بر اساس شریعت اسلام اجرای تدابیر اصلاحی و تأدیبی پس از رسیدن به سن تمییز امکانپذیراست و با رسیدن به بلوغ، امکان مجازات کامل به وجود میآید. بلوغ به عنوان یکی از شروطمسئولیت کیفری به معنای مشهور فقهی آن در میان فقهای امامی، رسیدن به نه سالگی در دختر و15 سالگی در پسر است. در این مقاله، این نظریه با سیرهی عقلا دربارهی رشد عقلی و اصل عدالتبه مناقشه کشیده شده است.

در سال‌های اخیر، برخی از محققان و نویسندگان حقوق جزا در موضوع مسئولیت کیفری اصطلاح «رشد کیفری» را مطرح کرده‌اند. مفهوم رشد در بیان فقهای امامیه عمدتاً ناظر به مباحث حقوقی و تحقق اهلیت استیفاست. هر چند عنوان رشد در تحقق اهلیت استیفا در مباحث معاملات مهم و اساسی است و بدون آن معاملات سرنوشتی جز بطلان یا عدم نفوذ ندارند، اما افزودن رشد به عنوان عنصری ضروری در کنار بلوغ برای انجام دادن تکالیف شرعی و...

تعالی چکیده فارسی دکترین روان شناسی بلوغ جنسی را صرفنظر از رشد جنسی آن را عامل سرگشتگی نوجوانان از باب روحی و روانی و رفتاری دانسته به طوری که ما بین سنین 13 تا 23 سالگی آنان را تحت تأثیر این قسمت از رشد دانسته اند. در این سن نوعا" مبتلا به هیجاناتی هستند که کنترل آن ها بسیار سخت بوده و عوامل روحی و روانی مثل پرخاشگری و ستیزه جوئی و خود کم بینی آنان را آزرده و در نتیجه نمی توانیم آنان را د...

بلوغ در زندگی انسان و اینکه بدان مخاطب احکام خالق هستی می شود اهمیت فراوانی دارد. در واقع انسان نابالغ مورد توجه احکام شرعی نیست و مسئولیتی در قبال کارهای اشتباه یا درست خود ندارد لذا نمی توان او را بازخواست کرد . بنابر فرمایش رسول اکرم(ص) : «قلم تکلیف از سه نفر برداشته شده است از کودک تا محتلم شود و...» و قانون مدنی از این حکم کلی شرع تبعیت کرده است . بنابراین شناخت بلوغ، و در نتیجه تشخیص ای...

یکی از نوآوری‌های قانون جدید مجازات اسلامی، توجه به رشد کیفری در جرایم مستوجب حد یا قصاص و تئوری مسؤولیت نقصان یافته در حقوق کیفری است و با پیش‌بینی مسئولیت کیفری تدریجی، پاسخ­های کیفری مختلفی را لحاظ کرده است. به طوری که هر اندازه سن اطفال بالاتر رود (از سن بلوغ تا ۱۸ سال)، میزان مسئولیت کیفری آنان بیشتر شده و نوع مجازات­ها و یا میزان آن­ها شدیدتر می­شود و در مجموع نظام عدالت کیفری ایران؛ سازو...

افزایش تدریجی مسئولیت متناسب با میزان ادراک با شاخص قرار دادن سن، از رویکردهای پذیرفته شده جهانی برای تحقق عدالت و نشانۀ عدالت اجتماعی است. در بیشتر کشورهای اسلامی، حداقل سن کودکی یا سن عدم مسئولیّت و حداکثر سن کودکی یا دورة مسئولیّت ناقص کیفری اطفال مشخص شده است. رویکرد جاری، در کشورهای اسلامی دور نگه داشتن کودکان و نوجوانان از نظام قضایی تا جای ممکن است. توجه بیشتر قوانین در تعیین سن مسئولیّ...

« رشد » به معنی رسیدن به سنی که شخص قوه تمیز و تشخیص کامل حسن و قبح و درک اوامر و نواهی شرعی و قانونی را داشته باشد ، در قوانین کیفری کشور ما مورد توجه قرار نگرفته است و در کتب فقهی و حقوقی نوعاً « رشد مدنی » به معنی قوه ی تشخیص نفع و ضرر و عقل معاش مورد بحث و توجه حقوق دانان و فقها واقع شده است. در مباحث مربوط به مسئولیت کیفری در قوانین جزایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ملاک مسئولیت جزائی « سن...

چکیده صاحب نظران برای شناسایی فرد بالغ از نابالغ، علائمی را برشمرده اند که برخی از این علائم از سوی همگان پذیرفته شده و برخی دیگر، مانند «سن» میان فقها اختلاف برانگیخته است. گروهی، اساساً سن را علامت بلوغ به شمار نیاورده و به سراغ دیگر علائم رفته اند. در مقابل، گروهی هم سنین متعددی را برای بلوغ برشمرده اند که در نبود دیگر علائم، سن علامت بلوغ خواهد بود. اختلاف نظر در فقه شیعه هم بر سر سن این گ...

در قانون مجازات اسلامی، خصوصاً ماده 49 آن، بین مراحل رشد اطفال و میزان مسئولیت کیفری آنان هیچ تفکیک و تمایزی قائل نشده‌اند. در حالی که اشخاص قبل از رسیدن به سنّ بلوغ شرعی از مسئولیت کیفری مبرا می‌باشند، و به محض رسیدن به سنّ بلوغ مسئولیت کامل پیدا کرده و مانند بزرگسالان مورد مجازات قرار می‌گیرند. سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که در فاصله یک روز چه اتفاق مهمی رخ می‌دهد که دیدگاه قانونگذ...

تحولات عمیق و ناگهانی قوانین جزایی بعد از انقلاب اسلامی خصوصا در بعد سن مسئولیت کیفری از یکسو و تضاد ظاهری مصوبات جدید با شریعت سمحه و سهله اسلام از سویی دیگر هر پژوهشگر منصفی را به تحقیق در این باره وا می دارد. در حالیکه اهلیت کیفری تا قبل از انقلاب بر پایه سه رکن عقل ، بلوغ و رشد استوار بود پس از انقلاب به یکباره رشد جزایی از این ارکان حذف می شود و خود بسیاری مشکلات ، شبهات و شگفتی ها را سبب ...