فرزند خواندگی یعنی ایجاد رابطه ادعایی پدر– فرزندی یا مادر – فرزندی بین طفل(فرزندخوانده) و زن و شوهری که خواهان فرزندخواندگی اند.این امر سابقه طولانی در تاریخ زندگی بشر دارد. در زمان جاهلیت، نیز مرسوم بوده و فرزند خوانده از تمام حقوق و تکالیف فرزند واقعی برخوردار بوده است.پیامبر اکرم(ص)، زید بن حارثه را به عنوان فرزند خوانده خود برگزیدند.تا اینکه با نزول آیات 4و 5 سوره احزاب فرزندخواندگی به معنا...

اچکیده اقراراز جمله دلایل اثبات دعوی است و اقرار به نسب از اقسام این دلیل، محسوب می شود. دلیلی که مورد استعمال آن، در دعاوی مربوط به اثبات نسب می باشد. دلیل مزبور علی رغم اینکه از فروعات مبحث اقرار است. بعضاً دارای احکام و آثاری متفاوت می باشد. به همین جهت باید علاوه بر در نظر داشتن احکام و اوصاف اقرار، به وی‍ژگی های این دلیل خاص هم توجه داشت. برای نمونه می توان به موضوع تصدیق و نقش و ماهیت ...

مساله ناتوانی کودک و نیازمندی او به حمایت و مراقبت یکی از بدیهی ترین مسائلی است که منشأ تدوین قواعدومقررات بسیار درحقوقجهانگردیده است. نگهداری اطفال حمایت جسمی، روحی و اخلاقی آنها را دربرمیگیرد. فقدان حضانت صحیح کودکان و یا سرپرستان بی مسئولیت به عنوان یکی از موانع در راه شکلگیری مناسب شخصیت کودکان به شمار می آید. بررسی تطبیقی مفهوم حضانت در سه کشور ایران، مصرو انگلیس نشان میدهد، در ایران قوانی...

چکیده: بشریت عموماً و ادیان خصوصاً و اسلام بالاخص به حفظ حرث و نسل تأکید دارند.بنابراین امروز نیز خانواده، به عنوان هسته مرکزی جامعه بشری، نقشی بی بدیل در امر توالد و تناسب دارد و هرگونه اختلال در روند طبیعی تکثیر نسل؛ هر چند ممکن است آثار جسمی سوئی نداشته باشد اما ضابطه مند نبودن آن آثار سوء اخلاقی و حقوقی در پی خواهد داشت. مسأله کودک آزمایشگاهی که موضوع بررسی و تحقیق در این نوشتارقرار گرفت...

رحم جایگزین، مادر بدلی یا رحم اجاره ای، پدیده ای است که در سایه ی پیشرفت علم ژنتیک و علم جنین شناسی به تجارت رایجی در جهان امروز و به خصوص در کشورهای فقیر تبدیل شده است و از آنجا که منشأ ایجاد مسائل مختلف فقهی و حقوقی گشته است، فقها و حقوقدانان به بررسی آن پرداخته و در صدد پاسخگویی به مسائل مطروحه در آن می باشند. در این مقاله بر آن شدیم تا نسب کودکان تولد یافته از این طریق را از منظر فقه و حقوق...

چکیده: طفل نامشروع، فرزندی است که از رابطه غیرقانونی وغیر مشروع «بدون هیچ گونه عقدی» به وجود می آید از جمله، زنا یا ازدواج با محارم ، که وی به دلیل نداشتن نسبت شرعی از برخی حقوق در جامعه محروم می ماند. وی تا سال 1376 بنابه حاکمیت ماده (1167)، ق.م ، از هیچ گونه حقی جز مساله محرمیت بهرمند نبوده است. حقوقدانان با توجه به رأی وحدت رویه شماره 617/ 3/4/ 1376 با استناد به قول برخی از فقهای امامیه و نظ...

رحم جایگزین، مادر بدلی یا رحم اجاره‌ای، پدیده‌ای است که در سایه‌ی پیشرفت علم ژنتیک و علم جنین‌‌شناسی به تجارت رایجی در جهان امروز و به خصوص در کشورهای فقیر تبدیل شده است و از آنجا که منشأ ایجاد مسائل مختلف فقهی و حقوقی گشته است، فقها و حقوقدانان به بررسی آن پرداخته و در صدد پاسخگویی به مسائل مطروحه در آن می‌باشند. در این مقاله بر آن شدیم تا نسب کودکان تولد یافته از این طریق را از منظر فقه و حقو...

اهدای جنین یکی از روش های نوین درمان ناباروری است و آن عبارت است از ترکیب اسپرم مرد و تخمک زن در خارج از رحم و تشکیل نطفه و جنین و سپس انتقال آن به رحم شخص ثالثی جهت رشد و شکوفایی و تولد از وی. اما آیا به کاربردن این روش از دیدگاه فقه و حقوق اسلام مشروع است؟ و فرزندی که از این طریق به وجود می آید از جهت نسب و آثار آن چه وضعیتی خواهد داشت؟ برای یافتن حکم تکلیفی اهدای جنین، پس از نقد و بررسی آیا...

طبق قانون مدنی ایران، صرف ازدواج مجدد مادر از موانع حضانت فرزندان است و در این صورت حضانت فرزندان مطلقاً به پدر آن‌ها واگذار می‌شود. با توجه به فلسفه و هدف حضانت کودکان، که حفظ بالاترین مصلحت آن‌هاست، صدور حکم مطلق برای جدایی کودک از مادر، به علت ازدواج مجدد مادر، بدون در نظر گرفتن جمیع شرایط، می‌تواند برخلاف مصلحت کودک باشد. آنچه از اسناد بین‌المللی در زمینة حقوق کودک برمی‌آید لزوم قرار دادن مح...

حضانت از موضوعات اصلی در فقه خانواده است و به دلیل رویکرد آن به مصالح فرزندان به عنوان نسل آینده از اهمیت بسیاری برخوردار است. مسأله پژوهشی مقاله حاضر این است که حضانت اقتضا دارد  هم حق باشد و هم  تکلیف. در حالی که حق ماهیتی غیر از  تکلیف دارد. در این پژوهش، با توجه به ادله حضانت ثابت شده است که حضانت از مقوله حق به معنی «منسب» است، نه حق به معنی سلطه بر مال؛ از قبیل امتیاز و شایستگی والدین ب...