قاعده لاحرج که برگرفته از آموزه‌های مختلف دینی (قرآن و سنت) است، یکی از مهم‌ترین قواعد فقهی به حساب می‌آید که با فراوانی بسیار زیادی در ابواب مختلف فقهی از طهارات تا دیات بکار رفته است. هرچند فقها این قاعده را در کنار سایر قواعد مرتبط هم‌چون: قاعده نفی ضرر و ضرار (لاضر و لاضرار)، قاعده اضطرار، قاعده ضرورت (الضرورات تبیح المحظورات) در استنباط احکام شرعی مورد استفاده قرار داده‌اند؛ اما برای فقه‌پ...

احکام مختلف اضطرار به جنایت، به‏وضوح در فقه تبیین نشده است. همین امر، موجب شده که قوانین جزایى از جمله قانون مجازات اسلامى مصوب سال 1392 نیز دچار نقصان آشکارى در این باره باشد. نویسنده در این نوشتار کوشیده احکام مختلف اضطرار به جنایت نفس و عضو را استنباط کرده، کاستى‏هاى قوانین جزایى را نیز در این باره نشان دهد و در نهایت، پیشنهادى براى اصلاح قانون مجازات اسلامى داده است.

معاملات ناشی از سوءاستفاده از اضطرار در فقه تحت عنوان مستقلی بحث نشده است. فقیهان این عنوان را در کتاب اطعمه و اشربه در ذیل مسئلۀ جواز اکل مال غیر در هنگام اضطرار مطرح کرده‌اند‌ و پنج نظریه در مورد حکم معاملۀ مضطر با مالک طعام قابل اصطیاد است که نظریۀ تعدیل قرارداد با توجه به ادلۀ فقهی به‌عنوان نظر مختار با تفصیلی که در آن داده شد؛ پذیرفته شده است. برای روشن شدن این نظرها ابتدا مفهوم لغوی و فقه...

چکیده: گاهی اوقات ، شخص در شرایط اضطراری قرار می گیرد و ناگزیر از انجام معامله در این شرایط می شود. ایجاد این شرایط معمولاً ناشی از فشارهای اقتصادی است که شخص را وادار به انجام معامله می کند. اصولاً معاملات اضطراری صحیح تلقّی می شوند چون شخص معامله کننده دارای قصد و رضا می باشد لیکن گاهی اوقات ، دیگران از شرایط اضطراری ایجاد شده برای مضطر سوءاستفاده می کنند. در زمینه وضعیّت حقوقی معاملات اضطراری ب...

یکی از مواردی که در حوزۀ حقوق بشر بسیار محل بحث و مجادله است، نظریۀ اضطرار است. براساس این نظریه، اِعمال بعضی حق‌های فردی در شرایط بحرانی پدید‌آمده در جامعه، می‌‌تواند امنیت عمومی را به مخاطره بیندازد که از این رو، دولت باید به طور موقت، حق بعضی افراد را به اجبار سلب کند‌‌. این مسئله به دو دلیل تأمل‌برانگیز است: 1. اولویت قراردادن امنیت عمومی بر حق فردی و 2. توجیه سلب حق افراد به دلیل مخاطرۀ امن...

پژوهش حاضر با هدف نقش بازداری پاسخ، اضطرار منفی و نگرانی تصویر بدنی در پیش‌بینی علایم اختلال خوردن دختران دانشگاه علوم پزشکی انجام شد. روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. بدین منظور 120 دانشجوی دختر با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای از دانشگاه علوم پزشکی لرستان انتخاب و در پژوهش شرکت کردند. شرکت کنندگان به پرسش‌نامه‌های نگرش به تغذیه، آزمون رنگ-واژه استروپ، مقیاس رفتار تکانه‌ای و...

مسئلۀ حقوق بشر و آزادی­های اساسی در طول قرون متمادی هسته و انگیزۀ اصلی مبارزه علیه ظلم و بی عدالتی را تشکیل داده است. هدف از این گونه تلاش­ها تأمین حداقل حقوقی برای افراد جامعه است. با این حال، برخلاف حقوق بشردوستانه که مختص زمان مخاصمات مسلحانه است، حقوق بشر در تمام وضعیت­ها اعم از جنگ و صلح لازم الاجراست. اما از آنجا که مخاصمات مسلحانه به نوعی تهدیدکنندۀ بقای دولت است، برخی از اسناد بین الملل...

قاعده ی «الضرورات تتقدر بقدرها» از جمله قواعد عقلی و اصطیادی است که شاید به زعم وضوح آن، کمتر مورد بحث قرار گرفته است؛ در عین حال لازم است مجرای قاعده و قلمرو آن با دقت بیشتری بررسی شود. به حکم بدیهى عقل، هرگاه به سبب اضطرار، در مخالفت برخى از احکام الزامى خود، بر مکلف رخصتی داده شود، این ترخیص تا وقتى است که ضرورت باقى باشد و با ارتفاع حالت اضطرار، رخصت نیز برداشته مى‏شود. جواز عدول از حکم او...

سقط جنین یکی از موضوعاتی است که در علوم مختلف و از جنبه های متعدد مورد بحث و بررسی قرار می گیرد . از جمله آن علوم فقه و حقوق اسلامی و دیگری حقوق جزایی . جنین در صورتی که به مرحله زندگی مستقل از مادر رسیده باشد و ماندن آن در رحم ، سلامتی وی را تهدید نماید ، از نظر فقه و حقوق بایستی بدون درنگ از مادر جدا شود و به وسیله دستگاههای مخصوص نگهداری و پرورش یابد. در این صورت ما با پدیده انتقال جنین مواج...

هرگاه مکلف با سوء اختیار، به سرپیچی از اوامر و نواهی شارع ناچار شود، عقاب ناشی از مخالفت با شارع از او نفی نخواهد شد و عملکرد وی اختیاری محسوب می شود و آثار حقوقی و کیفری متناسب با آن، مترتب خواهد شد. این قاعده که در کتب فقهی، اصولی و کلامی به قاعده ی «الامتناع بالاختیار لاینافی الاختیار» معروف است قاعد ه ای عقلی است که در استنتاج برخی از مبانی و احکام فقهی کبرای استدلال واقع می شود و کاربرد زی...