دیدگاه های مختلفی در طرح و اجرای ضمان عاقله مطرح شده است. عده ای به لحاظ شرایط زمانی در صدر اسلام و تغییر ویژگی ها و خصوصیات آن، در زمان حاضر حکم ضمان عاقله را منتفی می دانند. هر چند در تمام این نظرات به اصل وجود این حکم در احکام اسلامی اذعان شده است. اما بررسی ابعاد و زوایای این حکم و شرایط و خصوصیات آن نشان می دهد: الف- در صورت تبیین کامل و صحیح ابعاد مختلف حکم ضمان عاقله، دیدگاههای مختلف روش...

این مقاله، تلاشی در راستای تبیین ماهیت قاعده نفی‌وزر است که از برخی آیه‌های قرآن کریم الهام گرفته شده است. به نظر می‌رسد عدم وضوح مفاد این قاعده سبب اختلاف دیدگاه در میان اندیشمندان شده است؛ به‌گونه‌ای که برخی منکر امکان بکارگیری این قاعده در مسائل فقهی شده‌ و مفاد آن را ناظر به عالم آخرت دانسته‌اند؛ گروهی دیگر مفاد آن را بیانگر حکم عقل و غیرقابل تخصیص شمرده و از این رهگذر با پاره‌ای از احکام ف...

در مستندات قانونی ایران و انگلیس به صراحت از خواب به عنوان رافع مسئولیت کیفری نام برده نشده است. در حقوق ایران مبتنی بر موازین فقهی، خفته به سبب نداشتن علم و اراده در رفتار مسئولیت کیفری ندارد و جنایت ناشی از حرکت در خواب مثل غلتیدن یا خوابگردی ، در حکم خطای محض و قیمت شرعی اثر این جنایت یعنی دیه یا ارش بر عهده عاقله وی است، ولی جبران هر ضرر دیگر بر عهده خفته می باشد، سبق تقصیر خفته سبب می شود ...

در این مقاله پاره ای از اشتباهات قانون مجازات اسلامی بررسی شده است . به عنوان مثال در ذیل ماده 327 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 آمده است «خودش ضامن است نه عاقله اش » و حال آنکه صحیح آن این است :«نه خودش ضامن است نه عاقله اش» دلیل آن واضح و روشن است زیرا بی اختیار و بر اثر لغزش و یا علل قهری پرت شده پس فعلی از او صادر نشده تا تلف را به او نسبت دهیم. در ماده مزبور اشتباهات دیگری نیز به چشم می خو...

ضمان عاقله در نظام قبیله ای عرب رایج بود و پس از آن که اسلام در جزیره العرب ظهور کرد با ایجاد تغییراتی آن را مورد تایید و امضا قرار داد ضمان عاقله حکمی متناسب با شرایط عشیرگی و نظام قبیلگی است مواد 305 تا 314 قانون مجازات اسلامی در بردارنده احکام مربوط به ضمان عاقله است مفاد این مواد در نشستهای قضایی قوه قضاییه در سراسر کشور به طور مکرر مورد تبادل نظر واقع گردیده است این قاعده همچنین از دو دید...

مسئولیت کیفری عبارتست از متحمل گردیدن انسان، نتایج و عواقب جرمی را که خود، از روی علم و اختیار مرتکب گردیده و نتایج آن را درک می کرده است. هر انسانی که حائز شرایط عامه تکلیف، یعنی بلوغ، عقل، قصد جنایی و اختیار باشد و مرتکب جرمی گردد، مسئول بوده و مجازات می شود. مسأله ای که حئز اهمیت است این است که آیا اگر مجنون وسفیه که هر دو به عنوان بیمار روانی شناخنه می شوند اگر مرتکب جرمی شوند و جناتی وارد ...

در میان فقهای مذاهب اسلامی اختلاف آرا نسبتاً زیادی در مورد دیه و مسائل آن وجود دارد که این اختلافات در مواردی موجب پیچیدگی و ابهام شده در نتیجه در برابر مبلغان احکام شریعت در کشورهای عربی و اسلامی، در زمان حاضر نقطه ابهامی را قرار داده است و از آنجایی که دشمنان و مخالفان جهان اسلام سعی در پررنگ کردن این اختلافات و ایجاد تفرقه و اختلاف میان مذاهب اسلامی دارند، بنابراین برخود لازم دیدم که به یاری ...

آنچه نفس این موجود بی همتای الهی را از دیگرموجودات متمایزمی سازد، صفت بقا و جاودانگی است. این نوشته سعی دارد مسأله خلود نفس ـ که یکی ازمسایل مشکل و بنیادین درعلم النفس است ـ را از دیدگاه ابن سینا بعنوان نمایند? فلسفه ی مشاء و ملاهادی سبزواری بعنوان نماینده ی حکمت متعالیه مورد بررسی قراردهد. در آغازپس ازنگاهی گذرا به مسائل بنیادین نفس، به دلیل رابطه ی تنگاتنگ میان تجرد و بقاء به دلایل اثبات تجرد...

ضمان عاقله در نظام قبیله ای عرب رایج بود و پس از آن که اسلام در جزیره العرب ظهور کرد با ایجاد تغییراتی آن را مورد تایید و امضا قرار داد ضمان عاقله حکمی متناسب با شرایط عشیرگی و نظام قبیلگی است مواد 305 تا 314 قانون مجازات اسلامی در بردارنده احکام مربوط به ضمان عاقله است مفاد این مواد در نشستهای قضایی قوه قضاییه در سراسر کشور به طور مکرر مورد تبادل نظر واقع گردیده است این قاعده همچنین از دو دیدگ...