نحوه مواجهه با غرب یکی از مولفه­های اصلی فضای اندیشه­ای ایران است که وقوع انقلاب اسلامی ایران نیز محصول همین دغدغه­مندی می باشد. شریعتی در قالب پارادایم نقد غرب­زدگی سعی داشت تا با خلق معناها و مضامین جدید برگرفته از عناصر سنتی، مذهبی، اسطوره­ای و مدرن به ارائه تصویری از غرب در چارچوب گفتمان­ سیاسی خود بپردازد که دارای جلوه­ای متمایز از قبل باشد. در این مقاله از آموزه­های مطالعات پسااستعماری و ...

در این پژوهش باخوانش اندیشه سیاسی دو روشن فکر دینی معاصر، وجوه تمایز وتشابه آخرین نظریات آنها در باب ایجاد حکومت و رابطه آن با دین، یعنی نظریه حکومت دموکراسی متعهد شریعتی و نظریه حکومت فرادینی سروش مورد بررسی قرار می گیرد. سروش با اعتقاد به سکولاریسم سیاسی و این که اسلام یک دین حداقلی است و برنامه ای برای ایجاد حکومت ندارد، نظریه حکومت فرادینی را بر پایه نظریه بسط تجربه نبوی که برداشتی حداقلی ا...

دکترعلی شریعتی با تداوم پروژه اصلاح دینی که دست آوردپیشینیانش در حوزه مصلحان دین بود با برخورداری از آموزه های مکاتب غربی وتغییر ارزشمدارانه مفاهیم ونمادهای مذهبی ، جریانی را بنیان نهاد که الگوی گفتمان دینی و مذهبی در ایران را به شیوه ای انقلابی و نوین متحول ساخت به گونه ای که بازگشت به معانی ومفاهیم گذشته را برای مخاطبش دشوار می ساخت. این پژوهش در صدد آن بود که بفهمد؛ چگونه شریعتی توانست با ر...

هدف پژوهش حاضر بررسی تصویری است که سینما، به مثابۀ رسانه، از فرهنگ، ارزش‎ها و هنجارهای اجتماعی، و به طور کلی سبک زندگی به مخاطبان خود ارائه می‎دهد. به همین منظور تعداد سی فیلم سینمایی، از فیلم‏های اکران شده در دهۀ 1380، با درنظرگرفتن دو ملاک «ژانر اجتماعی ثبت شده در وزارت ارشاد» و «پرفروش بودن» (میزان استقبال مخاطبین) انتخاب و بررسی شدند. چهارچوب نظری «سبک زندگی» تلفیقی از نظریۀ شریعتی و رشاد ا...

به اذعان بسیاری از اندیشمندان مسلمان، جوامع اسلامی پس از یک دوره ی طلایی تمدنی و فرهنگی دچار رکود و نزول شده اند و این امر در قرون اخیر بخصوص زمانی که مسلمین با غرب تماس گسترده تری برقرار کردند به صورت آشکارتری نمود پیدا کرد. مسلمین پس آگاهی به عقب ماندگی خویش نسبت به غرب، به روش های مختلف به این امر واکنش نشان دادند و در پی چاره جویی بر آمدند. در این رساله چرایی عقب ماندگی مسلمین و راه های برو...

بررسی رابطه بین نهادهای دین و دولت یکی از محورهای مهم جامعه شناسی سیاسی و به عنوان یکی از مباحث امروز جامعه تلقی می شود. بررسی نظر جامعه شناسان در این مقاله نشان داد که برخی از آنان قایل به تفکیک و تقسیم وظایف بین دین و دولت بوده و عدهای دین را حاکم و ناظر بر دولت دانسته و گروهی دیگر بر عکس دولت را اداره کننده و حاکم بر دین می دانند. مطالعه نظرات دکتر علی شریعتی - جامعه شناسی معاصر ایرانی - نشا...

 دکتر علی شریعتی از نادر روشنفکران معاصر ایرانی است که طی نیم قرن اخیر توانسته است نفوذ و حضور خود را در حوزۀ اندیشه‌ورزی حفظ کند. در بررسی اجمالی می‌توان دریافت ساختار ذهنی شریعتی اغلب شکلی سه‌وجهی دارد؛ ذهنیتی که ریشه در سنت داشت و در هوای مدرنیته تنفس کرده بود و در جهان سوم و نظام بین‌المللی دوقطبی می‌زیست. شاید «تنوع»، «پویایی» و «تغییر» از عوامل اصلی تکوین ساختار فکری و اندیشه‌ورزی او باشد...

زندگی سیاسی در جامعه دینی هم نیازمند داشتن بنیان های عقلی و دینی و هم نیازمند احکام و جزئیاتی است که رفتارهای سیاسی را در درون یک نظم سیاسی قاعده مند می کند. نیازمندی اوّلی را فلسفه سیاسی و نیازمندی دوم را فقه سیاسی پوشش می دهد. فلسفه سیاسیِ تولید شده در فرهنگ اسلامی، عهده دار هویت، دوام و بقا و رشد و تعالی زندگی سیاسی می باشد و فقه سیاسی نقش مؤثری در سامان دهی زندگی سیاسی و ابتنای آن بر عدالت دا...