حکومت امویان (131-41 هجری) نمایانگر دورانی از سلطه عنصر عربی همراه با تعصب نژادی ، قومی بود .استواری جامعه عرب بر پایه نظام قبیله ای باعث ظهور تعصبات قبیله ای در آن بود و والیان اموی در خراسان با توجه به پایگاه قبیله ای خویش در اوضاع سیاسی و اقتصادی این ایالت تاثیر می گذاشتند ، اگرچه در این ایالت غلبه با قبایل شمالی (مضری ها) بود ولی اختلافات بین قبایل شمالی و جنوبی در سراسر دوران بنی امیه وجود...

گسترش نفوذ اعراب مسلمان در سرزمین های مجاور شبه جزیره، از زمان خلفای راشدین آغاز شده بود؛ و در دوره امویان تثبیت یافت و پس از کم رنگ تر شدن جنجال های نظامی زمینه اختلاط ذهنی و فرهنگی در این دوره ایجاد شد. پیچیدگی اجتماعی در این دوره نسبت به دوره اسلامی پیش از خود بیشتر شده بود و شرایط جدیدی را به همراه داشت. پژوهش حاضر می کوشد تا توصیفی از اوضاع و احوال زنان به عنوان بخشی گسترده از جامعه آن روز...

حکومت امویان که نمادی از عصبیت عربی بود، پس از هشتاد سال با انقلاب عباسیان فرو ریخت، عباسیان با شعار «الرضا من آل محمد» توانسته بود حمایت توده های ایرانی را که برخوردار از گرایشات علوی بودند، جلب نمایند. به مجرد پیروزی انقلاب عباسی، ایرانیان به چهرهسالوس و تزیر خلفای عباسی پی بردند، ایران به ویژه خراسان عرصه شورشها و نهضتها گردید. قیامهای علویان علاوه بر عراق و حجاز در خراسان نیز مورد استقبال...

تجارت از ارکان مهم اقتصاد است. پژوهش درباره ی فعالیت های اقتصادی مسلمانان، به خصوص تجارت در قرون اولیه ی اسلام دارای اهمیت بالایی می باشد. تجارت مکه مقارن ظهور اسلام از رشد و رونق بالایی برخوردار بود. در صدر اسلام و بعد از فتح مکه، انحصار تجارت که در اختیار قریشیان بود، به مسلمانان تعلق گرفت. در دوره ی خلفای راشدین و امویان به علت این که مسلمانان مشغول گسترش قلمرو اسلامی و کسب غنایم بودند، به ب...

یکی از ویژگی‌های مهم حیات معنوی عصر دهم میلادی، ورود تفکر شیعه و کاسته شدن نفوذ اسلام رسمی است. البته، بیشتر پیروان شیعه در عراق و حجاز بودند و در قسمت‌های شرقی خلافت به‌خصوص خراسان و ماوراء‌النهر عقیدة سنی چیره بود. خلفای عباسی برخلاف امویان در امور اداری از آغاز به مردمان ایرانی تکیه می‌کردند؛ بنابراین، طبیعی است که بیشتر خاندان‌های محلی، مذهب رسمی خلافت (یعنی سنی) را قبول کرده بودند. نگارنده...

کشاورزی به عنوان مهم ترین راه تامین نیاز غذایی بشر همواره مورد توجه جوامع و حکومت ها بوده است. امویان نیز با توجه به فواید فراوانی که از طریق کشاورزی نصیب آنان می شد به این مهم توجه داشتند و در ساختار اقتصادی آنان، کشاورزی نقش مهمی ایفا می کرد. آنان پس از  تثبیت قدرت و جایگاه خویش  به اقداماتی در نظام زمین‌داری و کشاورزی دست زدند. این نوشتار برآن است تا به این پرسش پاسخ دهد که سیاست امویان در ز...

در سال 61ق, پنجاه سال بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص), جامعه اسلامی شاهد سانحه ای بسیار اسف بار بود; نوه پیامبر(ص) به طرز فجیعی به همراه یاران اندک خود به شهادت رسید و اهل بیت او به اسارت رفتند. چرا عاشورا اتفاق افتاد؟ این پرسشی است که نوشته حاضر به منظور یافتن پاسخی قانع کننده به آن, بر آمده است. بر همین اساس مباحث ذیل را در این مقاله مورد توجه و مداقه قرار داده ایم: بافت اجتماعی جزیره العرب قبل از...

با گسترش اسلام در سرزمین ایران، فاتحان مسلمان در پی فتوح دیگر به سرزمین های جدیدی دست یافتند که از نظر دینی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی با سرزمین هایی که تا آن روز فتح کرده بودند، متفاوت بودند. یکی از این ممالک، سرزمین هندوان بود. اگر چه از دوره­ی خلیفه­ی دوم حملاتی برای فتح هند توسط سرداران اسلامی صورت می­پذیرفت اما ورود اسلام به طور عام و برای ایجاد ساختار سیاسی به سرزمین­های شمال غربی هند، واق...

با گسترش اسلام در سرزمین ایران، فاتحان مسلمان در پی فتوح دیگر به سرزمین های جدیدی دست یافتند که از نظر دینی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی با سرزمین هایی که تا آن روز فتح کرده بودند، متفاوت بودند. یکی از این ممالک، سرزمین هندوان بود. اگر چه از دوره­ی خلیفه­ی دوم حملاتی برای فتح هند توسط سرداران اسلامی صورت می­پذیرفت اما ورود اسلام به طور عام و برای ایجاد ساختار سیاسی به سرزمین­های شمال غربی هند، واق...

چکیده: بنی امیه نخستین سلسله حکومتی مسلمانان پس از اسلام است که خلافت را بر خلاف آموزه های قرآن و سنت رسول الله (ص) و خلفای راشدین موروثی کردند. این سلسله از سال 41 هجری قمری به خلافت رسیدند و در سال 132 هجری قمری منقرض شدند. امویان در طول دوران حکومتی خود با بحران ها و قیام های مهمی مواجه شدند که مشروعیت این خلافت را در نزد مسلمین زیر سوال برد، و نقش مهمی را در تضعیف قدرت این سلسله ایفا کردند...