ساختارشکنی تقابل‌های دوسویه در داستان‌ کوتاه «سجل أنا لست عربیة» (بر اساس نظریۀ گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف) چکیده بر پایۀ الگوی سه بعدی نورمن فرکلاف در تحلیل گفتمان انتقادی، یک «متن» می‌تواند، توأمان نقشی اساسی در بازتولید روابط قدرت و پیرو آن، تثبیت نابرابری‌های اجتماعی داشته باشد و یا آغازی برای یک راهبرد مخالف در برابر نابرابری باشد. برپایه‌ این نظریه، در بیشتر جوا...

در نظریه های جدید اجتماعی، فضا؛ تولیدی اجتماعی است که همه ارکان جامعه در تولید آن نقش دارند. بنابراین همچون سایر تولیدات اجتماعی، قدرت می تواند در ایجاد و اداره آن دخیل باشد و می توان گفت که فضا نقطه تلاقی قدرت محسوب می شود. تفکیک جنسیتی در فضاهای عمومی یکی از تکنولوژی های سیاسی قدرت است که هدف آن کنترل و اداره فضاهای عمومی است. به تأسی از ایده های فوکو، مسأله اصلی این مقاله مقاومتی است که در م...

پژوهش پیش‌رو با تأکید بر آیات شریفه قرآن کریم سعی دارد به این پرسش اساسی پاسخ دهد که: ساحتهای سازنده نظریه قدرت نرم در گفتمان اسلامی کدامند؟.در این راستا نویسندگان تلاش دارند تا ساحت‌های «قدرت نرم» در اسلام را تحلیل و در نهایت اصول حاکم بر نظریهای اسلامی قدرت نرم را در قیاس با رویکرد سکولار ارایه نمایند.دلیل این امر آن است که: نظریه «قدرت نرم سکولار» دارای نقایص و تعارض‌هایی با آموزه‌های دین مب...

چکیده فرهنگ و هنر ایرانی- اسلامی به دلیل پرمایگی محتوایی و تعلق تاریخی به سرزمین تمدنی اسلام، از جلوه‌های مهم و برجسته در بازتولید قدرت نرم به شمار می‌آید. ژرفای درونی فرهنگ و هنر اسلامی که در گذار تاریخی خود به تولید علم پرداخته است، توانسته است گهواره‌ای از تمدن را در سده‌های نخستین و میانی اسلام مدیریت کند. با از میان رفتن ارزش‌های نهادی فرهنگ و هنر که با علم و شکوفایی رابطه مستقیمی دا...

محور این مقاله نقد جامعه‌شناسانه‌ی رمان معاصر بر اساس نظریه‌ی انواع سرمایه‌ی پیر بوردیوی فرانسوی( 1930- 2002 ) است. بوردیو ایده‌ی مارکسیستی سرمایه‌ی اقتصادی را به انواع دیگر مبادلات در فضای اجتماعی تعمیم می‌دهد. او انواع  قابلیت‌های افراد را که برای آنان قدرت خرید موقعیت‌های مختلف مادی و معنوی ایجاد می‌نماید، سرمایه‌ی اجتماعی، سرمایه‌ی فرهنگی و سرمایه‌ی نمادین می‌نامد. بر این اساس در این مقاله ...

نویسنده با طرح «هیدروکربُنیسم» به‌مثابه‌ رهیافتی جایگزین برای «رانتیِریسم»، بر آن است که«سنّت، نفت و شبه بازار»، کلّیتی یکپارچه و منبع اصلی گذارِ جوامع نفتی خاورمیانه از «شیوه‌ی تولید هیدرولیکِ» پیشاسرمایه‌داری به یک«شیوه‌ی تولید هیدروکربنی» در قرن بیستم بوده است. وی، وحدت دائمی سنّت، نفت و شبه‌ بازار را گونه‌ای «وضع طبیعی خاورمیانه‌ای» فرض می‌کند که زمینه‌ساز تأسیس یک «تکنوکراسی رفاهی» در این جوامع ن...

چکیده مهم ترین شرط باز تولید سلطه و اقتدار سیاسی، دسترسی به گفتمان هایی است که سلطه حاکمان سیاسی را در افکار عمومی مشروعیّت بخشد. رسانه های جمعی، مراکزآموزشی و دانشگاهی، نهادهای مدنی، اجتماعی، مذهبی در باز تولید سلطه و اقتدار در جامعه مهم ترین نقش را ایفا می کنند. تحلیل انتقادی گفتمان به عنوان یکی ازرویکردهای تحلیل، لایه های پنهان زبان را در متون شفاهی و کتبی به منظور نشان دادن چگونگی شکل گیر...

پژوهش پیش‌رو با تأکید بر آیات شریفه قرآن کریم سعی دارد به این پرسش اساسی پاسخ دهد که: ساحتهای سازنده نظریه قدرت نرم در گفتمان اسلامی کدامند؟.در این راستا نویسندگان تلاش دارند تا ساحت‌های «قدرت نرم» در اسلام را تحلیل و در نهایت اصول حاکم بر نظریهای اسلامی قدرت نرم را در قیاس با رویکرد سکولار ارایه نمایند.دلیل این امر آن است که: نظریه «قدرت نرم سکولار» دارای نقایص و تعارض‌هایی با آموزه‌های دین مب...

یکی از بارزترین گفتمان‌های کلیله و دمنه، «تأکید پادشاه‌محوری» است که در این پژوهش، با رویکرد تحلیل گفتمانی لاکلا و موف، به بررسی ساختار این گفتمان پرداخته‌ایم. این گفتمان از طریق بازنمایی جایگاه عنصر «پادشاه/ ملک» به‌عنوان «دال مرکزی»، و چگونگی ارتباط متقابل وی با سایر مشارکان، مفصل‌بندی خاصی را القا و هژمونی می‌کند که در آن، هویت این مشارک و سایر مشارکان اجتماعی و نیز تعریف برخی تعالی...

در دهۀ اخیر سیاست‌گذاران روس در آیین جدید سیاست خارجی روسیه به قدرت نرم، جایگاه ویژه‌ای بخشیدند تا از این رهگذر به ترمیم چهرۀ بین‌المللی روسیه، مقابله با انقلاب‌های رنگی و حفظ رژیم‌های طرفدار روسیه کمک کنند. با پذیرش این فرضیه که توجه به قدرت نرم، ابزاری برای به‌دست‌آوردن منزلت و قدرت در جهان معاصر است، نوشتار حاضر درپی پاسخ‌گویی به این پرسش است که روس‌ها برای به‌دست‌آوردن منزلت و قدرت، چگونه ب...