عنصر داستانی طرح از زمان ارسطو تاکنون مورد توجه صاحب نظران بوده است و طی قرن ها و دوره های مختلف دیدگاههای گوناگونی درباره آن مطرح شده است.تا این که در عصر جدید، به دلیل توجه صاحب نظران عرصه داستان به این عنصر، هم از نظر ساختار و هم از نظر محتوا، و طرح مباحث تازه و دقیقی در این مورد، این عنصرجایگاه واقعی خود را در میان سایر عناصر داستانی باز یافته است. این در حالی است، که قرآن کتاب آسمانی مسلم...

مقاصد الاولیا فی محاسن الانبیا زندگینام? پیامبران است و در لابه لای داستان های مربوط به پیامبران روایات و احادیث و آیات متعددی آورده است وقتی به زندگی پیامبر (ص) می رسد مختصری هم درباره ی خلفای چهارگانه و جنگ های حضرت علی پرداخته است و در مابین این مطالب به داستان های فرعی دیگری نیز اشاره شده است و نویسنده هر چند سعی کرده که کتاب شکل داستانی و روایت گونه داشته باشد ولی به دلیل مقید بودن یه مستن...

قصاید مصنوع که بیشتر در آنها قواعد عروض و قافیه و صنایع شعری طرح می شود، یکی از شیوه های ارائه ادب تعلیمی است که سرایندگان آنها در سایه عرض هنر، به آموزش هنرهای ادبی نیز توجه کرده اند. در پژوهش های محقّقین تا کنون تعریفی دقیق از قصیده مصنوع و انواع آن داده نشده و اغلب، این نام را هم بر منظومه های وزنیّه، هم بر بدیعیّه ها و هم بر قصاید مُوَشَّح نهاده اند. در این مقاله ضمن تعریف قصیده مصنوع و تفکیک انوا...

ابن ابی الحدید؛بزرگ و نامی اهل تسنن قرن هفتم هجری ‘ هفت چکامه زیبا در مدح علی (ع) سروده است که به ((قصاید علویات سبع)) شهرت دارد.شاعر در این قصاید به گونه ای چهره پرفروغ آن حضرت را به تصویر کشیده است که در وصف نمی گنجد. در این نوشتار با ذکر نمونه هایی از ابیات این قصاید به تبیین و نقد و بررسی اهم موضوعاتی که شاعر در این اشعار درباره مقام شامخ علی (ع) مطرح کرده ‘ پرداخته شده و دورنمایی از چهره ...

کمال الدین اسماعیل اصفهانی از شاعران و قصیده سرایان معروف اواخر قرن ششم و نیمه اول قرن هفتم هجری است، وی در آوردن معانی دقیق مهارت دارد به همین دلیل ناقدان سخن به او لقب خلاق المعانی داده اند. در این تحقیق، با مراجعه به تذکره ها و کتاب های تاریخ ادبیات سعی شده به شرح احوال و اوضاع زمانه و سبک شاعر پرداخته شود و همچنین با مراجعه به فرهنگ لغات و اصطلاحات و کتب علوم بلاغی و دیگر منابع کتابخانه ای،...

چنان‌که از عنوان برمی‌آید، مسألة اصلی مقاله تعیین نقش سنائی در تاریخ تحول قصیدة فارسی است؛ نقشی که به همان اندازة «تحول در غزل فارسی» مهم است. با وجود تحقیقات پراکنده‌ای که در پیشینة تحقیق بدان‌ها پرداخته-ایم، هنوز جای تحقیقی که این بُعد شخصیت شاعری سنائی را آشکار کند، خالی بود. بدین منظور قصاید او را در دو سطح ساختار صوری (ناظر بر فرم) و نظم گفتمانی (معطوف به محتوا) بررسی کردیم و در مقایسه با س...

جمال الدین از بزرگان شعرای عراق و سخن سرایان نامور قرن ششم است و اشعارش حاوی عمده ی فنون نظم از غزل و مدح و حکمت و رعظ می باشد و غالباً لطیف و دلکش است و گاهی نیز مضامین دلپسند دارد و با آنکه نتایج طبعش آب روان را ماند و آثار تکلف در آنها کمتر محسوس است از تأثیر قواعد بلاغت و صناعت سازی فکر هم عاطل نیست و ب آن همه دقایق به سهولت عبارت و سادگی ترکیب ممتاز است. او در فن قصیده سبک خاص ندارد و بیشتر...

حسّان العجم افضل الدّین بدیل بن علی خاقانی، یکی از چیره دست ترین قصیده سرایان زبان فارسی است که در حدود 520 هجری در شروان (در جمهوری آذربایجان کنونی) به دنیا آمد. پیچیدگی سخن خاقانی و ناگشوده های زبانی او سبب شده است که شارحان دیوانش، در معنی گذاری و شرح شماری از ابیات همسو و هم نظر نباشند و در این باب، اقوال و آراء ناهمگون داشته باشند. در این رساله ابتدا مباحثی در مورد مبانی شرح نویسی و ویژگی ...

بررسی نحوه ی کاربرد تمثیل در قصاید خاقانی توسط فرشته محمدزاده تمثیل یکی از اصطلاحات پر سابقه، گسترده و پرکاربرد در میان شاعران است. به طوری که بسیاری از شاعران در دوره های مختلف شعر فارسی، بیش و کم آن را به کار برده و آن را به عنوان وسیله ای برای محسوس کردن و قابل درک نمودن اندیشه ها و سخنان خود قرار داده اند. یکی از شعرای توانای زبان فارسی که به شیوه ای بسیار هنرمندانه،این اصطلاح را...

این رساله درصدد برجسته نمودن مختصات سبکی قصاید آذر و شیوه های خاص او در سطح لغوی ، نحوی ، ادبی و نارساییهای شعر وی می باشد ، شیوه ی شاعری وی عمدتا بر تسامح و تساهل بیش از اندازه در به کارگیری لغات ، حذف اجزای جمله بدون قرینه ، به کار گرفتن کلمات تکراری قافیه و نارساییهای وزن استوار است . دو سوم قصاید وی چه در ظاهر و چه در محتوا تقلیدی هستند . پریشان فکری و تشتت آرا تنها مشخصه قصاید وی در سطح فک...