اسطوره،روایتی از سرگذشت قدسی آدمی است که از آغاز خلقت آدمی با او همراه بوده و خود را در مظاهر گوناگون مربوط به تمدن نشان داده است. شاعران پارسی زبان در طول اعصار مختلف، انواع گوناگون اساطیر را به انحاء مختلف و با هدف های گوناگون به کار گرفته اند و گاه با استفاده از قدرت تخیل و با توجه به نیاز اجتماع زمان خود، دست به بازآفرینی آنها زده اند. قصیده، قالب غالب در دوره غزنوی و سلجوقی است و ناصرخسرو،...

چگونگى دگردیسى و جابه‏جایى در اساطیر، موضوعى مهم در بازشناخت آن‏هاست. اساطیر در گذر زمان از شکل و کاربرد ویژه خود فاصله مى‏گیرند و دست‏خوش تحوّل و دگرگونى مى‏شوند. این تحوّل و دگرگونى در اساطیر، خود را به صورت تغییر فرم، بیان، ساختار و کاربرد خود را نشان مى‏دهد. پى بردن به چگونگى این دگرگونى‏ها، به ما در شناخت صورت اصلى اساطیر کمک مى‏کند. در اسطوره "ضحّاک" که یکى از کهن‏ترین و رمزآلودترین اساطیر ا...

نخستین و برترین ویژگی حماسه‌های طبیعی و ملی، اساطیری بودن است و ویژگی سرشتینه اساطیر، خارق‌العادگی. بنابراین حماسه‌ها از راه پیوند با اساطیر، و اساطیر از راه همبستگی با خوارق عادات، قداست پیدا می‌کنند. روایتگران حماسه‌ها نیز برای برانگیختن توجه و احساسات مخاطبان خود به رنگ‌آمیزی و جلا دادن خوارق عادات و بزرگ‌نمایی در حماسه‌ها می‌پردازند. دانسته است که هر ملتی دوست دارد قهرمانان ملی خود را در مق...

امروزه به تأثیر از عصر نوگرایی، نویسندگان در رمان‌هایشان صرفاً به بازروایی اساطیر گذشته نمی‌پردازند، بلکه از آن‌ها الهام می‌گیرند، ساختارشان را دگرگون می‌کنند و با اساطیر دیگر درمی‌آمیزند. نویسندگان در ارتباط بینامتنی با اسطوره‌ها، هم به الگوی خدایان و قهرمانان نخستین دست می‌یابند و هم در برخورد با مضامین اسطوره‌ای، آن‌ها را به دلخواه تغییر می‌دهند و از اسطوره‌ای به اسطورة دیگر می‌پیوندند. نگارن...

چکیده کتاب شناسی توصیفی- تحلیلی اساطیر ایران، هند، بین النهرین، چین و ژاپن در زبان فارسی (1300-1389) به وسیله ی عظیم جبّاره ناصرو از آغاز دهه ی سی تاکنون کتاب های متعددی در زمینه ی اساطیر ملل مختلف به ویژه ملل مورد بررسی در این رساله، به نگارش درآمده؛ اما هیچ مرجعی این آثار را معرفی و نقد نکرده است. در رساله ی حاضر، کتاب هایی که درباره ی اساطیر مناطق ایران، هند، بین النهرین، چین و ژا...

گرشاسب در اوستا بزرگترین پهلوان میباشد. وی در اوستا اعمال پهلوانی زیادی انجام میدهد از جمله کشنده اژدهای سرور، گندرو، پسران پثنه و از بین برنده پلیدیها و یاران پلیدی و پلشتی میباشد. با وجود بزرگی و عظمت گرشاسب . وی توس پری(خن ثئیتی)فریب خورده، مرتکب گناه میشود. گرشاسب به سبب اعمال پهلوانیش به دوزخ نمیرود و بخاطرگناهش به بهشت هم نمیرود بنابراین، پس از مرگ تا رو تن پسین در عالم همتگان میماند. در ...

آب و آتش، به عنوان دو عنصر اصلی سازنده جهان هستی جایگاهی ویژه در فرهنگ ایران و ویتنام دارد. در اساطیر هر دو کشور روایاتی نقل شده که اهمیت آن دو را در لایه های مختلف اندیشه و باورهای موجود در این دو اقلیم نشان می دهد؛ از جمله در اسطوره آفرینش، آب و آتش در اساطیر ایران دو آفریده ی اهورامزدا برای مبارزه با اهریمن اند، و در برخی اساطیر ویتنام آب باران مایه ی حیات و عنصر جدا کننده ی آسمان از زمین شم...

در حماسه های کهن و باورهای عامه ی مردم ایران زمین در اغلب موارد از دیوان به عنوان موجوداتی غول آسا، ترسناک و زیانکاری که یار و یاور اهریمن بوده و همواره درصدد آسیب رسانیدن و ایجاد فساد و تباهی در جهان اهورایی اند یاد شده است.در حماسه فردوسی کارهای متفاوت و گوناگونی به آنها نسبت داده شده که برای اذهان بشر امروزی محیرالعقول و شگفت انگیز است. بخش نخست این مقاله در بیان ماموریت و مسؤولیت هایی است ک...

کردارشناسی اژدهای گندرو و جستجوی سیر تحول او در اساطیر هند و ایرانی، مسئل? اصلی این پایان نامه است. در این جستار، پس از مقدّماتی، فصل اول به بررسی گندرو در متون اساطیری و حماسی، اختصاص داده شده است. در این بخش، اصالت روایت اوستا دربار? گندرو، عدول نسبی کتب عهد میانه از اصل روایت، روند استحال? گندروی اژدها و تبدیل او به شکل انسانی در کتب عهد اسلامی (خصوصاً شاهنام? فردوسی)، بررسی شده و به تحلیل...