در مباحث معناشناسی قرآن کریم، سیاق به عنوان قرینه اصیل کلامی اهمیت ویژه ای دارد، که در آن، معنا از طریق قرینه های لفظی، حالی و عقلی به دست می آید. شیخ ابوالفتوح رازی در فهم معنای آیات در تفسیر روض الجنان، به پدیده سیاق در انواع مختلفش اهمیت قائل شده است، در نوع لفظی سیاق به انواع متصل آن که شامل قرینه های مقدم، مؤخر و مکتنف بوده و سیاق منفصل(قرآن به قرآن) پرداخته، هم چنین به سیاق حالی و سبب نزو...

مفسران گرانقدر قرآن کریم از صدر اسلام تا کنون تلاش های فراوانی برای تفسیر قرآن کریم وفهم وارائه معنای مراد خداوند تعالی از قران داشته اند. در این راه با استفاده از احادیث پیامبر گرامی اسلام (ص) ودیگر بزرگان و مراجعه به شأن نزول ها ؛ از علوم عقلی ونقلی وادبی نیز در این جهت بهره برده اند. یکی از راههای بسیار موثر ومطمئن برای رسیدن به معنای واقعی  قرآن کریم، توجه به سیاق آیات آن است. گاهی یک کلمه...

هر قاعده ای خصوصیات وممیزات ویژه ی خود را دارد که سیاق فاقد آن ویژگیها است، لذا نمی توان آن را یک قاعده نامید؛ ماهیت سیاق و نوع دلالت آن با توجه به آراء ونظرات مفسرین قرآن کریم، زبان‌شناسان ولغویین، علمای علوم بلاغی، ادبا ، فقها واصولیین ، قابل اثبات است. بزرگترین دلیل وشاهد بر اینکه سیاق ماهیتاً دلالت است نه قاعده این است که مفسرینی مانند ابن جریر طبری، علامه طباطبائی و شهید صدر بااینکه به سیاق...

وجود آیات متشابه که از واقعیت‎های مورد اذعان خود قرآن است، به‎خاطر طبیعت متشابه‎بودن مدالیل آن‎ها، زمینه را برای تأویل نادرست و کژتابی‎های فکری و رفتاری فراهم می آورد که از منظر قرآن با ارجاع آن‎ها به آیات محکم و نیز مراجعه به اهل بیت (علیهم‌السلام)، می‎توان تأویل صحیح از آن‎ها را به‎دست داد. از سوی دیگر، بخشی از روایت‎های تفسیریِ موجود از امام رضا (علیه‌السلام) به تاویل آیات متشابه اختصاص یافته...

استفاده از سیاق امری عقلایی بوده و حجیت آن از باب حجیت ظهور می‎باشد و مفسران از آن به طور گسترده و به صورت‎های گوناگون در فهم کلام الهی بهره می‎برند. این مقاله در پی بیان قرینیت سیاق در فهم کلام الهی از منظر علامه محمد حسین فضل الله می‎باشد. از نظر ایشان سیاق را می‎توان به چهار دسته سیاق کلمه، سیاق آیات، سیاق سوره و سیاق قرآنی تقسیم کرد. هر یک از این اقسام کاربردهای فراوانی در تفسیر «من وحی ال...

سیاق از مقولۀ دلالتهای عقلی و بهترین قرینه در کشف دقیق معانی آیات برای مفسرین، زبان شناسان وعلمای بلاغت می­باشد. مساله اصلی این پژوهش نیز تبیین، ارزیابی و چگونگی کاریرد آن در کتاب التعبیر القرآنی به قلم ادیب عراقی، فاضل صالح السامرایی بوده که با استقراء و گزینش برخی آیات از قرآن کریم انجام گرفته­است. وی با هدف نشان دادن جلوه­های ادبی اعجاز قرآن ضمن رد مساله تکرار به بیان اسرار آیات متشابه پرداخ...

هدف: این پژوهش با هدف تبیین نگاه تمثیلی علامه طباطبایی پیرامون داستان ابلیس صورت گرفته است. روش: تحقیق حاضر به روش تحلیل عقلی و نقلی مموضوع پژوهش را بررسی کرده است. یافته‌ها: علامه با پذیرش وجود تمثیل در زبان قرآن، فهم حقایق موجود در بعضی آیات را منوط به بیان تمثیلی دانسته و با سه دلیل «سیاق متن قرآن، دلیل عقلی و دلیل روایی»، تمثیلی بودن داستان ابلیس را اثبات کرده‌اند. از نظر ایشان، اگرچه داستا...

چکیده بخشی قابل‏ملاحظه از آثار شیخ بهایی در‏حوزۀ حدیث، به دو موضوع نقد و فهم حدیث اختصاص یافته است. این دانشمند در بخش نقد حدیث، اسنادی را بر‏پایۀ علوم رجال و درایت نقد کرده است. وی در‏حوزۀ فهم حدیث، از علومی چون لغت، نحو، فقه، اصول فقه، تفسیر، کلام، اخلاق و عرفان بهره برده و احادیث را بر‏اساس اصولی مانند التزام به ظاهر متن، فهم عرفی، سیاق، فهم مشهور، آیات مرتبط، روایت‏های مشابه، احادیث عامه، آ...

بررسی سبب نزول آیه ولایت - مائده، 55 - و اثبات نزول آن درباره علی (ع) است. نویسنده، با استناد به روایات، نزول آیه ولایت را در شأن علی (ع) بر می شمارد و زمینه هایی نزول آیه ولایت، داستان اعطاء خاتم، نظریات دیگر در خصوص سبب نزول این آیه، استشهاد به سیاق آیات، اشکالات و شبهات وارده بر نزول آیه ولایت درباره علی (ع) را به تفصیل مورد نقد و بررسی قرار داده و اثبات کرده است که آیه ولایت بر اساس روایات ...

مطالعه حاضر به منظور بررسی چگونگی برخورد مترجمان در مواجهه با متونی در سیاق های کلام متفاوت می باشد. این پژوهش به تأثیر ویژگی های زبانی مربوط به هر سیاق کلام بر عملکرد مترجمان پرداخته است. در این تحقیق راهبردهای ارائه شده توسط نیومارک (1988) به عنوان مناسب ترین مدل برای تجزیه و تحلیل متون به کار گرفته شده است. دو ترجمه در دو سیاق کلام ادبی و فلسفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور افزایش قاب...