بی‌تردید فرهنگ هر جامعه­ای، نقشی تعیین‌کننده در عرصه کنش­های اجتماعی داشته، دراین‌میان، فرهنگ سیاسی به جهت آنکه با کنش­های سیاسی، پیوند برقرارمی‌کند، در عرصه سیاسی جامعه، دارای اهمیتی دوچندان است؛ این در شرایطی است که بررسی الگوهای رفتاری جوامع عربی و تأثیر آن بر ساختارهای کلان سیاسی، از مباحث جدید در حوزه مطالعات سیاسی جوامع عربی بوده، ارتباط میان این دو مقوله به فهم مناسب موضوع به‌طورشایانی ک...

در این گفتار به بررسی دیدگاه­های ملک الشعراء بهار (متوفّای1330ش) و جمیل صدقی الزهاوی (متوفّای 1932م) در باب استعمار ستیزی در اشعار آنها پرداخته می­شود. با توجّه به این که دو شاعر در یک زمان زندگی می­کرده­اند، اشتراک های زیادی میان افکار آنها دیده می­شود.  روابط متقابل میان ملل عالم به خصوص ملل هم­جوار، از دیرباز مرسوم و متداول بوده است. در این میان رابطه­ی فرهنگی و ادبی ملّت ایران و عراق در طول تار...

برای روشن شدن مفهوم پسا-استعماری، ابتدا مفهوم بومی سازی تشریح می شود. بومی سازی واژه ای است که بیشتر توسط متخصصان جهانی سازی استفاده می شود و مفهوم آن بومی سازی یک محصول است که با توجه به جنبه های مادی با سنت های بومی منطبق می شود. اگر بخواهیم به این موضوع از دیدگاه ترجمه نگاه کنیم، می توانیم وضعیت یک زبان را به طور خاص در بازار آن مشاهده کنیم. واژه ی پسا-استعماری،آنچه که از ظاهر آن بر می آید،...

هدف این تحقیق دستیابی به برخی از زوایای پنهان تاریخ معاصر ایران در دوره قاجار با استفاده از متون سفرنامه‌های اتباع خارجی بر پایه نگاهی جامعه‌شناختی است. این مقاله برپایه روش تحلیل محتوای کیفی است و تلاش گردیده تا با بررسی متون سفرنامه‌های اتباع خارجی و  استخراج داده‌ها، مفاهیم، مقولات و گزاره‌های جدیدی را در تفسیر رویدادهای این دوره به دست آورد. بر اساس یافته‌های این مقاله، نخبگان قاجار به روای...

مقابله مسلمین با عقب‎ماندگی حاصل از دو پدیده استعمار و استبداد در قالب توسل به سه گفتمان غرب‎گرایی، ملی‎گرایی، و اسلام‎گرایی چاره‎جویی شد. اما تجربه تاریخی نشان داد با توجه به عمق اعتقادی مسلمین و جغرافیای فرهنگی جهان اسلام، تنها دست یازیدن به گفتمان اسلام‎گرایی می‎تواند مسلمین را در این مبارزه به اهداف نهایی برساند. البته گفتمان اسلام‎گرایی نیز گفتمانی همگن و یک‎دست نبوده و بر اساس مقتضیات زما...

این مقاله با هدف مطالعۀ عوامل تحریف کنندۀ فمینیسم اسلامی در کشورهای مسلمان واقع در قارۀ آسیا انجام شده و به منظور وارسی فرضیات تحقیق از روشِ تحلیل ثانویۀ داده­های مراکز اطلاعات جهانی و گزارش سازمان ملل (2015) استفاده شده است. یافته­های تحقیق نشان دادند دو مانع مهم و تبیین­کننده در عینیت بخشیدن به اصول فمینیسم اسلامی عبارت است از: 1) درونی شدن ارزش­های مردسالارانه در حکومت و تقویت ف...

هدف این پژوهش بررسی مفهوم استعمار و مفاهیم هم ارز آن در گفتمان سیاسی امام خمینی(س) براساس رویکرد پسااستعماری است. اینکه استعمار از چه موقعیتی در گفتمان سیاسی امام خمینی برخوردار است و این مفهوم و دیگر مفاهیم مترادف با آن در این گفتمان چگونه بازتولید و بازنمایی می شوند؟ چه عواملی باعث دورگه شدن و جایگشتی شدن قلمرو گفتمانی امام خمینی شده-اند؟ محقق پس از طرح یک مدل نظری ترکیبی، با پاسخ به سئوالات ...

پس از جنگ جهانی اول و استقلال کشورهای خاورمیانه ، که تحت استعمار غرب و یا در قیمومت آنها بودند ، منطقه شاهد بوجود آمدن دولت-ملت و اندیشه ای (نهضتی) ، به نام ملی گرایی (ناسیونالیسم) شد. حتی در ادبیات تاریخ روابط بین الملل نیز اولین دهه های آن دوران، عصر ناسیونالیسم و دیکتاتورهای ملی گرا نامیده می شود. این احساسات ناسیونالیستی در خاورمیانه در ابتدا بصورت استقلال خواهی و واکنشی بود علیه حضور استعم...

چکیده ادبیات داستانی جنوب به سبب گستردگی منطقه و موقعیت و نقش حساس آن در تاریخ و سیاست کشور و بازتاب آن در حوزه ی داستان نویسی، در میان داستان های اقلیمی سایر نقاط ایران، چهره ای شاخص و ممتاز دارد و از جایگاه والایی برخوردار است. با بررسی های صورت گرفته در آثار شاخص داستانی جنوب، با ویژگی های مشترک و مشابه و گاه متفاوتی رو به رو گشتیم؛ که این ویژگی های مشابه و یا متفاوت، در مجموع حاصل تشاب...

آثار شکل گرفته بر مبنای تعهّد اجتماعی به مجموعه آثاری گفته می شود که از زشتی ها و بیدادهای ظالمان و سلطه گران در حوزه های گوناگون سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، و اجتماعی پرده برداشته و درصدد برمی آید تا این مفاهیم را با زبانی هنرمندانه به مخاطبان خود انتقال دهد. در این راستا مطالعه و بررسی جلوه های تعهّد اجتماعی و اندیشه های وطنی در آثار هنرمندان متعهّد، از جانب پژوهشگران ادبی و اجتماعی کاری ارزنده و جا...