در طبقه­بندی ینسن (1990) از فرایندهای صرفی- واجی در زبان­­های مختلف، شاید کمترین بسامد وقوع این فرایندها در میان زبان­ها، مربوط به فرایند حرکت تکواژ به دلیل ملاحظات صرفی- واجی است که باعث تغییر ترتیب معمول تکواژها در صورت واژه می­شود. در این مقاله، هدف معرفی نمونه­ای از این فرایند نادر در کردی کلهری است. این پدیده در افعال پسوندی­ رخ می­دهد که در ساختمان آنها، پی­بست ضمیری سوم شخص مفرد به کار ر...

در بسیاری از زبان‌های ایرانی، از جمله زبان فارسی، ستاک گذشتة شماری از فعل‌هایی که ریشه مختوم ‏به ‏r‏ پس از یک واکه، دارند در حالی به ‏‎ -štختم می‌شود که ‏r‏ از ساختمان آن‌ها حذف‌می‌گردد. نظر به ‏این که پایة بنیادین ستاک گذ‌شته‌ساز تکواژ ‏t‏- ‌است که طی فرایندهایی واژ-واجی، بصورت ‏تکواژگونه‌های مختلفی نمود پیدامی‌کند، نگارنده را بر آن داشت تا روند ساختار این تکواژ خاص را که ‏در مطالعات پیشین یا ...

رساله حاضر ترجمه کتاب "ساختهای نحوی" اثر چامسکی می باشد. وی در این تقریر بر نکته های زیر پافشاری کرده است : توقع معقول از نظریه زبانشناسی این است که راه و روش ارزیابی دستورزبانها را بدست دهد. نظریه ساخت زبانشناسی باید به روشنی از "دفتر راهنمای راه و روشها" ی مفید برای کشف دستورزبانها متمایز باشد، هر چند این راهنمایی به یقین از نتایج نظریه زبانشناسی الهام می گیرد و با کوشش در راه تهیه چنین دفتر ...

قلب واجی فرایندی واجی است که در آن ترتیب زنجیره‌ها معکوس می‌شود، موضوع مطالعات فراوانی بوده است. این فرایند بر طبق حوزه عملکرد می‌تواند منظم یا نامنظم باشد و در زبان فارسی مطالعات همزمانی را به در زمانی پیوند می‌دهد. این فرایند به نوبه خود می‌تواند پیامدهایی را برای نظریه واجی داشته باشد. هدف اصلی این مقاله بررسی شرایطی است که طی آن قلب واجی به طور همزمانی (در فارسی امروزی) و به طور در زمانی در...

هدف از انجام این پژوهش بررسی فرآیندهای واژ-واجی موجود در گویش رازی در چارچوب واج¬شناسی زایشی است. این پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی صورت گرفته است. داده¬های این پژوهش از دو طریق گردآوری شده است: الف. بصورت میدانی و از طریق مصاحبه و ثبت و ضبط گفتار گویشوران ب. استفاده از منابع مکتوب یعنی دو پایان¬نامه نگاشته شده درباره¬ی گویش رازی. داده¬های جمع¬آوری شده براساس نوع فرآیند، طبقات طبیعی همخوانها و وا...

در این مقاله، کوشیدیم با اتکا به اصول و قواعد واج­آرایی زبان فارسی و در چارچوب نظریة بهینگی، ستاک گذشتة برخی از افعال به­ظاهر بی­قاعدة زبان فارسی را بررسی کنیم. پرسش­های این تحقیق عبارت­اند از: 1. چگونه می­توانیم از قواعد واج­آرایی حاکم بر زبان فارسی برای تحلیل توالی های به­کاررفته در ستاک گذشته استفاده­ کنیم؟ 2. برای حفظ نظام واج­آرایی زبان­ فارسی هنگام افزودن تکواژ گذشته­ساز، چه نوع فرآینده...

جابه‌جایی واجی ـ فرایندی که در آن ترتیب واج‌ها معکوس می‌شود ـ موضوع مطالعات بسیاری بوده است. جابه‌جایی واجی می‌تواند منظم یا غیرمنظم باشد. این فرایند در حوزۀ واج‌شناسی، مطالعۀ همزمانی را به مطالعۀ در زمانی پیوند می‌دهد. هدف این مقاله، بررسی جابه‌جایی واجی در زبان فارسی معاصر و نیز به طور درزمانی در زبان پهلوی (ایرانی میانه) و فارسی معاصر است. پس از مقدمه، ماهیت فرایند جابه‌جایی واجی از دیدگاه‌ه...

قلب واجی فرایندی واجی است که در آن ترتیب زنجیره ها معکوس می شود، موضوع مطالعات فراوانی بوده است. این فرایند بر طبق حوزه عملکرد می تواند منظم یا نامنظم باشد و در زبان فارسی مطالعات همزمانی را به در زمانی پیوند می دهد. این فرایند به نوبه خود می تواند پیامدهایی را برای نظریه واجی داشته باشد. هدف اصلی این مقاله بررسی شرایطی است که طی آن قلب واجی به طور همزمانی (در فارسی امروزی) و به طور در زمانی در...

زبان مهمترین وسیله­ی ارتباطی انسان و پایه­ی همه­ی نهادهای اجتماعی و پدیده­ای است که در هر زمان در حال تغییر و تحول است. تحولات واجی از قدیمترین ایام تا کنون مورد توجه زبانشناسان بوده است. در آغاز رواج زبان فارسی دری هنوز تلفظ بسیاری از کلمات و املای آنها صورت ثابت و واحدی پیدا نکرده بود، لذا یک کلمه به صورتهای گوناگون تلفظ و نوشته می­شد. مطالعه­ی دیوان ظهیر فاریابی(متوفی به سال 598)، شاعر با ذو...

مفهوم زایایی در مطالعات ساختواژی، یکی از چالش برانگیزترین موضوعاتی است که توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده است. اختلاف نظرهای موجود بر سر تعیین میزان زایایی یک فرایند ساختواژی است نه بر سر تعیین زایایی یک فرایند. بی تردید، بحث در مورد زایایی ساختواژی، بدون در نظرگرفتن محدودیت های حاکم بر آن، بحث جامعی نخواهد بود. محدودیت های متعددی از جمله محدودیت های واجی، بر روی میزان زایایی تأثیر می گذارد ک...