زبان فارسی و عربی از دیرباز با یکدیگر ارتباط و تاثیر متقابل داشته اند . پس از اسلام ، در پی هم آمیختگی اندیشه و دانش اقوام گوناگون ، فرهنگی پربار در جغرافیای سیاسی و اجتماعی اسلام پدید آمد . از سوی دیگر، سیراب شدن این فرهنگ و تمدن از آبشخور پربار قرآن و حدیث، بیش از پیش بر ارزشمندی آن افزود . پس از گسترش سرزمین های اسلامی در ایران، اثرگذاری و اثر پذیری دو زبان و فرهنگ عربی و فارسی از یکدیگر ف...

چکیده بزرگان علم و حکمت همواره تفکّرات خود را در قالب تقریراتی اعم از نظم و نثر، در میان آثار خود بیان داشته اند و آن ها را برای استفاده نسل های بعد به یادگار گذارده اند. عبدالرّحمن جامی، شاعر و عارف قرن نهم نیز از این مقوله مستثنی نبوده است. وی آثار ارزشمندی همچون بهارستان و هفت اورنگ و دیوان اشعار دارد که در میان آن ها به بیان مضمون های مختلف تعلیمی پرداخته است. این نظریات، شامل موارد گوناگونی...

چکیده ادبیات تطبیقی شاخه ای از نقد ادبی است که از روابط ادبی ملل مختلف با هم و از انعکاس ادبیات ملتی در ادبیات ملت دیگر سخن می گوید . ادبیات هر ملتی در روند تکامل و شکوفایی خود نوعی داد و ستد فرهنگی و ادبی با ملل دیگر دارد . رسالت ادبیات تطبیقی باز نمایی سیر پیوند های ادبی ملت های گوناگون و بخشیدن روح تازه به آنهاست و ادبیات هر ملتی را از مرزهای خود فراتر می برد . ادبیات تطبیقی دارای دو مکتب...

شعر فارسی در جریان انقلاب اسلامی پای در عرصه های نوینی نهاده؛ یا در کشاکش این رویداد بزرگ تاریخی شاهد بروز تحولات چشمگیر در آثار نظم و نثر فارسی هستیم. شاعران سه دهه پس از انقلاب اسلامی با الهام از تعالیم آسمانی قرآن کریم و رهنمودهای حیات بخش حضرت امام خمینی (ره) تغییرات شگرفی را در مضامین شعر ایجاد کردند؛ هدایت مفاهیم شعری به سمت ارزش های انسانی و اسلامی از جمله این تغییرات است. ساختارشکنی در ...

«رؤیای تبت» مثل آثار قبلی فریبا وفی، داستانی موفق بوده، اما همچنان دغدغه‌های پیشین وی را تکرار کرده است. توفیق اثر در عین تکرار، ایجاب می‌کند به طرح، شیوه و شگردهای تازة نویسنده برای روایت مؤثر مضمون و دغدغة وی توجه کنیم. بدین منظور، روش‌ها و شگردهای روایت‌گری و طرح کلی رمان را بررسی کرده‌ایم تا نحوۀ پیوند درونمایه با شگردهای مختلف نویسنده را برای پیشبرد رمان تبیین کنیم. درونمایة رمان، بیان اهم...

موتیف با معانی چندگانه آن در نقد ادبی امروز دنیا جایگاه قابل توجّهی را به خود اختصاص داده است. بررسی تعامل این عنصر ادبی با سایر عناصر داستان در نقد و تحلیل ساختار و درونمایه داستان کارایی بسیاری دارد. در این پایان نامه پس از ریشه شناسی واژه موتیف و تعاریف آن به کاربرد آن در داستان نویسی پرداخته شده است و سپس کارکردهای آن به عنوان شگرد ادبی در داستان نویسی صادق هدایت مورد بررسی قرار گرفته است....

رباعی اصیل ترین قالب شعر فارسی است، که ریشه آن را به اشعار هجایی پیش از اسلام نسبت می دهند. رباعی از زمان شکل گیری تاکنون دوره های پرفراز و نشیبی را پشت سر نهاده است. شاعران بسیاری در این قالب طبع آزمایی کرده اند که شناخته ترین آنها خیام نیشابوری است، اندیشه هایی که وی رباعی هایش را حول آنها سرود بخش جدایی ناپذیر رباعی همه دوره هاست. رباعی سرایان دوره های مختلف اشعارشان را یا در همان مفهوم های ...

هدف این تحقیق، تحلیل تطبیقی دفتر اول و ششم مثنوی معنوی است. نگارنده تلاش کرده است در حد بضاعت ناچیز خود ساختار روایی، موضوعی، زبانی و دستوری هر دو دفتر را مورد بررسی و مدّاقه قرار دهد. بر همین اساس فرهنگی بر اساس قرآن، تلمیحات، کنایات، تشبیهات، استعارات و نیز سبک و ساختارگریزی مولانا که هدفمند و در جهت نیل به اهداف خود او بوده است، تهیه شد و به صورت مقایسه ای در هر دو دفتر مورد تجزیه و تحلیل قرا...

چکیده داستان یا قصه یکی از مرسوم ترین راه های انتقال مباحث فلسفی و متافیزیکی به مخاطبین است. ابن¬سینا، فیلسوف بزرگ مسلمان از پیشگامان در این زمینه می باشد. او با توجه به شرایط خاص، وجود محدودیت های بیانی و فهم مخاطبان داستان هایی را خلق کرده است. مطالعه ی این داستان ها می تواند نتایج مفیدی در آموزش و پژوهش فلسفی داشته باشد. این داستان ها شامل حیّ¬بن¬یقظان، رساله¬الطیر و سلامان و ابسال است که حا...

امیر مؤمنان7 در سخنان و یا نوشته¬های خود، گاه به تصریح و گاه به اقتباس، از آیات قرآن بهره برده است. در بخشی از میراث حدیثی آن حضرت که در قالب نهج البلاغه در اختیار ماست؛ نه به صراحت از آیات قرآن استفاده شده و نه به اقتباس؛ بلکه اشاره به مضمونی از قرآنی است که ذهن آشنای با قرآن در می¬یابد که این سخن برگرفته از آیه یا آیاتی از قرآن کریم است. این تحقیق در محدوده خود؛ یعنی حکمت¬های نهج البلاغه تلاش...