نقد ادبی در فرهنگ ایران تاریخی کهن دارد و با دقّت در آثار کلاسیک از جمله تذکره­ها، رد پای بسیاری از نظریه­های نقدی نوین را می­توان دید. تذکره­ها سوای گزارش­های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، و...، سرشار از اشارات نقدی­اند. نگارنده می­کوشد به منظور نمایش سلیقۀ نقادی و ادبی سام میرزا در تذکرۀ تحفۀ سامی و تبیین گرایش­های ادبی شاعران عصر صفوی، با روش مطالعات کتابخانه­ای به دسته­بندی انواع رهیافت­های نقدی م...

در این پایان نامه سعی بر آن شده است که به بررسی مضامین و اسلوب عقلی و عاطفی در اشعار محمود سامی بارودی پرداخته شود. آنچه می توان به عنوان نتیجه این تحقیقات ذکر کرد این است که بارودی اگر چه از پیشگامان نئو کلاسیسم در ادبیات عرب شناخته شده است و گرایشات عقلی چون وصف طبیعت،تقلید از قدما، مضامین سیاسی،مضامین اجتماعی را در شعر خود به کار برده است اما در کنار آن به گرایشات عاطفی چون عشق، غربت، اشت...

واژۀ ظلم یکی از پرکاربردترین واژه‌های قرآنی است. عالمان مسلمان در آثار تفسیری وزبان‌شناختی مختلف، تحلیلهای مختلف و احیانا، متناقضی در بارۀ معنای آن بازنموده‌اند. بنا داریم در این مطالعه با کاربرد روش ریشه‌شناسی واژگان ـ که نوعی معناشناسی تاریخی محسوب می‌شود ـ معنای اصلی و ریشه‌ای این واژه را بازشناسیم. بدین منظور، نخست ریشۀ ثنایی این واژه را در زبانهای خانواده حامی ـ سامی بازمی‌کاویم. در مرحلۀ ...

داستان ها وشخصیت ها در کتب تاریخی که در زمان تسلط حکومت اسلامی نوشته شده است در مقایسه با بخش اساطیری شاهنامه، دچار تغییرات و جابه جایی هایی شده است، کتاب های تاریخی نوشته شده به دو زبان فارسی و عربی تا اواخر قرن پنجم مورد بررسی قرار گرفت، این کتاب ها عمده ترین کتب از لحاظ صحت در تاریخ نویسی بودند و از منابع موثق در حوز? تاریخ نویسی هستند. دست آورد این پژوهش نشان می دهد کتب تاریخی عربی نسبت به ...

چکیده: این پایان نامه به بررسی روابط بینامتنی قرآنی دردیوان سامی بارودی می پردازد. این پژوهش با بررسی نظریات نقدی گوناگون، دیوان بارودی و مطالعه ی منابع قرآنی انجام شده است. بینامتنیت یک پدیده ی نقدی قدیم و ادبی جدید می باشد که به مفهوم به کارگیری متون سایرین درخلال اثرادبی است. طبق نظریه ی بینامتنیت، هیچ اثرادبی مستقل و بدون تأثیرپذیری از آثار دیگران نیست و تداخل متون در همه ی آثار به چشم م...

پیش از پیدایش فناوریهای نوین،نامه نگاری،از ابزارهای هم در تداوم ارتباط دو جانبه و چند جانبه تلقی می گردید. براین اساس،مطالعه و بررسی نامه های دوستانه-بویژه نوشتهء کسانی که مصدر امور دولتی نیز بوده اند-می تواند نتایج مفیدی در مطالعات تاریخی کشور در برداشته باشد.از جملهء این مکاتبات،نامه های شخصی محمد علی منصف با محمد ابراهیم شوکت الملک،امیر قائنات است.این نامه ها در دو مقطع زمانی بین 1310-1311 ش...

شوکت بخارایی یکی از شاعران مطرح اوایل قرن دوازدهم هجری شمسی و اواخر دورة صفوی و سبک هندی است. کلیات اشعار او تنها یک‌بار چاپ و منتشر شده است؛ دکتر سیروس شمیسا با استفاده از دو نسخة خطی، آن را تصحیح و چاپ کرد. در این مقاله به نقد توصیفی‌تحلیلی تصحیح شمیسا از دیوان شوکت بخارایی پرداخته می‌شود و با ذکر کاستی‌های آن، ضرورت تصحیح دوبارة آن به اثبات می‌رسد. استفاده از نسخه‌های محدود با توجه به نداشتن...