در عصر حاضر مثنوی مولانا با ترجمه های انجام شده، یکی از شاخص ترین متن های زبان وادبیات فارسی است که بیشترین نظریه های ادبی جدید را در خود پذیرا می باشد. یکی از این نظریه ها، موضوع بینامتنیت است. این اثر گرانسنگ فارسی همچنان که با آثاری چون کلیله و دمنه، اسرارنامه، منطق الطیر، معارف، مقالات شمس و...ارتباط و پیوستگی متنی دارد، با دیگر آثار مولانا از جمله فیه مافیه و غـزلیات شمس نیـز دارای پیوند ه...

مولوی از رهگذر خلاقیتهای فردی و تحت تأثیر تعیّنات اجتماعی، فرایند تولید متن مثنوی را تجربه می کند؛ وی در زبانی خاص و تحت تأثیر انگیزه های متعدد به تولید این متن با ویژگیهای صوری خاصی می پردازد. این نشانه ها و ویژگیها که محصول تلاقی گفتمانهای متنوع و متکثر و صورت بندیهای مختلف است؛ از مثنوی متن درهم تافته ای ساخته که نشانه های مربوط به گفتمانهای مختلف را به سادگی در آن نمی توان از هم تشخیص داد. ی...

در مورد نقش ادبیات فارسی در ارائه نکته های اخلاقی و دستور های روانشناسی در لابه لای اشعار و آثار ادبی شعرای پارسی زبان تردیدی وجود ندارد، اما آن طور که شایسته ی ادب پارسی باشد ؛ به این خصوصیت مهم توجه نشده است. یکی از نقاط مشترک ادبیات و روانشناسی قصه و قصه گویی است . قصه ها در دوران رشد روانی به گونه ای غیر قابل توصیف می تواند در سازندگی شخصیتی محکم و آگاه نقش داشته باشد. در روند تکامل روحی و ...

قرن ششم در تاریخ شعر و ادب فارسی ، دوره درخشان دگرگونی های فکری و فرهنگی و پیش آمدن مجال روی کردهای تازه شاعرانه ای است که در همه ادوار شعر و تاریخ ادب فارسی شایان یادکردن و بهره برداری های علمی و پژوهشی است. سنایی غزنوی، شاعری  که سهمی عمده در تحولات ادبی شعر قرن ششم دارد، در مرور و مطالعه شعر دوره پیش از خود بهره مندی های هنری و زبانی از آن را منوط به دگرگون ساختن اندیشه و درون مایه شعر می د...

مثنوی مولوی به عنوان یکی از آثار مشهور عرفانی از دیرباز مرکز توجّه شاعران دیگر بوده است. به همین دلیل، بارها تقلیدهایی از آن صورت گرفته است. یکی از مثنوی هایی که به تقلید از آن سروده شده است و از نظر صورت و محتوا شباهت هایی به مثنوی مولوی دارد، مثنوی طاقدیس اثر ملاّ احمد نراقی است. این مقاله متضمّن مقایسه این دو مثنوی و نتایج مترتّب بر آن با رویکرد انتقادی است. از نظر عوامل صوری، مقایسه این دو نشان...

کمال الدین محمد وحشی بافقی، از شاعران سده ی دهم هجری در ایران است. وی را از بنیان گذاران مکتب وقوع دانسته اند. وحشی در آثار خود، از صورخیال در حد معمول استفاده کرده و بیانی ساده و به دور از تکلف دارد. جمال الدین محمد عرفی شیرازی نیز از دیگر شاعران سده ی دهم هجری است که درهندوستان به سر می برد. اشعار او در شمار نخستین آثار سبک هندی قرار گرفته است. برخی از بزرگان ادب پارسی، عرفی را از پایه گذارا...

هدف و غایت نقد و تصحیح متون ادبی آن است که از روی نسخ خطی موجود نسخه اصلی یا قریب به اصل یک اثر را احیاء و مرتّب و مدّون کنند و آن را به صورتی عرضه دارند که خواننده تحقیق بتواند یقین و اطمینان حاصل کند که اگر اصل یک اثر را در دست ندارد نسخه ای از آن را دارد که به صورت اصلی و شکلی که مصنّف و مولّف اصلی نوشته است به نهایت درجه نزدیک است.هر منتقد ومصحّح در این کار احتیاط ودقت به کار ببرد و رسم وراه کار...

به گواه آثار سایر بزرگان ادبیات فارسی، می توان دریافت که شمار قابل ملاحظه ای از اشعارِ کلیات شمس، متعلق به مولانا نیست. اشعاری از سلطان ولد، سنایی، عطار، خاقانی و برخی دیگر با تغییراتی، در غزلیات شمس به نام مولانا ضبط شده است. می توان آمیختگی شعر شاعران پس از مولانا را با غزلیات شمس، ناشی از اختلاط دستنویس ها دانست؛ اما درباره اشعار شاعران پیش از مولانا، نظیر سنایی و عطار و...، می توان گفت که بی...

شاعران شعر وادب پارسی در همه ی ادوار، به طبیعت وچشم انداز های زیبای آن، نگاه ویژه ای داشته اند و ‏برهمین اساس شعر پارسی از نظر توجّه به طبیعت، سرشارترین وغنی ترین نوع شعر است. از این روست که ‏پدیده های طبیعت در شعر به صورت نماد، سمبل و... در آمده اند.‏ دربسیاری از پژوهش ها، به طبیعت به معنای عام آن پرداخته شده است امّا به پدیده هایی چون کوه، جنگل، ‏دریا، ماه وخورشید و... کم تر توجّه شده است. کوه ...