گرایش عمده مخاطبان ایرانی به استفاده از شبکه‌های ماهواره‌ای، لزوم مطالعه پیام‌های ارسالیِ این شبکه‌ها را، از طریق واسازی پیام و کشف مفروضات بدیهی انگاشته شده آن‌ها، ایجاب می‌کند. بر این اساس پژوهش حاضر با مدنظر قرار دادن برنامه‌های تولیدی شبکه «من و تو» و تحلیل گفتمان آن‌ها بر اساس نظریه و روش لاکلاوموفه، پاسخ به سؤال پژوهش را آغاز کرد. در این وضعیت با استفاده از مفهوم واسازی، و قطع رابطه دال و ...

مفهوم استراتژی نیز مانند بسیاری مفاهیم دیگر، بر اساس شرایط زمانی و مکانی مختلف، تعاریف و تعابیر متعددی شده و هر کس بر اساس برداشت خود به تعریف آن پرداخته است. این مقاله با تمرکز بر تعریف مفهومی استراتژی به دنبال این است که با بررسی تاریخی-گفتمانی تحولات این مفهوم، ابهامات و پیچیدگی‏های موجود در تعاریف آن را آشکار سازد و با کشف منطق تحولات مفهومی استراتژی، بدیهی بودن آن را فروریزد. مسئله اصلی ای...

گفتمان مجموعه ای از نشانه هاست که به صورت فراگیر به شکل دهی رفتارهای فردی و اجتماعی جامعه می پردازد. در هر نظم گفتمانی مجموعه ای از قوانین و قراردادها وضع می-شود که به ساختاربندی اصول گفتمانی می پردازد. کنش گران اجتماعی با هدف های ایدئولوژیک مدنظر خود اقدام به واردکردن نشانه ها در چارچوب گفتمانی خود می کنند و این جاست که زبان به عنوان بخش مهم سازنده گفتمان وارد عرصه می شود و به صورت نرم-افزاری ...

هدف این پژوهش، بررسی عناصر زبان شناختی موثر بر بهبود خلاصه سازی خودکار متون خبری فارسی در صفحات وب با تاکید بر نشانه های گفتمانی با رویکرد میان رشته ای است. چارچوب نظری این تحقیق، مبتنی بر آرای مایکل هالیدی زبان شناس نقش گرا درباره انسجام متنی است. همچنین تلفیقی از نظریات زبان شناسان در خصوص نشانه های گفتمانی در چارچوب تئوریک مدنظر قرار گرفته و در روش شناسی از مدل ادمونسون در خلاصه سازی استخر...

یکی از اصلی‌‌ترین نشانه‌‌ها در فهم متون عرفانی عنصر «نور» است. یافتن دلالت‌‌های معنایی و مناسبات درونی عنصر نور در متون عرفانی، درک ژرفای معانی آن‌‌ها را آسان می‌‌کند. نشانه ـ معناشناسی، به‌مثابة یکی از روش‌‌های نقد ادبی نُو، به ما اجازه می‌‌دهد تا به مطالعۀ این کارکردها در درون گفتمان بپردازیم. این مقاله در پی آن است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی، کارکردهای نور را در بخشی از قصّۀ «آمدن جعفر به گرفتن...

 انقلاب اسلامی ایران باعث شکل‌ گیری گفتمان و نظام معنایی جدیدی شد. یکی از گونه‌‌ های بررسی و مطالعه پدیده‌‌ های سیاسی و تحلیل آن‌ها بر اساس روش تحلیل گفتمانی است. نظریه‌ تحلیل گفتمانی لاکلا و موفه یکی از غنی‌ ترین نظریه‌‌ها در حوزه‌ تحلیل گفتمانی می ‌‌باشد. سؤال اصلی مقاله آن است که بر اساس نظریه گفتمان لاکلا و موفه، مفصل ‌‌بندی مفاهیم و فرآیندهای هویت‌‌یابی اشاعه‌ ارزش‌‌‌های گفتمان انقلاب اسلا...

  زنان در دو دولت: تحلیلی گفتمانی از جایگاه زنان در دولت­های دهه 80 شمسی     شقایق نظرزاده [1]   علی افخمی [2]   تاریخ دریافت: 2/8/90   تاریخ تصویب:10/2/91   چکیده   مقاله‌ حاضر می‌کوشد با تکیه بر نظریه‌ گفتمان لاکلا و موف به بررسی جایگاه زنان در دو گفتمان سیاسی متمایز دهه 80 شمسی بپردازد. در این راه، نخستین گام، تمایز دو گفتمان سیاسی مطرح این بازه زمانی و تمیز این دو از یکدیگر به زبان نظریه گف...

هدف این مقاله آن است که با اتکا به نظریات گفتمانی فوکو و استفاده از ظرفیت‌های دیرینه‏شناسانه و برخی از امکانات تبارشناسانۀ وی و نیز با اتخاذ سطح تحلیل گفتمانی در فهم سنت و تجدد و نسبت میان آن‌ها، به مفهوم‌سازی و دوره‏بندی گفتمانی دفتر تحکیم وحدت از آغاز شکل‏گیری تاکنون بپردازد و افزون‌بر مشخص نمودن ویژگی‌های گفتمانی هر دوره از حیث نسبت با گفتمان سنتی و تجددی، نشان دهد که در هر دوره چه نوع صورت‌...

نشانه- معنا‌شناسی گفتمانی، برآیند نشانه‌شناسی ساخت‌گرا و نظام روایی مطالعات معنایی است. این دیدگاه، جریان تولید معنا را با شرایط حسّی- ادراکی پیوند می‌زند و برای تولیدات زبانی، نوعی هستی‌شناسی قائل است. نشانه- معناشناسی گفتمانی، دلالت بر گونه رخدادی از حضور نشانه- معناها دارد و چگونگی کارکرد، تولید و دریافت معنا را در نظام‌های گفتمانی بررسی می‌کند. نشانه- معناشناسی گفتمان، در قالب فرایندها و در ...

در نقد نشانه ـ معناشناختی، وارونۀ نشانه‌‌شناسی ساخت‌گرا، نشانه‌‌ها فرصت نشانه‌‌پذیری می‌‌یابند و از نشانه‌های معمول، به نشانه‌‌های نو تبدیل می‌‌شوند. گرمس با ایجاد نظام‌‌های گفتمانی منسجم، زمینه‌‌ای فراهم ساخت که با کاربست آن، روایات را تحلیل کنیم و دریابیم که در وضعیت اولیۀ حکایت، معنا نقصانی دارد که وجود نظام‌های گفتمانی سبب می‌‌شود معنای ناقص، سیر تکاملی داشته باشد و در وضعیت ثانویه، به معنا...