منوچهری دامغانی ( 432- ؟ هـ . ق.) بنابر شیوه ادبیان هم روزگار خود به شاعران عرب و شعر آنان توجه خاصی نشان داده است ولی تأثیر شعر عرب در کلام وی آنقدر برجسته است که او را از دیگر شاعران سبک خراسانی متمایز می کند. تأثیرپذیری منوچهری از شعر عرب به چند شکل بروز و ظهور پیدا کرده است. ساخت چندین قصیده براساس الگوی قصاید جاهلی: تقلید از شاعران خمریه سرا،  مانند امرؤالقیس و ابونواس. اقتباس یا ترجمة بعض...

نزاع فردگرایی و کل گرایی یکی از مباحث محوری فلسفه علوم اجتماعی است. در این مقاله مسایل جاری مطرح میان روشنفکران ایرانی مورد بررسی قرار می گیرد و پس از تعریف فردگرایی و کل گرایی و ذکر اهمیت بحث، سه نوع برهان هستی شناختی، معرفت شناختی، و معنایی در دفاع از فردگرایی تشریح می گردد. در ذیل برهان زبانی، اشاره ای مجمل به نحوه استفاده کل گرایانه یا فردگرایانه واژه ها در ادبیات کلاسیک ایران شده است. فردگ...

رودکی نظر به جایگاه رفیعش در ادب پارسی همواره مورد توجه شاعران، نویسندگان و مورخان عرب بوده است و به‌فراخور آثار و اشعارشان از جلالت قدر و علوّ مقام وی سخن گفته‌اند. از مهم‌ترین این شعرا و نویسندگان می‌توان به ابراهیم‌بن یحیی‌بن عثمان غزی، احمد‌بن عمر منیفی، نجاتی نیشابوری، ابوحیان توحیدی، عز‌الدین‌بن اثیر جرد جزری و یاقوت حموی اشاره کرد که در آثارشان دربارۀ رودکی سخن گفته‌اند. در بحث از جایگاه ...

اندیشه پست مدرن یکی از آخرین رهیافتهای فیلسوفان و مورخان در سالهای اخیر است. هرچند دوران آن به نظر برخی متفکران به پایان رسیده و عصر نگره های جدیدی آغاز شده است.پست مدرنیته از نقد مدرنیته می آید. هرچند در آغاز شکلی ادبی داشت اما توسط متفکران برجسته فرانسوی از جمله میشل فوکو، لیوتار، بودریار و ریچاردرورتی امریکایی ودر سالهای اخیر واتیمو از متفکران ایتالیایی به جهان شناسانده شد.اما این دسته از مت...

در جهان کنونی همکاری های منطقه ای در قالب سازمان های منطقه ای، ابزار مناسبی برای تبدیل تهدید ها به فرصت ها و تأمین بهتر منافع ملی کشورها محسوب می گردد. بر این اساس مناطق مختلف تلاش ها و تجربه های متفاوتی از همکاری های منطقه ای را به نمایش گذاشته اند. در این راستا بنظر می رسد که سیستم تابع خاورمیانه، با وجود گذشت بیش از نیم قرن از اولین تجربه همکاری و همگرایی منطقه ای در چارچوب اتحادیه عرب، یک ن...

زبان عربی از جمله زبان های زنده و پویایی است که به دلیل نزدیک بودن سرزمین های اعراب با دیگر اقوام، از زبان های دیگر تأثیر پذیرفته است که زبان فارسی نیز از آن جمله است. موقعیت جغرافیایی و نیز حکومت های مقتدر ایران باستان و نفوذ این دولت ها در سرزمین های پیرامون و نیز روابط تجاری و بازرگانی از جمله عوامل موثر این امر هستند. روشن ترین انگیزه وام گیری، برآوردن نیاز ها و پر کردن جاهای خالی در دستگاه...

گفت‌وگو همزاد با آفرینش بشر در سرشت و طبیعت انسان تکوین یافته و جایگاه و اهمیت آن با رفعت و عظمت انسان پیوند ناگسستنی یافته است. انسان از گاهی که به سطحی از زندگی اجتماعی دست‌یافت و تنوع و اختلاف در دیدگاه‌ها و برداشت‌هایش نمایان شد در حقیقت پای به عرصه گفت‌وگو با دیگران گذاشت. در طول تاریخ، متفکران و اندیشمندان هرکدام از دریچه‌ای به این مهم پرداخته‌اند؛ اما وجه مشترک همه پژوهش‌ها جز ضرورت اصل ...

هدف اصلی مقاله حاضر، که به روش مطالعهً اسنادی تهیه شده است، بررسی و تحلیل جامعه شناختی رویکردهای عربی به جامعهً مدنی است. این مقاله خود را به ادبیات جامعهً مدنی متمرکز می کند و بدین منظور، ابتدا سئوالا ت اساسی که از سوی متفکران اجتماعی غربی در باره ی امکان تحقق جامعهً مدنی در کشورهای اسلا می- عربی خاورمیانه مطرح گردیده اند، مرور می شود و سپس رهیافت های بومی، که  تلا ش  می کنند به سئوالا ت م...

پس از اعلامیه‌ی بالفور که دولت انگلیس در آن، وعده­ی تشکیل یک دولت یهودی در سرزمین فلسطین را داده بود، یهودیان به پیاده کردن نقشه­ی خود در این سرزمین پرداختند. از جمله اقدامات آنان در این زمینه، خرید زمین از اعراب و تشویق یهودیان جهان برای کوچ به سرزمین فلسطین بود. برخی از شاعران و متفکران عرب، این خطر را به‌خوبی احساس می­کردند. ابراهیم طوقان، شاعر مبارز فلسطینی، از جمله شاعرانی است که سهم به‌سز...

یکی از اهداف مطالعات فرهنگی بین‌المللی شناخت هر چه بهتر فضای مناسبات جهانی و تحلیل پدیده‌ها و جریان‌های فرهنگی مؤثر بر جوامع است. از آنجایی ‌که جریان‌ها و تحولات کنونی جوامع دارای عقبه‌ی تاریخی است، شناخت و تحلیل آنها هنگامی کامل‌تر، واقع‌بینانه‌تر و سودمندتر است که درک عمیق‌تری از حوادث و تحولات تاریخی این جوامع داشته باشیم. یکی از حوزه‌های فرهنگی بسیار ناشناخته در مجامع علمی کشورمان، مسئله‌ی ...