«باهم‌آیی» در کلام ادبی، حاصل تداعی ذهنی و ابداع ارتباطات هنری و زبانی میان اجزای کلام در دو محور هم‌نشینی و جانشینی است. در زبان عادی و رسمی، باهم‌آیی، یکی از شروط لازم برای انسجام و معنی‌دار بودن کلام است، امّا در زبان ادبی، انواع خلّاقیّت‌ها و ابتکارات زیبایی‌شناختی است که منجر به ظهور انواع باهم‌آیی‌ها در سخن می‌شود. بدین جهت، انواع و دایرۀ باهم‌‌آیی‌ها در زبان ادبی بسیار گسترده‌تر و متنوّع‌تر ...

تحلیل ساختاری آثار محمد علی بهمنی در مقام یکی از برجسته ترین شاعران معاصر ایران از نظر سبکی، و عطف توجه به ویژگی هایی نظیر زبان، فرم و ساختار، بررسی فرایندهای همنشینی و جانشینی واژگانی در شعر این شاعر مسأله اصلی این پژوهش است. چهارچوب نظری این تحقیق بر اساس نظریات زبان شناسی و دیدگاه های ساختارگرایان و فرمالیست ها در نظر گرفته شده است. در این پژوهش، کوشش شده بررسی سبک ساختاری و فرم ظاهری شعری ...

رساله حاضر ساخت آوایی و صرفی فارسی معیار و فارسی قوچانی را مورد مقایسه قرار داده است . شهرستان قوچان یکی از شهرهای شمال شرقی استان خراسان است . اولین بار در زمان فتحعلی شاه قاجار از "قوچان" نام برده شده است که منظور قوچان قدیم (در سه فرسخی قوچان فعلی) است که در اوائل قرن سیزدهم هجری قمری در اثر زلزله از بین رفته و اکنون به صورت یک آبادی به نام "شهرکهنه" باقی مانده است . گویش فارسی شهرکهنه اصیل ...

ائتلاف لفظ با معنا، یکی از مولفه های علم بلاغت و از آرایه های بدیعی است که به معنای تناسب الفاظ با معانی مورد نظر متکلم، شاعر و یا نویسنده، در بافت- زبانی و موقعیتی- کلام است. این در حالی است که این تناسب، شامل تناسب سیمایی(ساختاری)، آوایی و معنایی بوده و هدف آن، تأثیر و ارزش ادبی در کلام و در نهایت، انتقال پیام به مخاطبان می باشد. سخنان امام علی (ع) در نهج البلاغه، که به همت سید رضی در سال 400...

هوره آوازه سنتی است که از دیرباز به عنوان یکی از مزامیر باستانی در ستایش اهورامزدا بوده است. اهوره پاره نخست اهورا مزدا است . هنر هوره محملی برای حفظ و نگهداری اشعار عامیانه بوده و ادبیات زیبا و دلنشین یک مرز و بوم را از نسلی به نسل دیگر انتقال داده و حفظ نموده است و یکی از عوامل زنده نگه دارنده زبان ها و گویش های محلی است. هوره نوای دلنشین و زیبایی است که هوره خوانان با تکیه بر ارزش های قومی ...

در هر زبانی واژگانی یافت می شوند که دلالت لفظ آنها بر معنی شان بیشتر طبیعی و ذاتی است تا قراردادی و آنها را نام آوا می نامند. از آنجا که انسان با هر چه طبیعی باشد احساس انس و الفت می کند و از آن لذت می برد، پس نویسندگان به مدد این واژگان می توانند معنای کلام را تقویت کرده و وزن و موسیقی آشکار و پنهان متن را هر چه بیشتر به آنچه که در طبیعت وجود دارد نزدیکتر سازند که در نهایت این امر سبب تشدید ار...

کتاب المعجم فی معاییر اشعار العجم شمس قیس رازی از متون قرن هفتم، در موضوع بلاغت، عروض، قافیه و یکی از مهم‌ترین منابع برای سخن‌سنجی است. نویسنده در بخش قافیه علاوه بر قوانین قافیه، مطالبی در دستور زبان و موضوعات زبان‌شناسی مطرح کرده که یکی از قدیمی‌ترین نوشته‌ها دربارۀ خودِ زبان و تحولات آن است. در این مقاله نظرهای گوناگون شمس قیس با دسته‌بندی موضوعی در زبان‌شناسی بررسی و تحلیل شده‌است. ...

  در علم زبان‌شناسی دانشی با نام «فنوسمانتیک» یا «آوا معنایی» وجود دارد که در آن این مطلب اثبات می‌شود که بهترین حروف و کلمات آنهایی هستند که به محض شنیده شدن، معنای خود را به ذهن منتقل می‌کنند، یعنی بار آوایی حروف و کلمه به خصوصیات معنای مدنظر بسیار نزدیک است. محقق سعی نموده، ارتباط الفاظ مورد استفاده در آیات قرآن‌کریم با دانش «فنوسمانتیک» یا «آوا معنایی» را  مورد تحلیل و بررسی قرار دهد....

مسئله چندآوایی در روایت، به ویژه در متون داستانی که توسط نظریه پردازانی چون میخاییل باختین m.bakhtine و اسوالد دوکروo.ducrot مطرح شده، به خواننده این امکان را می دهد تا با نگرشی نو متن داستانی را نظاره کند، هر گفته را در ارتباط با گفته های دیگر قرار داده آن را همچون حلقه ای از زنجیره گفتار، در روایت کلی داستان به حساب آورد. هر نوشته ای می تواند شامل گفتگویی تخیلی، واقعی، تفسیری از جانب نویسن...

باید گفت ایجاد اطلس گویشی در ایران از دغدغه های پیشکسوتان علوم زبانی وزبان فارسی بوده وهست. نگارش پایان نامه هایی که بر مسئله ی گویشهای فارسی تمرکز کنند کمک خواهد کرد به شناسایی گویشهای فارسی در ایران.در این تحقیق ابتدا بطور عمده از روش قوم نگاری استفاده شده تا با ابزار مصاحبه وچک لیستهای مشاهده جمع آوری داده های گویشوران15 نقطه مسکونی بصورت میدانی و مشاهده ای انجام شود. ازطرفی آواهای مورد بررس...