در این مقاله، فهم عمومی مردم از اصطلاح  «معماری ایرانی معاصر» بررسی شده است. به این منظور، ابتدا تعاریفی از نظریه­پردازان معماری معاصر ایران از معماری ایرانی، به صورت کلّی بررسی شده و یک دسته­بندی درون­ساختاری از آن تعاریف به عمل آمده است. سپس با تمرکز بر چهار جریان فکری دسته­بندی شده توسط حبیبی  در  کتاب « شرح جریان­های فکری معماری و شهرسازی در ایران معاصر»: (اصول­گرایان، سنت گرایان، نوگرا-بوم­...

آغاز رسمی نقاشی گل و مرغ ایرانی به دوره صفوی باز می گردد. در این عصر، بواسطه پایان حمایت دربار از نقاشی و ظهور حامیان خصوصی، آغاز به کار مستقل هنرمندان، تأثیرپذیری از نقاشی هند و هنرمندان ایرانی بازگشته از کشمیر و نقاشی اروپایی و رگه هایی از نقاشی چینی عصر تیموری، نوعی نقاشی عینیت گرایانه موسوم به گل و مرغ در قالب تک برگ آغاز گشت و در انتهای دوره به محصولات کاربردی همچون قلمدان ها راه یافت. در ...

چکیده هدف از این پژوهش، تحلیل و تفسیر دو نگاره از شاهنام? طهماسبی و هفت اورنگ جامی، و تطبیق پشتوان? فلسفی نگارگران آن با افکار و عقاید حکیم صدرالمتألهین است. بدین منظور ابتدا پس از معرفی و شناخت این فیلسوف عالیقدر و برخی از نظریاتش، در نخستین نگاره با عنوان «تدبیر کنیزکان رودابه برای دیدار با زال» به طرح داستان اسطوره ای و عاشقان? آن و نیز به تطبیق نگرش ملاصدرا در باب عشق شناسی و دیدگاه فلسفی...

نقاشان ایرانی تا اواخر دهه هفتاد شمسی بازاری بسته و نامشخص داشتند و شرایط لازم برای فعالیت اجتماعی را نداشته‌اند اما با گذر زمان شرایط متحول شد و فرآیند رو به رشدی را طی کرد. از نتایج آن مؤسسات بزرگی همچون کریستیز و ساتبیز شعبه‌هایی را در منطقه خاورمیانه تأسیس کرده‌اند و معبر صعود هنرمندان ایرانی به حراجی‌ها شده‌اند. از این رو مسئله اقتصاد و خرید و فروش آثار هنرمندان ایرانی به صورت جدی مطرح شد....

تعیین اهمیت «تکلیف و تعبد» و میزان پیوند آنها با «عقلانیت و معنویت»، از مهم‌ترین مسائلی است که در معنویت فرانوگرا و شریعت‌گریز نادیده انگاشته شده است. از آن زمان که انگاره «جمع عقلانیت و معنویت» در راستای فروکاهی رنج‌های جامعه ایرانی ارائه گردید، نقدهای بسیاری بر آن نگاشته شد. جدای از اینکه این انگاره از دامنه کارآمدی فراگیر برخوردار نبود، مشکل اساسی آن این بود که در عین اینکه از سوی یک نواندیش...

شعر فارسی عموماً به دو حوزة تقابلی کلاسیک/ نو تقسیم می شود. این تقابل که با تأکید بر گسست تاریخی، بسیاری از امکانات شعر کلاسیک فارسی را به حاشیه می راند، به مثابه یک گفتمان قابل بررسی است؛ گفتمانی که زمینه های معرفتی و سیاسی - اجتماعی آن در آراءِ بسیاری از روشنفکران ایرانی دیده می شود، اما در نوشته های مهم ترین شاعران نوگرا، به حوزة بوطیقایی شعر گره خورده است. این مقاله به تحلیل انتقادی وجوه گفتم...

نقاشی عصر قاجار ادامه سنتهای گذشته از یک سو و شیوه های جدید وارداتی هنر نقاشی غرب بوده است. در طول تاریخ هنرنقاشی قاجار و از زمان سلطنت فتحعلی شاه برخی از عناصر و ویژگیهای نقاشی سنتی ایران بر شیوه فرنگی غلبه ای نسبی داشته است . در این دوره نقاشی بیشتر در اختیار دربار بوده است و به تبع آن موضوعات تابلوها ، تکچهره های شاه و شاهزادگان و بزرگان دولتی می بوده و یا مجالس بزم درباری . اما دوره های حکو...

رنگ طلایی، رنگی درخشان و استثنایی است که فی نفسه دارای جذابیت و کشش ذاتی می باشد، اما این رنگ علاوه بر زیبایی در میان اقوام بشر همواره نماد و رمزی هستی شناسانه را به همراه داشته است. این پژوهش با این فرض انجام گردیده است که استفاده از رنگ طلایی در نگاره های سنتی ایران علاوه بر جنبه تزئین و زیبایی، در مکان هایی مشخص به صورت عامدانه و بر اساس یک بینش و تفکر به منظور معناسازی در اثر به کار رفته اس...

عنصر خیال به عنوان عنصری اساسی در شکل گیری یک اثر هنری بدون تردید هم زاد انسان بوده است، انسان ها در ادوار مختلف توانسته اند از طریق تخیّل کردن و نیروی خیال خود نه تنها در زمینه ی هنر بلکه به نوآوری های علمی و صنعتی دست یابند. همواره اساس هنر را تخیّل دانسته اند، و هنرمند است که توانایی ثبت تصاویر ذهنی و خیالی را در یکی از شاخه های هنری دارد. زیرا آفریدن صورت های نو از طریق تخیّل کردن امکان پذیر...

از زمان سلطه ی مغولان در قرن هفتم هجری (سیزدهم میلادی) روابط ایران و چین دگرگون می شود؛ روابطی که باعث ایجاد یک زبان بصری جدید در هنر نگارگری ایران می گردد. در کتاب های مصور مربوط به قرن هشتم هجری (چهاردهم میلادی) شاهد شیوه هایی اعم از ایرانی، عربی و چینی و مانوی در قالب یک مکتب خاص بوده است. جامع التواریخ کتابی است تاریخی، تألیف رشیدالدین فضل الله همدانی، وزیر غازان خان، که مورخین اغلب نگاره ه...