هدف مقالۀ حاضر رویکردی است به کتاب «حافظ چه می‌گوید؟» نوشتۀ احمد کسروی، که در آن به اعتراض و انتقاد از شخصیت و شعر حافظ، زبان گشوده همۀ ستایش‌هایی که از حافظ شده مایۀ گمراهی ایرانیان دانسته و گفته‌های حافظ را در هم و پریشان خوانده و با نوشتن این کتاب، به گفتۀ خود، کوشیده تا زحمت ایرانیان را کم کند و چاره‌ای برای گمراهی‌شان بیندیشد. در این مقاله نگارنده با توجّه به مرقومات موجود در نقد کتاب مذکور...

سنّت،اساس بنای استوار شعر است و هر شاعری متأثر از سنّت ادبی و اشعار پیشینیان است.این تأثیرپذیری در شعر برخی شاعران کم و در شعر برخی،پررنگ است.شفیعی از شاعرانی است که اشعار پیشینیان و جلوه‌های آن در شعر او پر‌رنگ‌تر از اغلب شاعران معاصر است.او به سبب دلبستگی به میراث کهن ادب فارسی،از شاعران پیشین متأثر شده است.در این میان،حافظ نقشی برجسته در ذهن و زبان شفیعی‌کدکنی دارد.شفیعی،شیفتة‌ حافظ است و این ...

هنرورزی­های زبانی و معنایی حافظ نوعی رستاخیز شعری است که گاه سخنش را چنان رازآلود و پیچ در پیچ نمایانده که تفسیرها و تعلیقات فراوان بر شعرش به طور عام و برخی از بیت­هایش به طور خاص صورت گرفته است. این رازآلودگی به دو سطح واژگانی و ترکیبی مربوط می­شود. در رنگین کمان شعر حافظ ده بیت هست که خواجه لفظ پرگار را در آنها به کار گرفته است و در این مقاله از آنها به عنوان «بیت­های پرگاری» حافظ یاد می­شود...

در این مقاله، زیبایی شناسی دینی غزلیات حافظ مورد مطالعه و ارزیابی قرارگرفته است. سؤالات تحقیقی این مقاله در قالب جمله های اثباتی زیر قابل دسته بندی می باشند: ا- زیبایی شناسی دینی حافظ از "نوع " نگاه او به جهان نشأت می گیرد. 2- زیبایی شناسی دینی حافظ مهمترین عامل سازگاری او با محیط است. 3- قرآن، حدیث و سیرهء معصومین از منابع سرشار در تبیین زیبایی شناسی دینی هستند. 4- مرکز ثقل زیبایی شناسی دینی...

بی شک شعر حافظ چونان منشوری است که از هر زاویه ای به شعر او نگاه شود، جلوه ای از شعر او نمایان می شود. این تجلّی های گوناگون در تمام ابعاد شعر حافظ قابل مشاهده است. در این مقاله با بررسی پیشینه ی معانی پیشنهادی شارحان و حافظ پژوهان، کوشش شده است که به این پرسش، پاسخ داده شود که آیا خرابات مغان در شعر حافظ طبق گفته ی دیگران، به معنی مطلق میکده است و یا معنی دیگر آن، یعنی آتشکده ی زردشتی، ارجح تر ...

به حافظ، خواجه گفته اند ازآن رو که گاه از شغل دیوانی و وظیفه سلطانی بی نصیب نبوده و ازسوی دیگر، بخشی از اشعار او بازتاب اوضاع روزگار خویش است. پس نباید حافظ را از اندیشه، اندرز یا فلسفه سیاسی بی بهره دانست هرچند از او چیزی در باب سیاست به میان نیامده است! بنابراین، جست وجوی محورهای اصلی فلسفه سیاسی حافظ، مسئله اساسی پژوهش است (سؤال). به نظر می رسد حافظ به سبب قریحه شاعرانه، ترس زمانه و اندیشه م...

رمان «عصفور من الشرق» از توفیق الحکیم و داستان بلند «قندیل ام هاشم» از یحیی حقی هر دو از آثار به نام ادبیات معاصر عرب هستند که اتفاقا هر دو، چالش های روابط میان شرق و غرب ر ا به تصویر کشیده اند. اما علی رغم نگارش این دو رمان به فاصله ای نزدیک از یکدیگر (دهه 40 و آغاز دهه ی 50) و همچنین محوریت روابط شرق و غرب در هر دو، تفاوت های زیادی در ساختار هر دو رمان و نحوه ی ارائه ی مضمون اصلی در آنها، به ...

افسانه شهرزاد، مشهورترین افسانه هزار و یک شب ، الهام بخش آثار ادبی فراوانی در ادبیات عرب بوده است. توفیق حکیم با الهام از این اثر، نمایش نامه زیبای خود را با نام شهرزاد آفرید که نقادان ادبی آن را شاهکاری در نمایشنامه نویسی دانسته اند. توفیق حکیم ،شخصیت شهرزاد را ژرف ساخت نمایش نامه خود قرار داده و با تصرفی ادیبانه در آن، به نمایش نامه خود صورت نمادین بخشیده و هزار و یک شب را در حد اعتلای عظمت ف...

مسئله اصلی این پژوهش، بازنمایی مفهوم طنز، هزل و هجو درروزنامه ی توفیق در سه دوره ی انتشار این نشریه است.در این تحقیق، از هر دوره ی روزنامه ی توفیق، ده شماره به عنوان نمونه به روش تحلیل محتوای کیفی مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از نظریات مربوط به کارناوال، رمان رابله ای وخنده باختین به این سوال پاسخ خواهیم داد که "مجله ی توفیق چگونه شرایط اجتماعی و سیاسی جامعه ی ایران را در غالب طنز یا هزل و...

ادبیات مقاومت فلسطین که به دنبال اشغال این سرزمین شکل گرفت، به عرصه ای برای ظهور و فعالیت بسیاری از شاعران تبدیل شد. هر کس که در خود اندک مایه ای شاعرانه دید برای نشان دادن احساس خود نسبت به اشغال فلسطین به سرودن شعر در این باره پرداخت. میزان موفّقیت هر شاعری به اقبال شعرش از سوی مردم و تأثیرگذاری او بر مخاطبان بستگی دارد و این موفّقیت در میان شاعران مشهور مقاومت متفاوت است. توفیق زیّاد از جمله اد...