هفت کشور فخری هروی اثر نویسنده و شاعر توانای دربار ایران و هند در سدة دهم هجری قمری است. این پژوهش با رویکردی ساختارگرایانه مقدمة سفر این کتاب را بررسی کرده است. مقدمة این کتاب بخش ویژه و هنرمندانة آن است. پرسش‌های این پژوهش بر شناسایی ساختار مقدمة هفت کشور، نشان‌دادن الگوی پیرنگ ساختار مقدمه و بیان ارتباط مقدمه با درون‌مایة اصلی تأکید دارد. هدف از اینگونه بررسی‌ها نخست شناسای...

هرگاه در داستان پارتی بیژن و منیژه با باریک‌بینی نگریسته شود، بن‌مایه‌های اساطیری نهفته در آن جلوه‌ای پررنگ‌تر می‌یابد و ارتباطی عمیق و ریشه‌دار با بنیان‌های اعتقادی کیش مهر و عناصر زندة هفت‌خوانی را که با اعمال یلان اسطوره‌ای هفت‌خوان‌ساز مرتبط است،‌ به نمایش می‌گذارد. بیژن جوان پس از گذران روند آغازین سلوک میترایی، در حالی‌که رازآموزی را از سرگذرانده و آماده انجام مراحل عملی آزمون است، به فرم...

این رساله در پی بررسی آثاری است که درباره هفت پیکر و بر پایه ی آن به رشته ی نگارش در آمده است.با این هدف که با جداسازی ، طبقه بندی و تدقیق در این نوشته ها بتوان به گوشه های نادیده و پنهان مانده ی این یادگار بزرگ دست یافت و به نقاط قوت و زیبایی آن آثار و همچنین کمبودها و کاستی های موجود در این پژوهش ها پی برد.زیرا در پیش چشم قرار دادن این منابع همراه با اوج و فرودهای آن آثار ، دیگر محققان و مشتا...

نظامی گنجوی را می توان به عنوان یکی از چهره های برجسته نماد پردازی در ادبیات فارسی به شمار آورد. در میان آثار ارزشمند این شاعر بزرگ، هفت پیکر اثری کاملاً رمزی است که هر یک از اجزا و تصاویر آن می تواند به صورت نمادین تفسیر شود. یکی از مهمترینِ این تصاویر، تصویر «غار» است که نقش پررنگ و برجسته ای در سراسر اپیزودهای (حادثه های فرعی) این کتاب ارزشمند دارد. سؤال اصلی این پژوهش، این است که ایماژ «غار» ...

فرامرزنامه منظومه ای حماسی طبیعی است که در قرن پنجم یا اوایل قرن ششم سروده شده است. در مورد ناظم آن هنوز اطّلاعی در دست نیست. در این منظومه داستان فرامرز، پسر رستم، به نظم کشیده شده است. اخبار فرامرز به قول صاحب تاریخ سیستان، بالغ بر دوازده مجلّد بوده است ولی منظومۀ موجود دارای حدود 1600 بیت است.این منظومه به لشکرکشی فرامرز به هندوستان برای نجات نوشاد شاه و مردم هندوستان از پنج مشکل پرداخته است. ...

در کتاب مقامات الطیور، داستان شیخ صنعان، شاخه ای فرعی یا داستانی در میان داستان است که ضمن بیان توجّه عطار به شیوه­ی داستان در داستان؛ پیوندی از داستان مثال با قهرمان های انسانی و تمثیل با شخصیّت های حیوانی  را در کل منطق الطیر به نمایش می گذارد. از دیگر سوی، در محتوا، همان محتوای بخش پرندگان، یعنی هفت وادی سیر و سلوک را به دیگر زبان نقل می کند. این داستان؛ یعنی شیخ صنعان (صنعا، سمعان) پیوندهای و...

هفت پیکر یا بهرام‌نامه، چهارمین منظومة نظامی از نظر ترتیب زمانی، و یکی از دو شاهکار او در کنار خسرو و شیرین از لحاظ کیفیّت است. این اثر، دو بخش کلّی دارد: بخش اوّل مربوط به بهرام است که روایتی تاریخ‌‌گونه دارد، و بخش دومْ روایت‌هایی اپیزودیک از زبان هفت همسر بهرام است. ساختار این اثر، تحلیل ادبی آن را از دیدگاه مکتب روایت‌‌شناسی ساختارگرا ممکن می‌‌سازد. در تحلیل ساختاری روایت، شخصیّتْ دیگر به عنوان ف...