در این پایان نامه به استقراء تامّ تأویلات امام خمینی(ره) از بین آثار ایشان و بررسی روشمند آن پرداخته شده است. این تأویلات در سه ساحت خداشناسی، جهان شناسی، و انسان شناسی انتظام یافته اند. مبنا و زیر ساخت اندیش? امام در این تأویلات قاعد? وضع الفاظ برای روح معانی است(که در تضاعیف روایات معصومین (ع) نیز دیده می شود). امام (ره) با تأویل و تبیین برخی از اسماء و صفات الهی نظیر علم و رحمت با برخی از مفا...

موضوع این رساله، بررسی دیدگاه امام خمینی(ره) درباره تاویل عرفانی و فلسفی آیات قرآن کریم است. آنچه در کتب لغت، علوم قرآنی و تفاسیر مختلف درباره واژه تاویل آمده است؛ همگی به نوعی بازگشت در معنای تاویل اشاره دارند. بازگشت به اصل و یا غایت که به حرکتی ذهنی و عقلی برای فهم پدیده ها انجام می گیرد، همان فرایند تاویل است. در این میان سه دیدگاه ویژه از سوی ابن تیمیه، علامه طباطبائی و آیه الله معرفت در...

کار حاضر به تصحیح و ترجمه فصل فرقه اسماعیلیه از نسخه خطی کتاب الفرق تألیف ابومحمد یمنی، یکی از منابع قدیمی و ارزشمند در معرفی فرق اسلامی پرداخته است. نویسنده در این فصل از کتاب خود فرقه اسماعیلیه و مهمترین اصول اعتقادی آن ها را با استنادات فراوان به کتب نویسندگان اسماعیلی معرفی می کند. از نظر او اسماعیلیان از جمله فرق باطنیه محسوب می شوند که به دنبال بیان تأویلی برای ظاهر پدیده ها هستند و خود ر...

ذکر در سیر و سلوک عارفانه، از مهمترین عواملِ پیوند با عالم فرامادی و رسیدن به مراتب والای عرفانی، همچنین مقدم? رسیدن به شهود خفیّ است. ذکر، وسیل? اتّصال به عالم غیب است و نزد عرفا، اغلب شامل ذکرِ «لا اله الا الله» می شود. در هریک از دو مرحل? نفی(لا اله) و اثبات (الا الله)، عارف با تجارب و تصاویر متعددی روبرو می شود که بسیاری از آن به گونه ای نمادین درکلام تجلّی می یابد. نمادهایی چون دریا و آب، آت...

تحلیل و بررسی تصاویر خلق شده توسط هر یک از شاعران، مشخص کننده ی نوع نگرش آن ها نسبت به پیرامون خویش است. در این میان نقش هنرهای بیانی و تمهیدات ادبی و صور خیال در راستای ساختن این تصاویر، انکار ناشدنی و پر اهمیت است. تشبیه، از جمله هنرهای اصلی علم بیان که خود زیر ساخت صنایع بلاغی دیگر همچون استعاره نیز هست، برگرفته از ذهن خلاقِ سازنده ی خویش، گستره ای از سادگی و تکرار تا تازگی و ابداع را در بر م...

همواره گرایش های فکری در عالم اسلام به دو قسم عمده گرایش های عقلی و نقلی تقسیم می شود. پیروان گرایش های نقلی، گروه های ظاهرگرایی چون اشاعره،مشبهه، مجبره و ... می باشند. در حالی که پیروان گرایش های عقل گرایانه را گروه هایی چون شیعه و معتزله تشکیل می دادند گذشته از نزاع تاریخی بر سر به کارگیری عقل یا نقل در فهم متون دینی در عالم اسلام،مسئله دیگر اختلاف گروه های عقل گرا در تفسیر گزاره های دینی بود...

قرآن کریم معجزه جاودان پیامبر ص است که در آن هیچگونه کژی و دگرگونی روی نداده ودستخوش تحریف نشده است در آیات و عبارت آن هیچگونه اختلاف و تناقضی دیده نمی شود از این روست که هدایتگر جهانیان خوانده شده است باین وصف عده ای با انگیزه های مختلف و بعضا به جهت مخالفت و جلوگیری از توسعه و گسترش اسلام در صدد بر آمده اند تا در قداست و الهی بودن این کلام الهی خدشه نمایند و با این هدف شبهه موهوم و بی اساس وج...

چکیده هدف از این تحقیق بازگشایی یکی از مفاهیم نسبتا پیچیده متون عرفانی است.مفهوم نور به دلیل اهمیت آن در قرآن و به ویژه به دلیل ساختار رمزی و نمادین آیه نور،بازتابی گسترده در متون عرفانی داشته است.این مفهوم در اکثر مکاتب شرقی به عنوان عنصری مشترک در زوایای مختلف حضور داشته و دستیابی به آن شرط اجتناب ناپذیر فلاح و رستگاری در تمام آیین ها به شمار می رود. از این منظر ادبیات عرفانی از ورود عناصر ...

از آنجایی که قرآن، آخرین کتاب آسمانی وبرترین منبع و مرجع مهم اسلام شناسی است، پژوهش های قرآنی جایگاهی ویژه، در میان پژوهش های دینی دارد. این کتاب آسمانی از دیر باز از زوایا و ابعاد گوناگون، مورد توجه قرآن پژوهان و مفسران قرار گرفته و تاکنون، نوشته‏های فراوانی درباره تفسیر و علوم مرتبط با آن، به نگارش در آمده است. اشرف علوم از جهت اهمیت و منزلت، علم به معانی قرآن کریم و شناخت تفسیر و تأویل آن اس...

در این رساله سه جریان مهم؛ مکتب خلفاء، زندیقان و غالیان، مورد باز شناسی قرار گرفته و آن دسته از اقدامات آنان که در زمینه تفسیر مفسران تأثیر گذار بوده، ارزیابی شده است. مکتب خلفاء، که پس از رحلت رسول گرامی اسلام(ص) در برابر مکتب اهل بیت(ع) تاسیس و بدست امویان و عباسیان(به طور عموم) توسعه یافت، در حقیقت ارائه کننده نسخه حکومتی حاکمان جور از اسلام و توجیه گر اعمال نامشروع و ظالمانه آنان بود. برخ...