الگوی رشد شهر یکی از موضوعات حیاتی قرن بیست و یکم در ارتباط با پایداری شهر است. الگوی رشد شهر به عنوان الگوی فضایی فعالیت­های انسان در برهه خاصی از زمان تعریف می­شود و به دودسته اصلی گسترش افقی یا پراکنده و اگوی فشرده تقسیم می­گرددو شناخت الگوی توسعه کالبدی شهر به منظور هدایت آن در راستای پایداری شهری امری اساسی است. بر این اساس، هدف این پژوهش بررسی و شناخت مراحل و الگوی توسعه فیزیکی شهر کیاکلا...

بطور متداول، برای درک ارتباطات فضایی بین متغیّرها محققان علوم محیط‌زیست و جغرافیا از الگوهایی چون رگرسیون حداقل مربعات معمولی‌ (OLS) بهره می‌گیرند که دارای کاستی‌های بسیاری در ارائه‌ی نتایج فضایی بویژه در مقیاس محلی است. محققان در سال‌های اخیر الگوی رگرسیونی وزنی جغرافیایی‌(GWR) به منظور درک روابط بین متغیّرهای فضایی در سطح محلی پیشنهاد داده‌اند. در این تحقیق به منظور مقایسه‌ی کارایی این الگوها، ...

توزیع جمعیت، کارکردهای اقتصادی، جایگاه، و نقش شهرها در نظام شهری در تعامل با سایر شهرها در طول زمان دستخوش تحولات گوناگون می‌شود و تکامل می‏یابد. این تحولات در سازمانِ نظام شهری ایستا نیست و موضوعی وابسته به زمینه است. استان البرز تحولات بسیار سریعی را در نظام شهری پشت سر گذاشته است که موجب بروز عدم تعادل شدید در نظام شهریِ استان، تمرکز فزایندة جمعیتی و کارکردی در کلان‌شهر کرج نسبت به سایر شهرها،...

خشکسالی یکی از پدیده­های خزنده محیطی است که در مناطق خشک و نیمه خشک نمود بیشتری دارد. در این پژوهش با استفاده از داده های بارندگی 23 ایستگاه سینوپتیک و باران­سنجی در بازه زمانی 20 ساله در شمال غرب ایران، به بررسی و تحلیل فضایی خشکسالی پرداخته شده است. ابتدا با استفاده از مقادیر spi، دوره های خشکسالی و ترسالی منطقه شناسایی شدند و با استفاده از افزونه geostatistic analyst اقدام به پهنه بندی خشکسا...

هدف اصلی این مطالعه شناسایی عوامل مؤثر بر نرخ مشارکت اقتصادی نیروی کار و نوع ارتباطات فضایی استان های مختلف کشور می باشد. برای این هدف از آمارۀ موران به صورت آزمون تک متغیره و همچنین رگرسیون فضایی (الگوی وقفه فضایی) استفاده شد. بر اساس آمار و اطلاعات سال 1390، نتایج آمارۀ موران به صورت آزمون تک متغیره و همچنین آمارۀ موران در الگوی رگرسیون فضایی نشان داد که استان های کشور از یک وضعیت خوشه ای در ...

این پژوهش با هدف شناسایی تغییرات مکانی و زمانی خود همبستگی فضایی ساعات آفتابی در ایران انجام‌شده است. بدین منظور، ابتدا اقدام به تشکیل پایگاه داده‌های شبکه‌ای ساعات آفتابی در ایران شده است. سپس از داده‌های پایگاه مزبور یک دوره آماری 30 ساله، در بازه زمانی روزانه از 1/01/1982 تا 31/12/2012 میلادی را مبنای مطالعه حاضر قرار داده، و یاخته‌ای به ابعاد 15×15 کیلومتر بر منطقه موردمطالعه گسترانیده شده ...

نظام فضایی ایران به‌دلیل آنارشی حاکم بر نظام برنامه‌ریزی به‌سمت گسیختگی فضایی گرایش دارد و تظاهر فضایی این آنارشی در الگوی نامتوازن توسعة مناطق نمایان است. الگوی حاکم بر ساختار فضایی ایران مرکز- پیرامون است. ازآنجا که ایران دارای نواحی کارکردی قومی و ناحیه‌ای است، باید اذعان داشت که بی‌عدالتی فضایی در کوتاه‌مدت زمینه‌های واگرایی سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را فراهم خواهد آورد و در بلندمدت همبستگی، ...

الگوی رشد و توسعه کالبدی یا شکل شـهر به عنوان الگوی فضایی فـعالیت­های انسان تـعریف می­­شود، در حال حاضر الگوی توسعه شهرها به دو دسته گسترش افقی یا پراکنده (sprawl) و الگوی شهر فشرده (compact) تقسیم می­گردد. شواهد نشان می­دهد که در دهه­های اخیر شهرها به صورتی بی­برنامه رشد کرده و محدوده­های شهری به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیده­اند. به همین خاطر برنامه­ریزان و سیاست­گذاران در سراسر جهان تلاش ...

در این تحقیق که با هدف تعیین مراکز روستایی یا روستا شهرها در محدوده شهرستان تربت حیدریه انجام شده است، با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(gis)، اطلاعات فضایی و غیر فضایی مختلف که در تعیین مکان بهینه نقش دارند، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. این شهرستان در زمان انجام تحقیق حدود 70 درصد جمعیت روستایی داشته و تنوع جغرافیایی و اقلیمی آن باعث تنوع در معیشت روستایی در سطح ناحیه شده است. با این...

گسترش سریع شهرها، باعث تغییرات شدید در الگوی فضایی آن­ها شده است که  به اقدامات سریع عمرانی نیاز دارند. عدم شناخت و درک الگوی فضایی و کالبدی شهرها و عدم تلاش در حفظ احیا و سامان­دهی آن­ها، مشکلات فراوانی را در پی دارد. پژوهش حاضر با هدف شناخت الگوی فضایی شهر دامغان و کارآمدی دسترسی­ها به خدمات شهری (خرید و آموزشی) انجام شده است. روش تحقیق، پیمایشی- توصیفی است و داده­ها از طریق پرسش نامه محقق سا...