گاه قاضی درباره مسئله ای حقوقی با دو یا چند پاسخ حقوقی مواجه می شود که هریک از پاسخ ها از نظر قانونی به یک میزان صحیحند. در چنین شرایطی قاضی نمی تواند تنها بر اساس فکت های پرونده ارزش صدق گزاره های حقوقی و به تبعِ آن پاسخ حقوقیِ صحیح را یافته و به وظیفه سنتی خود در تطبیق رفتار یا موقعیتی جزئی با یک قاعده حقوقی کلی (یعنی قیاس صوری یا استدلال استنتاجی) عمل کند؛ بلکه باید با اِعمال آزادی عمل و فرا رف...

هدف: این مقاله با بهره‌گیری از روش فراترکیب، به‌دنبال ارائه دسته‌بندی جامعی از ویژگی‌های حکمرانی در مطالعات این حوزه است. روش: روش فراترکیب، انتخاب 468 مقاله و پژوهش مرتبط در سال‌های 1970 تا 2018 از نمایه استنادی Web of Science است که با به‌کارگیری این روش در نهایت 55 مقاله نهایی مبنای استخراج یافته‌ها قرار گرفتند. این پژوهش، کیفی بوده و در پارادایم تفسیرگرایی با هدف اکتشاف ویژگی‌های حکمرانی از...

رشد پیچیدگی در سازمان و تغییرات روزافزون در فعالیت­ و عملکرد شرکت­های تعاونی خدمات محور، توجه به اجرای مناسب مدیریت فرایند کسب­وکار در این شرکت­ها را به امری مهم بدل کرده­ است. به همین منظور، پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل عوامل کلیدی موفقیت در اجرای مدیریت فرایند کسب­وکار در شرکت­های تعاونی خدماتی شهر تهران انجام گرفت. این پژوهش از نظر هدف، بنیادی و روش مورد استفاده به شیوه ﮐﯿﻔﯽ و با رویکرد فراتر...

ناکامی نسبی پارادایم‌های اثبات‌گرایی و تفسیرگرایی در مواجهه با قدرت، با وجود توانمندی‌های زیاد آنها در پژوهش و توصیف و تبیین روابط آشکار و روبنای حوزه‌های اجتماعی مرسوم، توجه به پارادایم سوم (انتقادگرایی) را ضرورت می‌بخشد. امّا پارادایم انتقادگرایی نیز با وجود توان بالای خود برای نفوذ به زیر پوست مناسبات قدرتِ تنیده شده در واقعیت اجتماعی، از مشکل بزرگی رنج می‌برد و آن، نداشتن این پارادایم از روشی...

ماکس وبر از جمله بنیان­گذاران عمده در جامعه­­شناسی تاریخی است. او نه تنها دغدغه بررسی “تاریخی" مسائل اجتماعی را داشت، بلکه این امر را به­جد به­صورت "تطبیقی" پیگیری می­نمود و آثار خود را با محوریت سرمایه داری غربی و با تاکید بر فرایند عقلانی شدن  پی می‌گرفت. نکته اساسی که در این میان مطرح است، این است که وبر در تمام پروژه خود سعی نمود بین تفسیرگرایی در نظریه و کار تطبیقی در پژوهش، بین تفسیر و تب...

با گذار از رویکرد مکانیکی و روان­تنی به رویکرد روان­تنی اجتماعی، بیماری روانی به­منزلۀ پدیده­ای چند­وجهی و امری فرهنگی­­ـ اجتماعی درکانون توجه قرار گرفته است. این پژوهش درصدد است، با اتخاذ رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی، به کشف و بررسی دلالت­های ذهنی و معنایی تجربه و درک همراهان بیمار روانی بپردازد. داده­های این مطالعه کیفی ازطریق مصاحبۀ نیمه­ساخت­یافته گردآوری و از روش نظریه زمینه­ای برای تحلیل داد...

پژوهش‌های گوناگونی درباره شناخت نحوۀ رویارویی منتقدان و جریان‌های روشنفکری با غرب انجام شده است، اما در این مطالعه تلاش بر این است تا با استفاده از رویکرد تفسیری، گرایش‌های ذهنی دانشجویان درباره تمدن غرب را بررسی کنیم. پرسش اساسی که این مقاله در پی پاسخ‌گویی به آن است، این است که دانشجویان مورد مطالعه چگونه تمدن غرب را درک و فهم می‌کنند و معانی ذهنی برساخته آن‌ها در مورد تمدن غرب، براساس چه مدل...

این پژوهش درصدد است از رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی به کشف و بررسی دلالت‏های ذهنی و معنایی احساس ناامنی زنان در فضاهای عمومی شهر بپردازد. داده‏های این مطالعۀ کیفی از طریق مصاحبۀ نیمه‏ساخت‏یافته گردآوری و از روش نظریه مبنایی برای تحلیل داده‏ها استفاده شده است. به کمک روش نمونه‏گیری نظری و هدفمند با 27 نفر از زنان مصاحبه شد و درنهایت داده‏های گردآوری‌شده در قالب 10 مقولۀ محوری و یک مقولۀ هسته، کدگذا...

به‌نظر می‌رسد الگوی سنتی مهاجرت که مردان را گزینه‌های اصلی می‌دانست و زنان را تابع مردان، تغییر کرده است. ارزش‌گذاری مثبت تحصیلات و کسب تخصص به‌خصوص در کشورهای پیشرفته و دانشگاه‌های بزرگ باعث می‌شود که افراد امتیازاتی را برای موقعیت اجتماعی خود کسب کنند. افزایش میزان مهاجرت زنان ایرانی در سال‌های اخیر نگارندگان را کنجکاو کرد تا به دنبال دلیل این افزایش باشند. در مقاله‌ی حاضر بر آن بوده‌ایم تا ب...

جدل و کشمکش بین پژوهش های کمی و کیفی، سابق بس دیرینه، حتی قبل از کاربرد آنها در حوزه علوم اجتماعی دارد به طوری که طرفداران هر یک در تلاش برای اثبات حقانیت دیدگاه خود بوده اند. سیطره پژوهش های کمی که چندین دهه به جریان غالب و بلامنازع روش شناسی مبدل شده بود با ظهور جنبش فمینیستی و سایر جریانات اجتماعی و سیاسی، رو به کاستی گذاشت. از همان زمان، شاهد شکل گیری علایق اولیه به ترکیب روش های کمی و کیفی...