جنبش‌های اجتماعی خاورمیانه و شمال افریقا که از آن‌ها به عنوان بیداری اسلامی یاد می‌شود از مهم‌ترین و بحث‌بر‌انگیزترین پدیده‌های حادث‌شده در محیط بین‌المللی عصر حاضر به شمار می‌آیند. در این میان، جمهوری اسلامی ایران به عنوان قدرتی بالقوه و بالفعل در خاورمیانه و با برخورداری از موقعیت ویژه و حساس، در قبال بیداری اسلامی می‌تواند شکل تازه­ای به خود بگیرد و از فرصت‌هایی که این تحولات اجتماعی برای نق...

امواج بیداری اسلامی، از دویست سال پیش تاکنون، هر روز بلندتر و گسترده‏تر شده‌است. مهم‏ترین دستاورد این حرکت تاریخی از حاشیه به متن کشیده شدن احکام اسلامی و، در ادامه، بازگشتن تدریجی خودباوری به جهان اسلام است. امروزه، با عملیاتی شدن این مقصود و همگام با رشد سریع بیداری اسلامی، بسیاری از حاکمان دست‌نشانده و مستبد کشورهای اسلامی سست شدن پایه‌های حکومت خود را احساس می‌کنند. با وجود این، این جریان ب...

بیداری اسلامی پدیده‌ای است که در تاریخ معاصر کشورهای اسلامی به شکل‌های گوناگون و در زمینه‌های تاریخی متفاوت و با نتایج خاص پدیدار شده است. این مقاله با بررسی آرای متفکران، جنبش‌ها و نحله‌ها‌ی اسلامی، چهار گفتمان بیداری جهان اسلام را مورد نقد و بررسی قرار می‌دهد. پژوهش حاضر تلاش مسلمانان برای غلبه بر استبداد، عقب‌ماندگی، وابستگی و... را در چهار موج بیداری بررسی کرده و علل به‌وجود آمدن امواج بیدا...

ادبیات با اسلام پیوندی محکم و دیرینه دارد؛ بلکه اسلام خود یک نهضت ادبی علیه نظام های جاهلی بوده و هست. بنابراین ادبیات که با گوهر وجودی قرآن و سنت گره خورده است، قابلیت آن را دارد که رنگ و بوی دینی به خود گیرد و برای تبیین ارزش های اسلامی مورد استفاده واقع شود. این پژوهش سعی دارد تا نقش ادبیات زنان در پدیده ی بیداری اسلامی را مورد بررسی قرار دهد. در این راستا، شهید آمنه صدر؛ معروف به بنت الهدی...

امروز جهان اسلام در فضای بیداری اسلامی به سر می برد و جهان اسلام پس از تجربه تلخ وابستگی به سایر ایده ها به سوی ارزش های اسلامی بازگشته است. در چنین شرایطی سلفی گری تکفیری با ارایه قرائتی افراطی، در تلاش برای تصدیر بیداری اسلامی است. در این میان ویزگی های پدیده بیداری اسلامی زمینه بهره برداری سلفیه را نیز فراهم کرده است و متأسفانه این جریان توانسته است در گوشه و کنار جهان اسلام هوادارانی را جذب...

انقلاب مردم مصر که در 25 ژانویه 2011 آغاز و با سرنگونی حسنی مبارک در 11 فوریه جنبۀ عینی یافت، به دلیل هویت دینی و اسلامی مردم مصر و تحت تاثیر انقلاب اسلامی ایران به موفقیت بیداری اسلامی در مصر و روی کار آمدن جریان دینی اخوان المسلمین گردید و به شدت مورد استقبال رهبر معظم انقلاب آیت الله خامنه ای و دیگر مقامات عالی ایران قرار گرفت. اما، یک سال پس از ریاست‌جمهوری محمد مرسی، در فرایندی عجیب و با ت...

با توجه به تغییر نگاه سیاست گزاران ترکیه وروی کار آمدن اسلام گرایان ، ترکیه توجه خاصی به منطقه خاورمیانه وشمال آفریقا داشته است.با شروع تحولات جهان عرب در پایان سال 2010 و سال 2011 در کشورهای عرب، که ازتونس شروع شد و به مصر، لیبی، بحرین و سایر کشورهای عربی سرایت کرد، در ادامه روند سیاست خارجی ترکیه در منطقه، این کشور نقش فعالی را ایفا کرد. توجه همزمان به افکار عمومی جهانی، منافع ملی و ملاحظات د...

بیشتر دانش سیاسی، اجتما عی و اعتقادات ما درباره جهان برگرفته از دهها گزارش خبری می باشد که ما هر روزه می خوانیم. این روزنامه ها گاه با تغییر، تحریف و یا حذف حقایق نگرش خاصی را به مخاطب القا می کنند. بنابراین، ارتقا تفکر انتقادی و اتخاذ رویکردی انتقادی در مورد گفتمان روزنامه ها از اهمیت خاصی برخوردار است. پیرو کارها و تحقیقات موثر صورت گرفته در این زمینه بوسیله افراد برجسته ای همچون ون دایک، فرک...

بیداری اسلامی، یک فرایند است نه یک پدیده نوظهور و دفعی و آشکارا می‌توان شاخص‌های بیداری اسلامی در تونس نظیر اسلام‌خواهی، مردمی بودن وغیره را مشاهده کرد. هدف این مقاله عبارت است از اینکه چه توصیه‌های راهبردی برای تداوم جریان بیداری اسلامی در تونس قابل‌ارائه است و بر این اساس تلاش شد با بهره‌گیری از ابزار مصاحبه عمیق و روش‌های تحلیل مضمون و سناریونویسی به آن پاسخ داده شود؛ ازاین‌رو، با بهره‌گیری ...

انقلاب اسلامی ایران پدیده‏ای غایت‏گرا، آرمانگرا، اسلامگرا، جهان‏شمول و کم‏نظیردر جهان اسلام است که به رهبری امام خمینی? شکل گرفت. پژوهش حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی و به هدف تبیین و بررسی ارتباط قیام امام خمینی? و آموزه های قرآن کریم انجام شده است. بررسی ها نشان می دهد که ماهیت توحیدی قیام امام خمینی?، احیای ارزش های اسلامی و حفظ وحدت و انسجام، مهمترین ویژگی های قرآنی قیام ایشان را تشکیل می دهند...