین منظور در این پژوهش، شرایط دینامیکی سامانه‌های همرفتی میان‌مقیاس در ماه‌های گرم و سرد سال و بارش همرفتی تجمعی آن‌ها بررسی شده است. پس از اخذ تصاویر ماهواره‌های زمین آ...

بررسی انجام شده روی 200 سامانه سودانی در یک دوره آماری 20 ساله (1969-1989) نشان داد که سامانه های سودانی با توجه به الگوهای سینوپتیکی از پنج مسیر عمده وارد ایران شده و باعث ایجاد بارندگی می شوند. دو مسیر اول به صورت ادغام شده با چرخند های مدیترانه ای و سه مسیر دیگر به صورت مستقل وارد کشور می شوند. در مسیر اول سامانه های سودانی با چرخند های مدیترانه ای بر روی قبرس و شرق مدیترانه ادغام شده و از س...