چکیده: درونی سازی یعنیپذیرشیاسازگاریباورها،ارزش ها،نگرش هاومعیارهابهمثابهآنچیزهاییکهبهخودفردتعلقدارد. از جمله آموزه های اساسی عارفان، پی بردن به پدیده «درونی کردن خدا» در بشر اعم از عارف و عامی است. هر نوع درونی سازی خدا، در واقع نوعی از شخصی سازی را به همراه دارد و ماحصل درونی سازی خدا، شخصی سازی اوست. مولوی همیشه در خطاب به خدا دو دسته صفات تنزیهی و تشبیهی را مدّ نظر دارد و همیشه دست به عص...

بررسی درون مایه های مشترک عرفانی دفتر اول و دوم مثنوی مولوی با دفتردل علامه حسن زاده آملی چکیده : مثنوی یکی از بزرگترین شاهکارهای عرفانی شعر فارسی، به زبان شیوا وقالب تمثیل،عمده ترین مباحث عرفانی و اخلاقی اسلامی را بیان کرده است. از سنایی و عطار و شعرای کلاسیک دیگر الگو گرفته و توانسته الگویی مناسب برای متأخرین خود و منبعی جهت تحقیقات عرفانی باشد. علامه حسن زاده آملی نیز عالم وعارف معاص...

مقالاتشمسبه عنوان اثری برجسته و مهم در تاریخ عرفان و ادبیات فارسی که ارتباط تنگاتنگی با مولوی، زندگی و آثارش دارد، با وجود این کمتر مورد توجه پژوهشگران واقع شده است. نگاشته­هایی که به عنوان مجموعه­ای گرانبها از مواعظ و گفتارهای سرسلسلگان طریقت مولوی از سواد به بیاض نینجامیده و به صورت مشتی یادداشت از هم گسیخته و نامنظم باقی مانده است و یکی از دلایل کم توجهی به این کتاب، ساختار جملات از هم گسیخت...

از جمله رایج ترین مباحث نقد ادبی معاصر، نقد بینامتنیّت (intertextuality) است که در آن به بررسی کیفیّت و کمّیّت تأثّر و اقتباس شعرا و سخنوران متأخّر از متقدّم پرداخته می شود. پژوهش بینامتنیّتی یکی از شیوه-های مدرن تحقیق در آثار و بویژه متون ادبی به شمار می آید که به مخـالفت با «یکـتایی آثار هـنری» برمـی خیزد و اعلام می دارد که هیچ اثری مستقل از اثر دیگر نیست. تعیین میزان کمیّت و کیفیّت تأثیر و تأثّرات شاعر...

ادبیات عرفانی سرشار از واژگان و عباراتی است که مفاهیم و معانی والای عرفانی را به مخاطب القا می نماید. یکی از این واژگان « درد» است که علاوه بر معنای ظاهری و ملموس آن، می تواند دارای معانی دیگری نیز باشد و با توجه به قرار گرفتن در متون مختلف،معانی گوناگونی از آن حاصل گردد. هدف از این تحقیق، رمز گشایی و فهم بیشتر این واژه در گستر? ادبیات عرفانی است. در این پژوهش سعی شده است، این واژه از منابع مور...

مولانا از دوران کودکی اش تحت تربیت و ارشاد پدرش بود. مطالعه آثار بهاءولد و مولانا از تأثیر پدر بر پسر حکایت می کند. مولانا بسیاری از موضوعات عارفانه ای مانند: طلب، جذبه حق، لطیف بودن دادو ستد با خداوند، عشق، حج و غیره از پدرش وام گرفته است. علاوه بر مفاهیم و محتوای آثارش، مولانا مجالس سبعه را هم به سبک و روش معارف پدرش تألیف نموده است. و معارف بهاءولد سالهای متمادی کتاب دستی و مرجع مولانا بوده؛...

در این تحقیق سعی شده است تا در چارچوب معنی شناسی شناختی به تبیین استعاره های مفهومی در شماری از غزلیات حافظ و مولوی پرداخته شود. تفاوتی که در عرفان حافظی و عرفان مولوی وجود دارد موجب شده است که بسیاری گمان برند که حافظ عارف نبوده است و از دیگر سو اعتقاد برخی دیگر بر آن است که او یک عارف کامل است. از سوی دیگر در عرفان مولوی چنین شک و شبهه ای وجود ندارد. در این پژوهش سعی شده است تا بر پایه ی استع...

مولانا جلال الدین محمد بلخی از شاعران برجسته عرفان اسلامی است که در مثنوی معنوی و دیگر آثار خود کوشیده با اتکا به حکایات بسیاری از مفاهیم و آموزه های دینی، فلسفی، عرفانی، کلامی و ... را برای مخاطب تبیین نماید. بخشی از این داستانها حکایات صوفیه است که اکثر آنها در متون قبل از مولوی ریشه دارد. پرسش اصلی تحقیق این است که شگردهای مولانا در بازسازی حکایات صوفیه چگونه است؟ این پژوهش در پی آن است که ب...

یکی از مسایلی که از دیرباز در ادیان آسمانی و به ویژه در دین اسلام مورد توجّه بوده، مفهوم قضا و قدر، سرنوشت و تقدیر است که می توان آن را یکی از مباحث پیچید? الهیّات به شمار آورد. مسأل? قضا و قدر یک بحث کلامی است و نگاهی گذرا به تاریخ، گویای اهمیت این بحث در میان متکلّمین و جنجال فرقه های کلامی در این مسئله می باشد، انسان می تواند به قضا و قدر معتقد باشد و در عین حال اراد? آزاد و نقش خویش را نیز در ...