چکیده ایران و ترکیه به عنوان دو بازیگر اصلی و صاحب نفوذ در منطقه خاورمیانه در دو طرف کانون قدرت قرار می گیرند ، و هر یک در شکل دادن به نظم نوین این منطقه ،دارای اهداف و راهبردهای خود می باشد. بررسی و مطالعه سیاست خارجی دو کشور در دوره ریاست جمهوری دکتر احمدی نژاد و نخست وزیری اردوغان با توجه به تحولاتی که در منطقه در این دوران صورت گرفته است و می تواند زمینه ساز ایجاد الگوهای جدیدی از نظم منطق...

تحولات عمیق و پرشتاب منطقه خاورمیانه، زمینه مناسبی را برای نقش آفرینی بازیگران مختلف منطقه ای و بین المللی فراهم ساخته است. در این میان، ترکیه از جمله بازیگرانی است که نقش پر رنگی در تحولات اخیر منطقه بویژه سوریه داشته است. از یک سو، الگوی دموکراسی ترکیه (بویژه مبتنی بر تجربه ها و موفقیت های حزب عدالت و توسعه)، به عنوان الگویی موفق در تلفیق اسلام و دموکراسی در بخش قابل توجهی از افکار عمومی و نخ...

این مقاله با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی، به عوامل و فاکتورهای مؤثر در روند همگرایی و مشارکت استراتژیک ترکیه و بلوک غرب می‌پردازد. آمریکا انتظار دارد که با عملی شدن این مشارکت استراتژیک، قدرت مانور خود را در مناطق پیرامونی ترکیه افزایش دهد. تبدیل‌شدن پایگاه اینجرلیک به عنوان مهم‌ترین پایگاه نظامی آمریکا در سه منطقه مهم خاورمیانه، قفقاز و بالکان یکی از این اهداف استراتژیک می‌باشد که در صورت تحقق چنی...

انقلاب تونس در ژانویه 2011 میلادی، موجبات سرایت ناآرامی­ها به دیگر کشورهای خاورمیانه و شمال افریقارا فراهم کرد. نارضایتی‌ها سرانجام در فوریه 2011 میلادی به سوریه رسید. و از ماه اوترقابت قدرت­های منطقه­ای و فرا‌منطقه­ای به­منظور کسب قدرت در سوریه آغاز شد. از جمله کشورهای تاثیرگذار در بحران سوریه، ترکیه می­باشد؛ حزب عدالت و توسعه از سال 2002 میلادی، سیاست به حداقل رساندن تنش با همسایگان را، در دس...

تقابل و تعامل دین و دولت در ترکیه، برآیندهای خاص جامعه‎شناختی داشته که ازیک‌سو مدلول پدیده‌های سیاسی در گذشته و ازدیگرسو، دلیل مناسبات سیاسی – اجتماعی در آینده بوده‌است. ترکیه اگرچه چندبار کودتای نظامی را تجربه‌کرد، به‌نظرمی‌رسد که نسبت‌به دیگر کشورهای اسلامی خاورمیانه، دموکراسی‌ای کارآمد‌تر و جاافتاده‌تر داشته‌باشد؛ دموکراسی در این کشور  (اگر نگوییم نهادینه شده‌است) در حال نهادینه‌شدن است. سنت...

چکیده اگرچه رویکرد غرب گرایانه در سیاست خارجی ترکیه از زمان آتاترک تا دوران جنگ سرد و پس از آن به عنوان رویکرد غالب مطرح بود؛ اما از زمان روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال 2002، در کنار توجه به این دیدگاه رویکرد نگاه به شرق ترکیه نیز شدت بیشتری یافته است. استدلال اصلی این پژوهش این است که حزب عدالت و توسعه با دنباله روی از سیاست خارجی چند وجهی نه تنها به دنبال برقراری ارتباط با کشورهای غر...

از اواخر سال 2010 موجی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا به راه افتاد که برخی از آنها موجب سقوط دولتهای تونس، مصر، لیبی و یمن گردید و در برخی دیگر از کشورها مانند سوریه همچنان ادامه دارد. برخی از تحلیلگران سیاسی تحولات نوین خاورمیانه را در قالب بیداری اسلامی تصور می کنند و برخی دیگر از آن تحت عنوان بهارعرب یاد می کنند. دموکراسی خواهی و نیز مشکلات سیاسی و اقتصادی از جمله عواملی هستند که در ایجاد ...

روابط سیاسی و اقتصادی ایران و ترکیه در یک دهه گذشته شکوفایی گسترد های یافته است. مقامات رسمی دو کشور پی شبینی کرده اند روابط اقتصادی آ نها در سال 2015 به 30 میلیارد دلار افزایش یابد. دو کشور دارای منافع سیاسی و امنیتی مشترکی هستند که در اکثر حوزه ها باعث هم گرایی آ نها شده است. البته در برخی حوزه ها رقاب تهایی وجود دارد که باعث نوعی واگرایی و حتی رقابت دو کشور گشته است. یکی از عواملی که باعث رق...

موج عدالت‌خواهی نسیم آزادی در اواخر سال 2011م سرزمین­های عربی را در نوردید و تعدادی از رژیم­های عرب منطقه را ساقط کرد. این جریان هنوز هم، سایر کشورهای منطقۀ خاورمیانه و شمال آفریقا را تهدید می­کند، حال باید منتظر بود و دید که گروه­های سازمان­یافته و متشکل اسلام­گرا در صدد پیاده کردن کدام الگوی سیاسی‌‌اند ؟ مقالۀ حاضر با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی به دنبال پاسخ دادن به این پرسش اصلی است که آیا ت...

تحولات متصف به دو صفت اصلی بیداری اسلامی و بهار عربی که از اواخر سال 2010 در منطقه خاورمیانه عربی شده است، مبین آن هستند که منطقه خاورمیانه در حال ورود به عرصه جدیدی از حیات سیاسی و اجتماعی خود است. عمده ترین چالشی که در اثر این تحولات در منطقه به وقوع پیوسته، در دروازه سوریه تنش ایجاد نموده است و دوکشور ایران و  ترکیه را رو در روی هم قرار داده است. هر یک از این دو کشور در صدد تحمیل الگوی خود د...