سرزمین خراسان مهمترین ایالت مرزی در شرق قلمرو صفویان محسوب می شد . این منطقه به واسطه ی موقعیت مرزی همواره تحت فشار همسایگان بویژه ازبکان قرارداشت .وجود قبر امام هشتم (ع)وسکونت تعدادی از شاهان صفوی درایام کودکی یا نوجوانی درهرات موجب می شد که شاهان صفوی به این ایالت توجه خاصی نمایند . شهر سبزواردر شمال شرق ایالت خراسان بین قومس و نیشابور واقع می شد. هنگام شکل گیری حکومت صفوی توده ی مردم شهره...

شاهنامه سروده ای حماسی است که فرهنگ و تمدن ایران زمین را در قالب رزم سپاهیان ایرانی با دشمنان به زیبایی به تصویر کشیده است به ویژه که فردوسی با استادی تمام فنون و مهارت های رزم و ریزه کاری های آن را بیان کرده است. این رساله یکی دیگر از زوایای پنهان و ابعاد ناپیدایِ این حماسه ملی با عنوان" جنگ روانی در شاهنامه" را، مورد واکاوی قرار داده است. هدف از این پژوهش آشنایی بیشتر با اهمیت و غنای شاهنامه و...

قرآن ونهج البلاغه، به علت اشتمال بر آموزه های دینی و الهی و حقایق حکمت و معرفت و معارف انسانی، همواره مورد توجه شاعران و نویسندگان عربی و فارسی بوده و الفاظ و مضامین و مفاهیم قرآن و احادیث همیشه الهام بخش راه آنان بوده و پیکر و روح ادبیات فارسی و عربی را آراسته و مزّین نموده است . تأثیرو تجلّی قرآن و نهج البلاغه و حدیث، در ادبیات فارسی و عربی، به شیوه ها و گونه های مختلف واژگانی و معنایی و اقتب...

مکان یابی آخرین میدانگاه نبرد سلطان محمد خوارزمشاه با مغولانسرانجام زندگی سلطان محمد خوارزمشاه از تلخ ترین سرانجام های انسان هایی است که در سایه قدرت تو خالی و پوشالی به زندگی دنیا دل خوش کرده اند. او فرمانروایی است که درصدد ایجاد تمامیت ارضی ایران دوره ساسانی بعد از حکومت های محلی ای بود که در طول شش سده بعد از اسلام بر بخش هایی از ایران فرمان می راندند. چنین بود که محدوده فرمانروایی او از جنو...

یعقوب لیث بخش وسیعی از قلمرو شرقی خلافت اسلامی تا مرزهای دارالحرب (دارالکفر) را از نظارت عباسیان و امیران وابسته به آنان خارج کرد. حضور صفاریان توأم با برداشته شدن فشار مستقیم فاتحان و مهاجران مسلمان بر سرزمین های آن سوی رودخانه سند بود. بسیج نیروهای اجتماعی ضدخلافت مرکب از عیاران، مطوعه، خوارج و دیگر سپاهیان آن محدوده، همچنین دوری قلمرو صفاریان از مرکز خلافت و موفقیت یعقوب در برپایی و سازمانده...

ناامیدی ایرانیان در برخورداری از حاکمیتی عادلانه از سوی خلافت اموی و سپس عباسی، و توأمان به ثمر نرسیدن نهضت‌ها و جنبش‌های سیاسی، اجتماعی و  مذهبی در گوشه و کنار ایران، تمهیدات لازم جهت بسط  احساسات میهن پرستانه رادر راستای فراهم نمودن  فرصت مقتضی برای دستیابی به اقتدار سیاسی، نظامی و به تدریج فرهنگی حاصل نمود.  هر چند زمزمه استقلال  و خودمختاری در ولایت مختلف و پهناور ایران از آغازین سالهای قرن...

حملۀ غلزایی‌های قندهار به اصفهان و سقوط این شهر را باید پایان عمر سیاسی صفویان دانست؛ اگرچه تهماسب دوم توانست پس از اخراج غلزایی‌ها مدت کوتاهی حکومت نماید. در همین دوران اشغال اصفهان و حتی پس از آزاد سازی این شهر از سپاهیان اشرف، مدعیان متعددی در گوشه و کنار کشور و با عناوین مختلف داعیۀ حکومت داشتند. بیشتر این مدعیان افراد فرصت طلب، مجهول الهویه و با توان نظامی و اعتبار ضعیفی بودند. اما در این ...

در عصر دوم عباسی به دنبال سلطة ترکان بر دستگاه خلافت، چالش و درگیری مهمی میان سرداران ترک از یک سو و دیوانسالاران از دیگر سو پدید آمد که حاصل آن بحرانی بود که سرانجام مقام وزارت و سازمان اداری دولت را تباه ساخت. چگونگی پدید آمدن این بحران و عوامل آن خاصه دستگاه خلافت و وزیران آنان در این مقاله بررسی شده است.

ادبیات فارسی که محمل فرهنگ و تمدن ایرانی است، به سبب توانایی که دارد، به مرور در فرهنگ و زبان سایر ملت ها، از جمله فرهنگ آلبانی رخنه کرد. دلیل استقبال آلبانی ها از ادبیات فارسی، استقرای ژرف و جامع در شاهکارهای ادب فارسی است که درون مایه های آن عشق، جوانمردی، دوستی، پرهیز از دشمنی ها و دعوت به گفت وگو می باشد. فرهنگ ایرانی به مثابه نرم افزاری، با پشتوانه آیین اسلام بوده است که به همراه سخت افزار...