اقتصاد سیاسی کلاسیک به‌عنوان علمی مدرن، متأثر از متافیزیک حاکم بر دوران مدرن است. در این متافیزیک علوم بر مبنای تفسیر خاصی از نظم حاکم بر جهان شکل می‌گیرند. از همان آغاز، علم اقتصاد نیز در رابطه‌ای تنگاتنگ با مفهوم خاصی از نظم (نظم طبیعی) شکل گرفت که خود را در چارچوب نظم نهادی نشان داد. این مفهوم خاص از نظم، ارزش‌شناسی، هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و روش‌شناسی خاصی را برای اقتصاد سیاسی کلاسیک رقم زد...

   استفاده از ابزارهای تعرفه ای و غیرتعرفه ای یکی از مهم‌ترین روش های حمایت از اقتصاد داخلی به‌شمار می رود. اما موضوعی که در دهه های اخیر توجه بسیاری از اقتصاددانان و نظریه پردازان را در حوزه‌ی اقتصاد سیاسی بین الملل به‌خود جلب کرده است، تأثیر جریانات سیاسی داخلی و انگیزه های نفع طلبانه‌ی فردی و گروهی در روند شکل گیری این  سیاست ها است که اصطلاحاً تحت عنوان «درونزایی حمایت» خوانده می شود. نظریه ...

مقاله حاضر می‌کوشد تا گفتمان سیاست اقتصاد مقاومتی را با استناد به بیانات مقام معظم رهبری توصیف و تبیین کند. از این رو، پس از توصیف بیانات معظم‌له در خصوص سیاست اقتصاد مقاومتی، پیکره‌ای الکترونیکی از بیانات ایشان در جلسه تبیین سیاست اقتصاد مقاومتی تهیه شد و سپس عبارات و واژه‌های پربسامد در این پیکره با استفاده از رویکرد تحلیل گفتمان پیکره بنیاد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تلفیق روش‌های کمّی و ک...

چکیده این مقاله به بررسی بنیان های نظری و ساختار مفهومی اقتصاد سیاسی بین الملل می پردازد. سؤال اصلی مقاله این است که تعامل نیروهای سیاسی و اقتصادی چگونه به تکوین و قوام یابی اقتصاد سیاسی بین الملل انجامیده است؟ متغیرهای مختلفی شامل توسعۀ فزایندۀ به هم وابستگی اقتصادی، تنش زدایی در مناسبات غرب و شرق، فروپاشی سیستم برتون وودز، خیزش حمایت گرایی نوین، و مسائل بحران انرژی در تکوین این دیسیپلین نقش ...

در این پایان نامه ابتدا مبانی نظری دو نظریه اصلی که به رابطه نفت، توسعه سیاسی و توسعه اقتصادی می پردازند (نظریه دولت رانتیر و نفرین منابع) مطرح گردید. مکانیسم های تاثیر و اختلالاتی که این منبع طبیعی بر ساحت سیاسی و اقتصادی می گذارد، از منظر دو نظریه مذکور تشریح شد. در پی آن ابهامات و نارسایی های این دو نظریه، ضرورت رویکرد نهادگرایانه و توجه به ساختار و بافت تاریخی (اجتماعی-فرهنگی)، اقتصادی و سی...

ترکیه گام به گام خود را به‌عنوان یک قدرت منطقه‌ای که توان تأثیرگذاری بر سیاست بین‌الملل را نیز داراست، مطرح می‌سازد. براساس مفهوم درونی‌سازی سیاست خارجی، روندهای سیاسی در داخل ترکیه بیشترین تاثیر را بر سیاست خارجی این کشور به همراه داشته است و جایگزینی گام ‌به گام سیاست اتحاد استراتژیک با غرب با سیاست مستقل مبتنی‌بر همکاری استراتژیک با غرب و نقش‌آفرینی به‌عنوان یک بازیگر مهم منطقه‌ای بیشتر متأث...

در دنیای امروزکشورهای مختلف در سیاست خارجی خود با بهره گیری از ظرفیت های سیاسی، اقتصادی و انرژی ملی و در چارچوب دیپلماسی انرژی، راهبرد نوین رشد و توسعه اقتصادی و تامین منافع و امنیت ملی را در پیش گرفته اند.اما جمهوری اسلامی ایران با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی منحصر به فرد در خاورمیانه و به ویژه خلیج فارس و با وجود برخورداری از منابع غنی هیروکربنی ، موقعیت¬ها و نقاط قوت مناسب در ع...

اقتصاد سیاسی به عنوان علم بررسی قوانین مربوط به تولید و توزیع درآمد و ثروت و آثار آن در مراحل مختلف رشد و توسعه جوامع بشری و نیز بررسی تأثیر مؤلفه‌های اقتصادی بر شاخصه­های اقتصادی، مفهومی است که نخستین بار توسط پیروان مکتب مرکانتیلیسم در قرن شانزدهم میلادی مطرح و در ادامه توسط پیروان مکتب کلاسیک- و به طور خاص آدام اسمیت- توسعه یافت. در ادامه نیز مکاتب مختلف اقتصادی هریک به فراخور دیدگاه­ها و مب...

بر خلاف برخی بحث ها در زمینه اهمیت فزاینده رویکرد تامین امنیت انرژی در سیاست های کشورهای بزرگ واردکننده انرژی، به نظر می رسد گسترش حضور چین و ژاپن در عرصه های مختلف بین المللی، تنها به واسطه افزایش نیاز آن ها به واردات نفت و تلاش آن ها برای ایمن سازی عرضه انرژی در سطح جهان نیست. این دو کشور در پی تداوم بخشیدن به رشد اقتصادی و پیشبرد اهداف سیاسی و استراتژیک خود هستند. گسترش پیوندهای آن ها با کشو...

موفقیت و دوام هر ساختار سیاسی، چه ساختار تمامیت خواه و چه مردم سالار، وابسته به توسعه کارآیی اقتصاد و کیفیت سیاست های اقتصادی دولت است. آزادی سیاسی، ثبات سیاسی و ثبات سیاست های اقتصادی سه بعد اصلی هر نظام سیاسی می باشند که شالوده سیاسی مدیریت اقتصاد را تشکیل می دهند. به طور کلی طیفی از نظریات مختلف پیرامون تاثیرات مردم سالاری بر رشد اقتصادی، پیش رو قرار دارد. در یک سر طیف اقتصاددانانی هستند که ...