در دوران صفویه، سلطان‌محمد تبریزی ـ ضمن حفظ اصول و قواعد هنر اسلامی و به‌کارگیری فضای ماورایی ـ به نمایش ارزش‌هایی در آثارش می‌پردازد که در گذشتۀ نگارگری این مرزوبوم مطرح نبوده است. او به رویدادهای اجتماعی زمانۀ خود در حیطۀ فضایی خیال‌پردازانه (واقع‌گریز) و از طریق تصرف در شکل و رنگ، دوری ُجستن از خلأ و بهره‌گیری از ریزه‌کاری‌های تزیینی، به‌خصوص با انتخاب گزینۀ استحاله، توجهی خاص می‌ورزد. هدف ای...

در عالم نگارگری شکلها و رنگها غیر از آن چیزی است که در دید مادی به نظر می رسد عامل این امر را باید در جهان بینی شرقی جست که متکی به عالم فرا واقعی است وبدیهی است که اندیشه موجد هر اثر هنری است بنابراین نگارگر باید چنین عالمی را بسازد و نگارگر مکتب هرات با مهارت تمام توانسته است این اندیشه را بر سطحی دو بعدی بنشاند. بطوریکه در دوره صفویان کم کم از قوت این مهارت کاسته شد. این اصل ( عدم واقعی گرای...

پژوهش حاضر درباره تأتیر نقوش تزئینی معماری در نگاره های ایرانی (دوره صفویه) است. به همین منظور از 15 بنای شاخص شهر اصفهان متعلق به دوره صفویه توسط محقق عکس برداری شد و تصاویر نگاره ها نیز از کتب مختلف اسکن گردید. از آن جایی که در مورد منشأ نقوش تزئینی که همواره زینت بخش بناها و نگاره های ایرانی در دوره های مختلف بوده نمی توان نظر قطعی داد و گفت که کدام یک متأثر از دیگری بوده است، لذا هدف این پژ...

این مقاله در نظر دارد چرایی و چگونگی تأثیرگذاری «تمثیل» در عرفان اسلامی از دیدگاه عبدالرحمان جامی بر نگاره‌های ترسیم‌شدة سلامان و ابسال هفت‌اورنگ ابراهیم‌میرزا را مورد بررسی قراردهد. هنر در اندیشة عرفانی وسیله‌ای است برای تبیین معنا و عارف برای بیان آنچه گفتنی نیست و جز به‌واسطة شهود حاصل نمی‌شود، از زبان تمثیل بهره می‌برد. جامی در هفت‌اورنگ اشعاری دارد که در عناوین آن‌ها مستقیماً به واژة تمثیل ...

نقاشی ایرانی نوین در تبارشناسی تاریخی خود، دارای اشتراک و افتراق نسبی با دیگر مکاتب سنتی نقاشی ایرانی و حاوی کارکردها و مفاهیم خاص خود است. مسئله این پژوهش، نخست «طبقه بندی موضوعی» آثار بهزاد و فرشچیان و سپس بررسی تطبیقی و تحلیلی «موضوع» در آثار این دو هنرمند جریان ساز بوده است. هدف این نوشتار نیز، روشن نمودن چگونگی بهره گیری این دو هنرمند از موضوعات و آشکار نمودن افتراق و اشتراک آثار آنها در م...

این پژوهش به بررسی سیر تحول چهره نگاری در هشت مکتب جداگانه از مغول تا صفوی می پردازد. نگارگری ایرانی در مسیر تحول خویش علاوه بر عوامل دینی ومذهبی از عوامل سیاسی زمانه خویش نیز متاثر بوده است. این پژوهش به بررسی تاثیرات منع تصویر چهره ی انسان در اسلام بر سیر تحول چهره نگاری می پردازد واینکه چگونه نگارگر ایرانی با توجه به این دستورات مذهبی ،جهانبینی و زیبایی شناسی خاص خود را می یابد.این پژوهش به ...

این مقاله می‌کوشد نگارة ایرانی بیرون آوردن یوسف از چاه را بر مفاهیم اصلی واسازی دریدا مورد انطباق قرار دهد. هدف این مقاله بررسی روند تزلزل معنای قطعی و رسیدن به معانی جدید است. از بررسی این نگاره، مفاهیم مهمی سر برمی‌آورند که در دو موضوع دلالت و روایت دسته‌بندی می‌شوند. در موضوع دلالت با بررسی وارونگی تقابل‌های دوگانة متن هنری، سرگشتگی، آرایه‌های اثر هنری و در موضوع روایت با بحث مرکزگریزی و ب...

تاریخ نگارگری ایران دربردارنده مکتب‌های مختلفی است که در تمامی‌شان کم‌وبیش می‌توان تأثیرات و اقتباس‌هایی فنی و سبکی را از هنر فرهنگ‌های مختلف شرق و غرب مشاهده کرد. ازجمله این مکاتب، «مکتب هرات» در دوره تیموریان است. از ویژگی‌های برجسته‌ این مکتب نفوذ مشخص هنر خاور عنوان شده و عمده آثار برجای‌مانده مکتب هرات حاصل کارگاه هرات است که به امر شاهرخ پسر امیر تیمور برپا شده بود. معراج‌نامه میرحیدر با ...

در این مطالعه ابتدا مدول‌های الاستیک دینامیک مانند مدول یانگ، بالک و برشی، نسبت پواسون و مقاومت فشاری تک‌محوری سازند با استفاده از سرعت‌های امواج برشی و تراکمی که توسط نگارگر صوتی دوقطبی فراهم آمده‌اند، در 8 چاه محاسبه شدند. در 5 چاه که داده‌های سرعت برشی موجود نبودند، سرعت این امواج از طریق روابط تجربی، همبستگی چند متغیره و رابطه گرینبرگ- کاستاگنا تخمین زده شد. پس از محاسبه مدول‌های الاستیک دی...

بی شک ارتباط ادبیات غنی ایران با نگارگری ریشه هایی عمیق داشته است چنانچه تزئین کتب و مصور ساختن آن قرن ها در حال تحول و توسعه بود. هر دوی این جلوه های درخشان فرهنگ ما (ادبیات و نگارگری) فضولی جداگانه از تاریخ هنر جهان می باشند که به خاطر پیوند درونی و همخوانی ذاتی دو هنرمند (شاعر و نگارگر)ظهور یافتند. همچنین این پیوند و وابستگی هر دو به یکدیگر به جهت بینش یگانه و ذهنیتی مشابه است که از رهگذر حک...