یکی از کسانی که نظریه تخیل را در دوره رمانتیسم تثبیت نمود، ساموئل کالریج است. وی با تمایز میان خیال و تخیل، به رابطه تخیل هنری با زبان نمادین و سمبولیسم هنری پرداخته و تخیل را واجد خصلتی الوهی دانسته، مدعی است طبع معنوی انسان در تخیل او محقق می‌شود. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، در صدد است ضمن تبیین نظریه کالریج، کاستی های دیدگاه او را مورد بررسی قرار داده، به این پرسش پاسخ دهد که چه نسبتی بی...

در این جستار برآن بوده ایم تا به بررسی و تحلیل سمبولیسم در شعر معاصر فرانسه و ایران بپردازیم. گرچه مبنای کارما براساس تطبیق یا مقایسه ی محض و مطلق نبوده است٬ لکن به خاستگاه های فرهنگی-اجتماعی متفاوت آنها و ساختار و محتوا و نگرش متفاوت شعر سمبولیستی فرانسه و ایران اشاره نموده ایم و نشان داده ایم که مبنای شعر سمبولیستی فرانسه٬ بیش از آنکه براساس نماد و سمبول قرار داشته باشد٬ به دنبال ارائه ی توصی...

نماد پردازی، هنر بیان افکار و عواطف به صورت غیرمستقیم است و در واقع ابزاری است که برخی از پدیدآورندگان آثار برای عمق بخشیدن به اثر خود و انعکاس امور درونی، ذهنی و حالات عاطفی خود به کار می گیرند. بزرگ علوی به عنوان یکی از نویسندگان برجسته معاصر، در داستان های خود از جمله داستان کوتاه «گیله مرد» از نماد و نمادپردازی به کرات و مرات بهره می برد. گیله مرد، اثری است با درونمایه اجتماعی- سیاسی به سبک...

از میان منتقدان و شاعران نوگرای ادبیات معاصر عربی که در حال حاضر در قید حیات است و شهرتی بس جهانی دارد، علی احمد سعید اسبر معروف به ادونیس است. ادونیس در سال 1930 میلادی در روستای قصابین شهر لاذقیه در سوریه به دنیا آمد و پس از گذراندن چند سال از عمر خود در زادگاهش، آن جا را برای همیشه ترک گفت و رحل اقامت خویش را در لبنان افکند. وی به دلیل گرایش های متفاوتی که به مکتب های مختلف (رئالیسم، رمانتیس...

در قرن بیستم که سمبولیسم با تأثیر فرهنگ اروپایی به ادبیات و اشعار عربی نفوذ نمود ، شعرای بسیاری مثل «ادیب مظهر»، «سعید عقل»، «سیّاب»، «خلیل حاوی»، «عبد الوهاب البیاتی» و محمود درویش به این عرصه پای نهادند. رمز یکی از شیوه های زبانی شعر ست به شرط آنکه تبدیل به معما نگردد بلکه باید با تأمل و تفکر مضمونش را آشکار کرده و از ورایش خبر دهد. در مورد عوامل سرودن شعر رمزی باید گفت، بخشی از این شعر مربوط ...

سیدحسن حسینی از جمله شاعرانی است که پرورده ی انقلاب و جنگ بود و شعرش از متن فرهنگ تشیّع و جریان-های انقلاب و هیجان های جنگ می جوشید. شعر او شعری آرمانگرا و مذهبی است که در تلفیق فرم و محتوا تلاش می کند. مضامین متنوع و متفاوتی چون؛ ادبیات پایداری، طنز، مدح و مرثیه، اخلاق، عشق، مباحث مذهبی چون کربلا و عاشورا در متن آثارش نشان از علاقه وی به مضامین و موضوعات گوناگون دارد. او خود را به مانند بسیاری ...

هنر از بارزترین جلوه های اسرارآمیز فرهنگ بشری و از مظاهر برجسته فرهنگ و تمدن انسانی و یکی از بهترین راه ها برای معرفی دین، حکمت معنوی، عرفانی، فرهنگ دینی و تبیین سیره انبیا برای انسان معاصر است. این نکته ای است که در پژوهش های دینی و در کلام جدید باید مورد توجه قرار گیرد. از نظر دین شناسی، هنر از مهمترین راههای شناخت و معرفی انبیای الهی، به ویژه رسول اکرم (ص) به جهانیان نیز هست. البته هنر و زیب...

به طور کلّی، دو زبان فارسی و عربی از گذشته های دور از رابطه ای تنگاتنگ برخوردار بوده اند و فرهنگ و زبان دو ملّت در زمینه‎های مختلف بر یکدیگر تأثیر و تأثّر متقابل برجای گذاشته و این رابطه هم چنان در درازای سده های طولانی ادامه داشته است و پیوسته ادیبان و سرایندگان فارسی و عربی از ثمرات اندیشه و تراوش افکار یکدیگر بهره برده‎اند.جدای از این، اندیشه وران این دو زبان، در سده ی معاصر از مکتب های ادبی غر...

نمایشنامه نویسی از دیرباز، یکی از جنبه های مهم ادبیات بوده است که در دوره ی معاصر نیز جایگاه والای خود را در کنار شعر و داستان حفظ کرده است. نمایشنامه نویسی در گذر زمان تحت تأثیر مکاتب گوناگون ادبی قرار گرفته است و ادیبان برای بیان احساسات و عواطف درونی و بررسی مشکلات جامعه و بشریت، از آن استفاده کرده اند. یکی از این مکتب ها، مکتب سمبولیسم (نمادگرایی) است. نمایشنامه نویسان نمادگرا، همواره علاقه...