پژوهش حاضر نگاهی دیگرگونه به مقولات دستوری زمان دستوری و نمود براساس آموزه های رویکردی نوین در زبان شناسی است. زبان شناسی شناختی و جلوه شاخص آن دستور شناختی ساخت های دستوری را معنا دار می داند و مقولات دستوری را جفت های صورت ومعنا در نظر می گیرد. یکی از توانایی های بالقوه در تمام زبان ها این است که برای گویندگان خود این امکان را فراهم می آورند که موقعیت ها در زمان های مختلف را ترسیم کرده و از ...

در این مقاله ابتدا به بررسی ماهیت دستوری عناصر نمایه مفعولی در زبان فارسی خواهیم پرداخت، زیرا ساختار دستوری جمله بر اساس تلقی ما از ماهیت دستوری این عناصر، به شیوه متفاوتی تبیین می‏شود. پس از آن به ساخت دستوری بندهای متعدی دارای نمایه مفعولی در چارچوب دستور نقش و ارجاع نظر می‏افکنیم و سعی بر آن است که مطابق ادعای نظریه، ساخت نحوی این بندها مطابق با شرایط خاص زبان فارسی و بدون تحمیل مقولات خارجی...

هدف از انجام این تحقیق بررسی ساختار و جایگاه صورت های جانشین در زبان فارسی بر اساس برنامه کمینه گرا می باشد. نگارنده در راستای تحقق این هدف بر آن است تا به بررسی انواع صورت های جانشین در زبان فارسی و طبقه بندی آنها و نیز دسته بندی مقولات اولیه ای که این صورت ها جانشین آنها می گردند، بپردازد. در این پژوهش، قبل از پرداختن به مبحث اصلی و تحلیل داده ها، ابتدا مقدمه ای در مورد کلیات تحقیق در فصل اول...

در این مقاله ابتدا به بررسی ماهیت دستوری عناصر نمایه مفعولی در زبان فارسی خواهیم پرداخت، زیرا ساختار دستوری جمله بر اساس تلقی ما از ماهیت دستوری این عناصر، به شیوه متفاوتی تبیین می‏شود. پس از آن به ساخت دستوری بندهای متعدی دارای نمایه مفعولی در چارچوب دستور نقش و ارجاع نظر می‏افکنیم و سعی بر آن است که مطابق ادعای نظریه، ساخت نحوی این بندها مطابق با شرایط خاص زبان فارسی و بدون تحمیل مقولات خارجی...

بدیهی است که زبان‌آموزان بومی به هنگام فراگیری زبان بیگانه ساختارهای زبان مادری خود را بر زبان بیگانه اعمال می‌کنند. عنصر تداخل به عنوان یک پدیدة زبان‌شناختی به زبان‌آموز امکان می‌دهد تا عناصر زبان بیگانه را به سهولت بیاموزد. در این خصوص نظریه‌های زبان‌شناسی مقابله‌ای اهمیت مهمی دارد. بر این اساس در مقالة حاضر توصیف نمونه‌وار حوزة بحث‌انگیز مقولات دستوری در زبان آلمانی و فارسی ارایه می‌شود. اهم...

قلعه­گنج و رودبارِ جنوب از شهرستان­های جنوبیِ استان کرمان، خاستگاه و گسترۀ رواج گونه­های منطقه­ایِ گویش کُرْتَه، از گروه گویش­های بَشاگَردی و وابسته به خانوادۀ گویش­های ایرانی جنوب غربی هستند. این گویش به لحاظ جغرافیایی در نقطۀ مرزیِ رواج خانوادۀ زبانی خود و محل برخورد آن با گروه گویش­های بلوچیِ مکرانی، از اعضای خانوادۀ زبان­های ایرانی شمال غربی واقع گردیده و علی­القاعده، از حیث مختصات زبان‌شناختی نیز حل...

چکیده در فرایند دستوری‌شدگی گاه ممکن است یک مقوله‌ی واژگانی علاوه بر نقش دستوری جدیدی که به دست می‌آورد کاربرد و نقش اولیه‌ی خود را به عنوان یک مقوله‌ی واژگانی نیز به‌طوز هم‌زمان حفظ نماید. تعدادی از پس‌اضافه‌ها‌ در ترکی آذربایجانی وجود دارند که علاوه بر نقش دستوری پس‌اضافه به عنوان مقوله‌های واژگانی از قبیل اسم و صفت نیز کاربرد دارند، لذا فرض پژوهش حاضر این است که ساخت این گروه از پس‌اضافه‌ها ...

در این مقاله در پی بررسی چگونگی تبیین وجهیت در زبان فارسی، در قالب انگارۀ شناختی و رابطۀ وجه و وجهیت در زبان فارسی هستیم. هدف اصلی از انجام این پژوهش، مطالعۀ نظام وجهیت بر اساس نظریه های زبان شناسی شناختی و آزمودن نظریه های موجود با داده های فارسی است. بدین منظور، ابتدا پاره ای ملاحظات نظری این حوزه را مطرح کرده و سپس، بر اساس آنها، داده های زبان فارسی را تحلیل می نماییم؛ همچنین تعامل وجهیت با ...

این پژوهش با عنوان توصیف ساختواژی گویش سورانی زبان کردی به توصیف ساختواژی (صرف) و فرایندهای ساختواژ ی کردی سورانی می پردازد. در این پژوهش ساختار دو هزار و صد واژه از اجزای مختلف کلام را که به طور تصادفی از متون نوشتاری معاصر انتخاب شده اند بر اساس نظریه ی ساختگرایی مورد بررسی قرار گرفته اند. یافته ها نشان می دهد که ساختار واژگان کردی سورانی به طور کلّی در دو دسته ی ساده و ناساده قرار می گیرند. و...

می توان با اطمینان گفت، که مشکل ترین مقولة لغوی و دستوری در زبان روسی، مقولة افعال این زبان است. فعل در هر زبانی هستهء مرکزی صرف را تشکیل می دهد و در زبان روسی به لحاظ وجود برخی مکانیسم های دیگر که از مهم ترین آن ها نگرش گوینده به نحوهء چگونگی آن است، با زبان فارسی تفاوت دارد. همچنین مقوله مطلق و استمراری افعال در زبان روسی به لحاظ ایجاد تغییرات معنایی از ظرافت خاصی برخودار است. به همین علت مجر...