چکیده: گفتمان عبارت از عرضه¬های منظم یک موضوع معین در قالب نوشتار یا گفتار است. گفتمان¬ها با توجه به بستر¬هایی که در آن شکل می¬گیرند و نیز با توجه به موقعیّت، جایگاه و شأن افرادی که صحبت می-کنند، یا می¬نویسند و بنا به مخاطب آن ها متفاوت است. بنا براین زمینه و بستر گفتمان، جریانی همگن، واحد و یک دست نیست و بر حسب زمان و مکان و شرایط، تفاوت دارند. اوضاع سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، حوادث، مسائل، مشکل...

هـدف این پـژوهش بررسی شرایط ظهور گفتمان سیاسی مذهبی(گفتمان سیاسی هیات های مذهبی) در ایران دهه 40 است. چه شرایط تاریخی زمینه ساز شکل گیری این گفتمان جدید در فضای فرهنگی ایران شد؟ چه عواملی (چه کسانی) منابع و فضای اجتماعی لازم برای تولید این گفتمان را فراهم آوردند؟ چه عواملی قلمرو گفتمانی و محتوای آن را تعیین نمودند؟ محقق پس از طرح یک مدل نظری ترکیبی، به بررسی دقیق تحولات اجتماعی و فرهنگی ایران د...

مفهوم «گفتمان» در دو دهۀ اخیر به شدت مورد استفاده قرار گرفته است. اگرچه در این زمینه تعریف توافق شده ای وجود ندارد، به کارگیری آن، به ویژه به معنای یک فکر، اندیشه، سیاست، پاردایم و مانند آن که از ویژگی ایدئولوژیک و هژمونیک برخوردار باشد، در همۀ حوزه های علمی فراگیر شده است. روش های تحلیل گفتمان نیز اگرچه متعدد نیستند و از یک رویکرد کلان روش های کیفی برخوردارند، به دلیل اینکه درصددند گفتمان ها ر...

مسئله ی اصلی پژوهش حاضر چنین صورت بندی می شود که چگونه عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و بخصوص مذهبی بر شکل گیری و تحول گفتمان های موسیقی در ایران معاصر تأثیر گذاشته اند. هنوز هم مسئله ی اصلی «جدال قدیم و جدید» است. در آستانه ی سده ای پیش و اندکی پیش از آن، مواجهه با فرهنگ موسیقایی غرب در مقیاسی وسیع تر از پیش رخ نمود. آشنایی ایرانیان با اندیشه ی تجدد و چالش هایی که درنتیجه رویارویی آن با...

بررسی تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران نشان دهنده اهمیت موضوع زنان و خانواده برای سردمداران گفتمان­های سیاسی مسلط و معارض است. تحقیق حاضر باهدف شناسایی گفتمان­های مسلط خانواده در مجلس شورای اسلامی و تحلیل جامعه­شناختی آن­ها، انجام گرفته است. این تحقیق با روش تحلیل گفتمان بر روی مذاکرات نمایندگان مجلس هشتم در موضوع قانون حمایت از خانواده صورت پذیرفته و چشم­انداز نظری آن بر مبنای نظریه­های عاملیت- ساخ...

برگزاری انتخابات ریاست‏جمهوری در هر کشوری نشان دهنده مشروعیت و جایگاهی است که یک نظام در میان مردم دارد. هر چه حضور مردم گسترده تر و مشارکت آنها بیشتر باشد مشروعیت نظام نیز افزایش می‏یابد و در مقابل هرچه حضور مردم کم رنگ‏تر باشد عدم مشروعیت را نشان می دهد. در هنگامه مبارزات انتخاباتی سخنان نامزدها قابل تأمل و بررسی است. هر نامزد انتخاباتی با بیان دیدگاه‏ها و نظرات خود درباره مسائل مهم و جاری ...

گفتمان خاورمیانه ای جمهوری اسلامی ایران دکتر حسن بشیر تاریخ دریافت: 13/08/1387 تاریخ پذیرش: 11/10/1387 چکیده ایران پس از انقلاب اسلامی، گفتمان ویژه ای را در سطح جهان و به ویژه، در خاورمیانه به وجود آورده است که نه تنها اختلاف اساسی با قبل از انقلاب داشته بلکه ماهیت آن نیز متفاوت است. این تفاوت بر سه محور «اسلام گرایی»، «استقلال گرایی» و «وحدت گرایی» متکی است. اسلام گرایی پایۀ اصلی گفتمان ایر...

انقلاب اسلامی ایران نتیجه فوران نیروهای نهفته در بستر سیاسی- اجتماعی ایران است که دست‌کم از دوران مشروطیت انباشت خود را آغاز کرده بود. این انقلاب بدون رهبری بی‌بدیل و فرهمند امام به نتیجه نمی‌رسید. نوشتار پیش‌رو در پی ارزیابی و واکاوی مبانی رهبری و مدیریت امام بر جریان انقلاب اسلامی و دگرسازی و خصومت‌سازی آن با گفتمان‌های رقیب، لیبرال (ملی- مذهبی) و چپ است. بر پایه فرضیه موجود، کیفیت کاربست عنا...

این پژوهش در پی یافتن ریشه و سرچشمه تحولات گفتمانی، در پهنه سیاسی جمهوری اسلامی ایران بوده و در ردیابی این امر، اصلی ترین پهنه های تحول ساز را در عرصه های اجتماعی و اقتصادی دیده است. بر این پایه دگرگونی و تحول در مبانی اجتماعی و اقتصادی ایران، پایه ای ترین زمینه ساز جابه-جایی در گفتمان های مسلط و چیره در جمهوری اسلامی بوده است. پژوهش پیش رو، برای واکاوی و اثبات این فرضیه، خوانش گفتمانی ارنستو ل...

موضوع پژوهش پیش رو، بررسی تحولات گفتمانی نقاشی های سیاسی – اجتماعی در دوره ی انقلاب اسلامی و دوره ی پسا انقلاب در ایران سال های 1356-1368 است. بدون اغراق، پدیده ی انقلاب اسلامی 1357 و جنگ ایران و عراق از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر عرصه ی هنرهای تجسمی معاصر ایران بوده اند. این دوران همچون نقطه ی عطفی در تاریخ نقاشی ایران است که شناخت آن می تواند کلید فهم چگونگی شکل گیری جریان های معاصر در نقاشی ...