«به» یکی از پرکاربردترین حروف اضافه در زبان فارسی است که معانی گوناگونی دارد. پژوهش حاضر با استفاده از کاربرد این حرف در داستانی از شاهنامه فردوسی، به بررسی مقولات شعاعی حرف اضافه «به» از منظری شناختی می‌پردازد. پیکرة موردنیاز این پژوهش، از داستان‌ «بیژن و منیژه» شاهنامه (با 1312 بیت) استخراج شده است. اهداف اصلی این مطالعه، نشان‌دادن ساختار شعاعی شبکه معنایی حرف اضافه «به» و بررسی تغییرات معنای...

پژوهش حاضر به منظور بررسی نقش واسطه گری خودتنظیمی تحصیلی در روابط بین ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده (جهت گیری گفت و شنود و جهت گیری همنوایی) و احساس تعلق به مدرسه با تاب آوری تحصیلی بر روی نمونه ای 512 نفره از دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر داراب انجام گرفت. اعضای نمونه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و مقیاس های الگوی ارتباطی خانواده ریچی و فیتزپاتریک (1990)، مقی...

یکی از مناقشات اصلی در بحث‌های زبان‌گذر (cross-linguistic)، بحث قابلیتِ ترجمه از زبانی به زبان دیگر است. در این پژوهش به بررسیِ ترجمه‌های صورت‌گرفته از واژۀ «بیان» ازسوی مترجمان و مفسران قرآن پرداخته شده است. نگاهی به این ترجمه‌ها و تفاسیر مؤید چندمعناییِ واژۀ «بیان» نزد این افراد است. هدف از انجامِ این تحقیق، تعیینِ معنای مرکزیِ واژۀ «بیان» در قرآن کریم است؛ زیرا اعتقادِ نگارندگان بر این است که دانست...

اعتماد مهم‌ترین مولفه نظم اجتماعی و یکی از ارکان سرمایه اجتماعی محسوب می‌شود. اعتماد همچنین یکی از جنبه‌های مهم روابط انسانی و زمینه ساز همکاری میان اعضای جامعه است. مفهوم اعتماد اجتماعی از مفاهیم کلیدی جامعه شناسی بوده و از شاخص‌های مهم در جامعه تلقی می‌شود که کاهش آن می‌تواند زمینه را برای رشد نا بسامانی‌ها و بی‌نظمی‌‌ها و رشد جرائم و انحرافات در جامعه فراهم سازد. اعتماد یکی از عناصر جامعه مد...

یکی از مفاهیم اصلی در رویکرد زبان‌شناسی شناختی، این است که هر واحد زبانی شبکه‌ای از معانی است. لانگاکر (Langacker, 1991) معتقد است که «تکواژ، مقولات، و ساخت‌های دستوری همگی صورتی از واحدهای نمادین دارند»، از این نظر ‌وندها نیز معنای خاص خود را دارند که آن معنا را به پایة میزبان می‌افزایند و در نهایت معنای مشتق شکل می‌گیرد. یک پیش­وند، همانند مقولات واژگانی، مقوله‌ای را تشکیل می‌دهد که همة معانی...

یکی از بحث­ هایی که در زبان­شناسی شناختی مطرح می­ شود، چگونگی درک حوزه­ های انتزاعی است. حوزه­ های فیزیکی و عینی نظیر مکان به صورت مستقیم درک می­ شوند. در اثر تعاملات روزمــرة انسان با چنین حوزه­ هایی، طرحواره­ هایی (مفاهیمی) در ذهن انسان ساخته می­ شوند. انسان با ایجاد تناظر بین حوزه­ های انتزاعی و عینی، از این طرحواره­ های موجود در ذهـن که از حوزه­ های عینی حاصل شده­ اند، در درک حوزه­ های انتز...

در مقاله حاضر رابطه بین تعداد سهام موجود در سبد و ریسک آن با استفاده از روش تنوع بخشی ایوانز و آرچر در فاصله زمانی مرداد ماه سال 373 1 تا شهریور ماه سال 384 1 به طور ماهانه در بازار بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین اندازه سبد اوراق بهادار و ریسک آن رابطه معکوس و معنی داری وجود دارد. همچنین در تحقیق حاضر مشخص شد که برای از بین بردن ریسک غیر سیستماتیک ت...

سابقه و هدف: تعداد زیادی از بیمارانی که دچار آسیب مغزی شدیدی شده‌اند، از نوع آسیب مغزی منتشر هم‌راه با خیز مغزی رنج می‌برند. در این پژوهش، روشی برای ایجاد آسیب منتشر مغزی بدون آسیب‌های موضعی مغزی در موش صحرایی برای اولین بار در کشورمان معرفی شده است. مواد و روش‌ها: این مطالعه تجربی بر روی 45 سر موش صحرایی نر بالغ که به‌طور تصادفی به 3 گروه کنترل، Sham و تروما تقسیم ‌شدند، انجام شد. در دو گروه...

پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه ساده و چند­گانه پیوند با مدرسه و رضایت از تحصیل با گرایش به رفتارهای خرابکارانه در دانش­آموزان پسر سال دوم متوسطه شهر اهواز انجام شد. روش پژوهش از نوع همبستگی می­باشد. جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه دانش­آموزان پسر سال دوم متوسطه شهر اهواز بود که در سال تحصیلی 95-94 مشغول تحصیل بودند. حجم نمونه در این پژوهش 360 نفر دانش­آموز دبیرستانی بود، که به روش تصادفی چن...

م بررسی مجاز در زبان فارسی بر مبنای نظریة مفاهیم واژگانی و الگوهای شناختی   راحله گندمکار[1] امید طبیب زاده[2]     تاریخ دریافت: 6/10/93 تاریخ تصویب: 26/12/93 چکیده مجاز به عنوان یکی از مهم‏‏ترین فرایندهای تغییر معنی، نه‌تنها از اهمیت زیادی نزد متخصصان فن بلاغت و معنی‏شناسان تاریخی برخوردار بوده، بلکه دست‌کم به مدت سه دهه، از سوی معنی‏شناسان شناختی به‌مثابة فرایندی در زبان خودکار سخن...