مثنوی معنوی از شگرف ترین آثاری است که پیوسته مورد نقد و تحلیل قرار گرفته است. یکی از ویژگی های منحصر به فرد این شاهکار ادبی، وحدت «ساختاری ـ واژگانی» جمله های همسانی (توازن نحوی و واژگانی) است. منظور از جمله های همسانی، جمله های مرکبی است که جمله واره هایشان با هم، رابطة همپایگی، تفسیری، بدلی یا تأکیدی دارند و هر یک از این جمله واره ها ممکن است مرکب وابسته باشند. باید اعتراف نمود که به نقش الگو...

این پژوهش بر آن است تا مسئلة جابه‌جایی بندهای موصولی در زبان فارسی امروز را بر اساس دستور کلام توصیف و تبیین کند. در پدیدة مذکور، بند موصولی از مجاورت اسم ­هسته به جایگاهی در انتهای جمله جابه‌جا شده و ساختی  گسسته را به وجود می‌آورد. مشاهدة نمونه­های مختلف از گونه‌های موصولی در فارسی امروز نشان می­دهد که پدیدة جابه‌جایی ویژگی عام بندهای موصولی می‌باشد. بر اساس دستور کلام، عناصر متعلق به دستور م...

موضوع مقولۀ دستوری «وید» در زبان روسی و «نمود فعل» در زبان فارسی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و با توجه به نوعِ ساختار و بافت زبانی هریک از این زبان ها، ابزارهای بیان این مفاهیم نیز در آن ها متفاوت است. مقولۀ «نمود» در تمام زبان­های دنیا وجود دارد و تمام مفاهیم و معانی نمودی از ذهن انسان سرچشمه می گیرند. ذهن بشری برای اینکه این مفاهیم را در قالب زبان و کلام متجلی کند، با توجه به ویژگی های ذهنی...

استعارة دستوری در مقالات پژوهشی پزشکی: بررسی مقایسه­ای مجلات ایرانی به زبان انگلیسی و مجلات انگلیسی/ آمریکایی*   نسرین صیفوری[1] عباسعلی رضایی[2] آقا فاطمه حسینی[3]   تاریخ دریافت: 4/12/91 تاریخ تصویب: 27/11/92   چکیده استعارة دستوری مهم‌ترین ویژگی گونة علمی زبان انگلیسی به حساب می‌آید که باید به‌طور مناسب، بجا، و در دفعات کافی به کار گرفته شود، در غیر این صورت زبان به نوع محاوره‌ای نزدیک می‌شو...

زبان فارسی از گونه ی زبانهای ترکیبی به شمار می آید . در این دسته از زبان ها ، تکواژهای اشتقاقی نقش فراوانی در واژه سازی بر عهده دارند . در این مقاله از دو پسوند« ـَ ک » و « ـ وک » سخن به میان آمده که در منطقۀ مهارلوی شیراز رواج فراوان دارد؛ در حالی که در کتاب های دستوری کمتر نشانی از این کارکردها می یابیم. در این مقاله برآنیم که این دو پسوند را مورد بررسی قرار داده مقوله ی دستوری تعدادی از واژه ...

از جمله مهم ترین دغدغه­های مدرسان و پژوهشگران فعال در حوزه ی آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان، آموزش زمان های دستوری است. اولویت­بندی زمان های دستوری براساس «بسامد تکرار» می تواند تا حد زیادی به تسهیل یادگیریِ زبان آموزان کمک نماید. در این پژوهش، مقایسه ی میزان بسامد زمان های دستوری در دو گونه ی «فارسی نوشتاری» و «فارسی گفتاری» صورت پذیرفته است. بدین منظور، گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی دان...

انسجام یکی از مهمترین ویژگی های ایجاد یک متن روان است. مترجم باید با یافتن معادل های مناسب، معنای متن مبدأ را به متن مقصد تا حد امکان کامل منتقل کند. در بررسی حاضر ، پژوهشگر به شناسایی و معرفی متداول ترین استراتژی های به کار رفته در ترجمه ی عناصر دستوری انسجام در رمان "ناطور دشت" اثر"جی دی سلینجر" پرداخته است. این بررسی بر اساس تجزیه و تحلیل مجموعه ای از عناصر دستوری انسجام در انگلیسی و معادل ه...

علم بلاغت محصول تدبر مسلمانان در کلام الله است و موضوعش بررسی محاسن و معایب کلام است. از آن جایی که زبان قرآن مطمح نظر بوده ، همیشه تمرکز بر زبان عربی بوده است. در زبان فارسی این امر مخصوصا در علم معانی بیشتر از دیگر شقوق بلاغت چون بدیع و بیان آزاردهنده است چون علم معانی ارتباط تنگاتنگی با نحو دارد. به نظر ما علم معانی موجود در زبان فارسی مفید نیست چون عمیقا تحت تاثیر بلاغت عربی است و ربطی به ز...