حقوق و تکالیف زوجین در حقوق ایران، فقه و تطبیق آن با حقوق انگلیس با هدف بیان نقاط اشتراک، قوت و ضعف دو کشور در دو مقوله مالی و غیرمالی با روش تحلیلی_توصیفی و استفاده از منابع فارسی، لاتین و عربی بررسی شده است. در طول تاریخ، حقوق مالی زوجه دچار تحولات عمده ای بوده که مهمترین آن نظام جدایی اموال است و نظام مالی زوجین تابع قرارداد و قانون است و نظام قانونی دارای اقسام مختلفی است و نظام قراردادی ...

همانندسازی انسان و احتمال ایجاد نسلی بدون لقاح اسپرم و تخمک از جمله مسائل مستحدثه (نوظهور) در فقه است که احکام آن بررسی بیش‌تری می‌طلبد. جواز یا حرمت همانندسازی تولیدی، نسب ناشی از این عمل، احکام مربوط به نکاح، حق ارث و حضانت کلون (همانند)، به صورت استدلالی، محورهای اصلی بحث این مقاله می‌باشند. بر خلاف اهل تسنن، بیش‌تر علمای شیعه معتقدند که همانندسازی ذاتا جایز است، گرچه ممکن است انجام دادن آن ...

موضوع «حضانت» از مباحث پیچیده ی حقوق خانواده است. زمانی که اساس خانواده به هم می ریزد و طلاق یا مرگ یکی از والدین یاهردوی آن ها باعث جدایی پدر و مادر از یکدیگر می شود مهم ترین چالش پیش روی خانواده حضانت و سرپرستی و نگهداری فرزندان است. این مسأله از زاویه های گوناگونی درخور بررسی است و با وجود تلاش های بسیار فقیهان و ارئه آرای گوناگون درباره ی آن و نیز مطالعات گسترده ی حقوق دانان پیرامون آن، هنو...

یکی از مهم ترین مصادیق حقوق زوجه نفقه زوجه است. علماء و حقوقدانان تعریف نفقه را گوناگون ارائه کرده اند. آنچه از این تعاریف ها بدست می آید این است که نفقه زوجه عبارت است از نیازمندی های زندگی زوجه که مرد شرعا و قانونا موظف به پرداخت آن است مانندژک خوراک، پوشاک، مسکن و .... ایات و روایات صریحا بر نفقه زوجه دلالت می کنند که مرد موظف است آن را تأمین کند. مهم ترین مصادیق از موضوعات نفقه زوجه خوراک، ...

این مقاله با رویکرد تفسیر موضوعی و تحلیل مضامین آیات قرآن با استفاده از آراء مفسران به ویژه مفسران شیعه، به بررسی آن دسته از حقوق و تکالیف خانوادگی که به نقش‌های همسری و مادری زن مرتبط می‌شوند و متضمن ثبوت وظیفه‌ای بر عهده طرف مقابل(شوهر و فرزندان) هستند، می‌پردازد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که قرآن کریم حقوق عاطفی، حق جنسی و حقوق مالی که شامل حق مهریه، حق نفقه و حق متعه(نحله) طلاق است را از...

دغدغه اصلی مقاله حاضر ارائه ابزاری تحلیلی جهت تنظیم فکر پژوهشگر در " قلمرو حق ها" است. در این راستا، طبقه بندی مفهومی هوفلد از حق با نگاهی نو (به لحاظ روش) و به عنوان یک "ابزار تحلیلی حق" ارائه خواهد شد. در چارچوب هوفلد انواع حق و ملازمات و مقابلات هر یک به لحاظ منطقی مشخص می گردد که در بخش نخست، ساختار آن معرفی می شود. به دنبال آن کوشش خواهد شد تا بر اساس پنج ملاک: " طرف حق" "کانون فعالیت حق" ...

در ادبیات فقهی و حقوقی ما آنچه در ابتدا از قاعده اقربیت به ذهن تبادر می کند، عمدتاً پیوند خویشاوندی نسبی و سببی میان افراد یک خانواده است، در حالیکه این یک تبادر بدوی عرفی می باشد که اختصاص به بحث پیوند خانواده ندارد، اگر چه این قاعده در مورد خانواده از موضوعیت و اهمیت بیشتری برخوردار است اما با مطالعه و دقت نظر و بررسی جنبه های دیگر این قاعده، به این نتیجه می رسیم که علاوه بر جنبه های مدنی، مصا...

حضانت نوعی ولایت و سلطنت برحفظ و نگهداری و تربیت کودک و مجنون است.زمانی که پدر و مادر کودک از هم جدا می شوند مساله حضانت و اولویت هر یک از آنها برای نگهداری و سرپرستی فرزند مطرح می شود.آرای فقها در مورد صلاحیت هر یک از پدر و مادر در سنین کودکی مختلف است، مشهور فقها بر آنند که مادر برای حضانت از فرزند تا دوسال و چنانچه دختر باشد تا هفت سال شایسته تر است. قانون مدنی هرچند در گذشته از نظر مشهور تب...

ارتباط با والدین و خویشاوندان از ضروری­ترین نیازهای کودک برای رسیدن به رشدی همه جانبه است که گاه به دلایل مختلفی از سوی والدین و خویشاوندان وی نادیده گرفته می­شود. این امر ضرورت شناسایی حق کودک بر بودن با والدین و خویشاوندان را ثابت می­کند. و از آنجایی که در حقوق ایران چنین حقی برای کودک در قالب دو نهاد حضانت و ملاقات، به رسمیت شناخته شده است؛ لزوم بررسی مبانی فقهی آن نیز احساس می­گردد که م...

«اسقاط حق»  فقط مربوط به آن دسته از حقّ النّاسی است که به‌علت وجود رُکنِ «مَن علیه الحقّ» در آن مطالبه‌شدنی هستند و ادلۀ شرعیۀ مورد استناد در «قاعدۀ اسقاط حق» نیز که عموماً با تعبیر «عفو و تصدق» وارد شده‌اند، فقط بر چنین اسقاطی دلالت دارند. اسقاط چون از انشاییات است به «حقوق فعلی» تعلق می‌گیرد، نه به حقوق آتی (فرضی و تقدیری) وگرنه اسقاطِ حقیقی نیست و در سقوط حق تأثیری ندارد، بلکه صِرفاً «وعد و عهد» بر تر...